Sözkonusu yasadaki değişiklik 11 Şubat 2001 tarihli Resmi Gazete 'de yayınlandı.
Yasayla her ilde sağlık kuruluşlarının tümünü kapsayacak şekilde bir döner sermaye işletmesi kurulması öngörülüyor.
Ayrıntılar
Yayınlanan yasanın "Ek 2" başlıklı maddesinde şöyle deniliyor:
"* Sağlık Bakanlığı'na bağlı il düzeyindeki mevcut döner sermayeli
işletmelerden, 1999 yılı gayri safi gelirleri bir trilyon liranın
altında olanlar , Sağlık Bakanlığı'nın görüşü alınarak birleştirilir
* Birinci basamak sağlık hizmeti sunan kurum ve kuruluşlardaki ana
çocuk sağlığı, sağlık ocağıve halk sağlığı laboratuvarları gibi
koruyucu sağlık hizmetleri dışında kalan tedavi hizmetlerini de
kapsamak üzere, her ilde bir adet döner sermayeli işletme kurulur .
* Büyük illerde Sağlık Bakanlığı'nın teklifi ve Maliye Bakanlığı'nın
uygun görüşü üzerine, birden fazla döner sermaye işletmesi kurulabilir."
Ücretlere yansıyan
Yasada yer alan hükümlere göre:
Personelin katkısıyla elde edilen döner sermaye gelirleri nden; o birimde görevli yardımcı hizmetler ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına dahil personele, bir yılda alacakları aylık, yan ödeme ve her türlü tazminat tutarının yüzde 80'ini,
* Diğer personele ise, yüzde 100'ünü aşmamak üzere ek ödeme
yapılabilecek.
Vardiyalı sistemde
Vardiyalı çalışma sistemi uygulanan hastanelerde
normal günlük çalışma saatleri dışında ikinci vardiyada yürütülen
hizmetler kapsamında, fiilen çalışılan günler için yüzde 30'una, yoğun bakım, doğumhane, yeni doğan, süt çocuğu, yanık, diyaliz,
ameliyathaneve acil serviste çalışan sağlık personeline (tabipler
hariç, anestezi uzmanı ve asistanları dahil) yüzde 50'sine, muayenehane
açmayan hastane başhekimlerine yüzde 200'üne kadar fazlasıyla tespit
edilebilecek. Bu şekilde yapılacak ek ödemelerin oran, esas ve
usulleri Sağlık Bakanlığı'nca belirlenecek ve elde edilen döner
sermaye gelirlerinden, o birimde görevli personele yapılacak ek ödeme
toplamı, o birimin yıllık döner sermaye gelirinin yüzde 50'sini aşamayacak.
Temel sağlık hizmetlerine darbe
Yasayı vatandaş açısından değerlendirerek karşı çıkan kısa adı HAYAD
olan "Hasta ve Hasta Yakını Hakları Derneği" yasaya karşı
çıktı. HAYAD, bunun insanların sağlıklı yaşama hakkına bir darbe
olduğunu yayınladıkları bir basın açıklamasında kaydettiler.
Açıklamada; "Bu uygulamanın doğrudan bir sonucu temel sağlık
hizmetleri arasında yer alan koruyucu ve sağlığı geliştirici sağlık
hizmetlerinin de artık bir bedel karşılığında verilmesi olacaktır.
Birinci basamak sağlık kurumlarında; mevcut sosyal güvenlik
kurumlarına bağlı bireyler için, döner sermaye geliri alınması
tartışılabilir olsa da bunun dışındakilerden ücret alınması başta
Anayasa'ya ve halen yürürlükte olan 224 sayılı 'Sağlık Hizmetlerinin
Sosyalleştirilmesi Yasası'na da aykırı bir durumdur" denildi.
"Prim değil ücret artışı"
Sağlık çalışanları pirim yerine ücret sistemini savunarak yasayı şöyle eleştirdi: "Bu uygulama aslında sağlık çalışanlarını da mağdur edecek bir
uygulamadır. Sağlık çalışanları 'artık tüm sağlık çalışanları döner
sermayeden pay alıyorlar' rahatlığı ve aldatmacası ile diğer gruplara
verilen veya verilmesi planlanan maaş zammından mahrum olacak. Oysa
bir özlük hakkının bir hizmet ya da işlem koşuluna bağlanması, prim anlayışıyla verilmesi, emeğe gerçek karşılığını vermeyen bir anlayışın
sonucudur. "(MS/YÖ)
