Mülteci Çocukların Eğitim Hakkı için Öneriler

İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi  (ÇOÇA) İstanbul’un çeşitli ilçelerindeki devlet okullarına devam eden Suriyeli öğrencilerle ilgili yaptığı çalışmasını Suriyeli Mülteci Çocukların Türkiye Devlet Okullarındaki Durumu / Politika ve Uygulama Önerileri başlığıyla yayınladı.

Çalışmada tespit edilen sorunların yanısıra çözüm önerileri de yer aldı.

TIKLAYIN - MÜLTECİ ÇOCUKLARIN OKULDAKİ SORUNLARI

MEB ve hükümet politikalarına dair

* Suriyeli çocukların haklarına ilişkin politikaların sağlıklı biçimde planlanması ve kamuoyunun şeffaf biçimde bilgilere erişimi için Suriyeli çocuklara ve Türkiye’deki eğitim sistemi içindeki koşullarına ilişkin verilerin acil ve düzenli olarak toplanması ve kamuoyuyla paylaşılması

Mevzuat

* Politika ve uygulama önerilerinin hayata geçirilebilmesi için ilgili mevzuatın yürürlüğe konulması

* Devlet okullarına kayıtlı Suriyeli öğrencilerin eğitim haklarının gerçekleşmesinde en önemli engel olan dil engelini aşabilmesi için anadillerinde eğitim alma olanağı sağlanması…

Bu olanak sağlanana kadar mevcut sistem içinde eğitim haklarından faydalanmalarını kolaylaştırmak için Türkçe okuma yazma kursları ve sürekli tercüman hizmeti sunulması

Bilgilendirme

* İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri'nin ilgili personeline kayıt sürecine ilişkin bilgilendirmenin yapılması; sürecin etkinliği izlenerek gerekli müdahalelerin yapılması

* Öğretmenlerin ve idarecilerin hizmetiçi eğitim döneminde ve eğitim öğretim yılı süresince Suriyeli ailelerin içinde bulundukları koşullar, Türkiye’de faydalanabilecekleri hizmetler ve ilgili kurum ve kuruluşlar konusunda bilgilendirilmesi

Hak temelli yaklaşım

* Öğretmenlerin ve idarecilerin Suriyeli öğrencilere yardım temelliden ziyade hak temelli yaklaşmalarını sağlamak amacıyla çocuk haklarına ilişkin güçlendirilmesi

Milli eğitim müdürlüklerine dair

* İlçede bulunan tüm Suriyeli çocukların ve refakatçilerinin eğitim hizmetlerine erişim konusundaki olanaklara ilişkin bilgiye erişmesinin sağlanması

* İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri’ndeki İlçe Komisyonu’nun kayıt  sürecine ek olarak okullara kaydolan çocukların eğitim sürecinin takibi, eğitim sürecinde karşılaşılan sorunların çözülmesi ve çözümlerin okullar arasında yaygınlaşmasında sorumluluk alması

Tercüman ihtiyacı

* Okullarda ya da ilçede düzenli görevlendirilecek tercümanların belirlenmesi

* Öğretmenlerin Suriyeli aileleri yönlendirebilecekleri sosyal yardımlar ve İstanbul’da bu alanda çalışan sivil toplum kuruluşları konusunda bilgilendirilmesi

* Öğretmenlerin öğrenciler arasındaki olası ayrımcı ve zorbaca davranışlarla başetme konusundaki donanımlarının arttırılması

RAM'a destek

* İlçe Rehberlik ve Araştırma Merkezleri (RAM) tarafından öğretmenlerin travma sonrası stres bozukluğuyla başetme konusundaki donanımlarının arttırılması

Savaş travması yaşayan çocuklarla çalışan öğretmenlerin de ‘ikincil travma’ yaşadığı düşünülerek, öğretmenlere bu bağlamda psikososyal destek verilmesi

Okullara dair

* Okulda dil engelinin aşılabilmesi için tercüman görevlendirilmesinin talep edilmesi ve sürecin takibi

Dil kursu

* Suriyeli aile fertlerinin Türkçe öğrenmesinin kolaylaştırılması; okullarda halk eğitim merkezleriyle işbirliği içinde kurslar açılması

* Okullarda Suriyeli ve Türkiyeli öğrencilerin kaynaşmasını kolaylaştıracak proje ve etkinlikler planlanması

Ayrımcılığa karşı

* Okullara kaydolan Suriyeli öğrencilerin ayrımcılığa maruz kalmalarını önlemek amacıyla öğretmenlere, Türkiyeli öğrencilere ve velilerine yönelik güçlendirme yapılması

* Okullardaki psikolojik danışmanların tercüman desteğiyle Suriyeli öğrencilerin paylaşım yapabilecekleri yapıcı ve iyileştirici ortamlar yaratması. (YY)

ÇOÇA'nın ilgili politika notu ve önerilerine buradan ulaşabilirsiniz.