3. Köprünün Sekiz Yıllık Hikayesi

Bir ucu Poyrazköy diğer ucu Garipçe’de yer alan ve “Yavuz Sultan Selim Köprüsü” adı verilen 3. Köprü 26 Ağustos 2016’da açıldı.

İlk aşamada köprünün iki çıkışı için birer bağlantı yolu belirlense de bu sayı giderek arttı. Köprü için başlayan ağaç kıyımı bağlantı yolları için devam ettirildi.

Kuzey Marmara Otoyolu'nun fotoğrafını çekmek yasak

Yapımı süren Kuzey Marmara Otoyolu’nun yarattığı tahribatı gözlemleyebilmek için bölgeye gittiğimizde bizi İtalyan şirketler İçtaş-Astaldi Konsorsiyumu’nun (ICA) güvenliği karşıladı.

Yoldan geçip köprünün fotoğrafını çekmek istediğimizi söyledik. Ancak içeri girmemize izin verilmedi. Giriş kısmından fotoğraf almak istedik fakat iki güvenlik görevlisi fotoğraf çekmenin de yasak olduğunu söyledi.  

Ancak yine de ağaçların kesildiği bölgeler Avrupa yakasındaki giriş kısmından uzaktan da olsa görünüyor. O nedenle şirket de önlemini almış: Yolun bir tarafında köprünün mimarı olan “İbrahim Çeçen adına” diğer tarafında “ICA Çalışanları adına” hatıra ormanları tabelaları duruyor.

Temeli 2013'te atıldı

2009 tarihli İstanbul Çevre Düzeni Planı’nda yer verilen köprünün temeli 29 Mayıs 2013’te atılmıştı.

Avrupa Yakası'nda Eyüp-Odayeri, Anadolu Yakası'nda Sancaktepe-Paşaköy arasında yer alan bu yolun uzunluğu yaklaşık 60 kilometre, genişliği ise 59 metre.

* Köprünün sol kısmında kalan yol Kuzey Marmara Otoyolu

Köprüden ilk çıkışlar Avrupa Yakası'nda Uskumruköy'de, Anadolu Yakası'nda ise Riva'da. Köprünün maliyeti ise yaklaşık 2 buçuk milyar dolar.

Köprünün ihalesi

Büyütmek için tıklayın.

Köprünün ana ihalesi 29 Mayıs 2012’de İçtaş İnşaat Sanayi Ticaret AŞ-Astaldi Ortak Girişim Grubu kazandı. Yap-işlet-devret modeliyle planlanan köprünün yapım ve işletim süresi 10 yıl 2 ay 20 gün olarak belirlendi.

Kuzey Marmara Otoyolu’nun da dahil olduğu bağlantı yolları ihalesi ise dört defa ertelendi.

17 Mayıs 2016’da Asya kısmı (Kurtköy-Akyazı kesimi) için yapılan ihaleyi Limak-Cengiz Ortak Girişim Grubu kazandı. Yolun Avrupa kısmını ise Kolin-Kalyon OGG kazandı.

Geçiş ücretleri

İhalede Limak–Cengiz ortaklığının kazandığı 169 km’lik Kurtköy–Akyazı arası kısımdan geçiş ücreti 19 lira artı KDV olduğu açıklandı.

Kalyon–Kolin ortaklığı kazandığını 88 km’lik Kınalı–Odayeri arasındaki otoyolun geçiş ücreti 10,5 lira artı KDV olarak belirlendi.

Bağlantı yolları haricinde köprü geçiş ücreti açılışta otomobiller için 9,90 lira olarak belirlendi. Mart 2017 itibariyle bu rakam otomobillerde 12,20 oldu.

Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan'ın Temmuz 2017'de açıkladığı verilere göre, 3. Köprüden günde 135 bin araç geçişi vaat edilmiş. Ancka iddialara göre köprüden günde 38 bin, Arslan'ın söylediğine göre ise 100 binin üzerinde araç geçişi gerçekleşti.

Köprü inşaatı sırasında iş cinayetleri

Basında yer aldığı kadarıyla 3. Köprünün inşaatının başladığı günden bugüne dört kişi yaşamını yitirdi.

5 Nisan 2014'te 3. Köprünün Beykoz Çavuşbaşı mevkiindeki viyadük ayakları inşaatında meydana gelen kazada iskeledeki üç işçi zemine düştü.  Lütfü (48) ve Yaşar Bulut (50) kardeşler ile Kahraman Baltaoğlu (46) hayatını kaybetti.

30 Ağustos 2016'da köprüde fotoğraf çekmek isteyen insanların oluşturduğu trafik düzensizliğinden dolayı iki tır çarpıştı. Bir kişi yaralandı, bir kişi hayatını kaybetti.

Yargı süreci

Köprü proje aşamasındayken güzergahında bulunan 13 ilçenin 17 noktasında 1/5000 imar plan değişikliği yapıldığı ortaya çıktı. Plan değişikliklerine karşı dokuz meslek odası toplamda 17 dava açtı.

TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şubesi ile Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi,  "Kuzey Marmara Otoyolu Beykoz, Boğaziçi geri görünüm ve etkilenme bölgesi geçişi ile Sarıyer Rumelifeneri Boğaziçi geri görünüm ve etkilenme bölgesi geçişlerine ilişkin 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım Planı Değişikliği"nin iptali istemiyle bağlantı yolları hakkında dava açtı.

10 Haziran 2015’te sonuçlanan davada İstanbul 8. İdare Mahkemesi, Çevre Düzeni Planı’na aykırı olan söz konusu değişikliğin ekolojiyi bozacağı tespitinde bulundu ve iptal kararı verdi.

Erdoğan ne demişti?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan köprünün açılışı sırasında yaptığı konuşmada “Yapacağız dedik yaptık” diye konuştu:

“Dalgalarını geçenler attı, istihza edenler oldu, ‘yaptırmayacağız’ diyenler oldu, buralara gelip gösteri yapanlar oldu ama biz dedik ki bu yoldan dönmek yok. ‘yapacağız’ dedik ve Allah’a hamd olsun, işte Halep oradaysa arşın burada.”

Aynı Erdoğan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı'yken 3 Ocak 1994'te şöyle demişti:

"Eğer 3. bir köprü olayını düşünecek olursak bu TEM'in kuzeyindeki bölgede kalan akciğerlerimizin yok edilmesi demektir. Bu ciddi bir yanlıştır ve bunu bekleyen mahfillere yeni rant alanları ya da rant haritaları sağlama olayıdır." (TP)

* Fotoğraflar: Tansu Pişkin -bianet

 Yarın: 3. Havalimanı

 6 İHANET PROJESİ YAZI DİZİSİ

1-  İstanbul'a İhanet Eden 6  Proje

2- 3. Köprünün Sekiz Yıllık Hikayesi

3- Başar Toros: 3. Köprü İçin Dökülen Betonu Kaldırırsak Orman Kendini Yeniler

4- 3. Havalimanının Sekiz Yıllık Hikayesi

5- Cerit: İstanbul’un Kuzeyine Havalimanı Bahaneli Ticari Alan Yapılıyor

6- 3. Havalimanı Çevresinde Denizde Ağlara Balık Değil Moloz Takılıyor

7- Galataport Projesinin 15 Yıllık Tarihi

8- Gümüş: Şehir Kapitalizmle Değil Kapitalizm Dışı Mekanizmalarla Gelişir

9- Kabataş Martı Projesinin 12 Yıllık Hikayesi

10- Baysal-Uzunçarşılı: Hedef Muhafazakar Kentler İnşa Ederek Yeni Bir İstanbul Yaratmak

11- Tarlabaşı'ndaki Kentsel Dönüşümün 12 Yıllık Hikayesi

12- Suntekin: Tarlabaşı’ndaki İnsanlar Sadece Birbirleriyle Dayanışarak Var Olabiliyorlar

13- Göğü ve Yargıyı Delen Gökdelen Projeleri

14- Kahraman: İstanbul Planlama Disiplininden Nasibini Almamış Bir Şehir