Erkekler 2014'te 281 Kadın Öldürdü

bianet'in yerel ve ulusal gazetelerden, haber sitelerinden ve ajanslardan derlediği haberlere göre, erkekler 2014’te en az 281 kadın öldürdü, 109 kadın ve kız çocuğuna tecavüz etti / tecavüz girişiminde bulundu, 560 kadını yaraladı, 140 kadın ve kız çocuğuna cinsel tacizde bulundu.

Erkekler 2013’te 214 kadın ve 10 çocuğu öldürmüş, 167 kadın ve kız çocuğuna tecavüz etmiş/tecavüz girişiminde bulunmuş, 241 kadın ve kız çocuğuna şiddet uygulamış, 161 kadın ve kız çocuğuna cinsel tacizde bulunmuştu.

İnfografik: 2013 Erkek Şiddeti

Cinayet

Erkekler 2014’te 281 kadın öldürdü. Kadın cinayetlerinde 2013’e göre yüzde 31’lik artış yaşandı. Erkekler 2010'da 271, 2011'de 257, 2012'de 165, 2013'te 214, son beş yılda toplam 1134 kadın öldürdüler.  

Kadınların yüzde 20,64’ü boşanmak/ayrılmak istediği için öldürüldü: En az 58 kadın öldürülmeden önce kocasından boşanmak/sevgilisinden ayrılmak istediğini beyan etmiş, boşanma davası açmış ya da evden ayrılarak başka bir evde yaşamaya başlamıştı.

Kadınların yüzde 8,9’u devlet koruyamadığı için öldürüldü: 25 kadın cinayetten önce koruma tedbir kararı çıkartmış ya da mülki amirlikler veya kolluk kuvvetlerine şiddet ve ölüm tehditleri nedeniyle şikayette bulunmuştu.

Kadın cinayetlerinin yüzde 3,9’unda katiller daha önce başka şiddet vakaları nedeniyle yargılanmış, beraat ederek, afla ya da denetimli serbestlikle cezaevinden çıkmıştı: Toplam 11 kadın cezasız kalan saldırganlar tarafından öldürüldü.

Kadınların yüzde 45,9’unu kocaları, yüzde 16’sını erkek akrabaları (kardeş, oğul, baba, kuzen vs), yüzde 9,96’sını sevgilileri, yüzde 9,96’sını ise eski partnerleri (eski sevgili, eski koca, eski nişanlı) öldürdü: 129 kadını kocaları, 28’ini sevgilileri, 16’sını eski kocaları, 11’ini eski sevgilileri, dördünü nişanlıları, birini eski nişanlısı, sekizini damatları, birini eski damadı, sekizini birliktelik teklifini reddettikleri erkekler, ikisini tacizcileri, 14’ünü erkek kardeşleri, sekizini oğulları, yedisini babaları, birini üvey babası, 16’sını diğer erkek akrabaları, beşini komşuları, birini müşterisi, beşini arkadaşları/tanıdıkları erkekler, birini arkadaşının çocuğu, dördünü kocalarının kavga ettiği erkekler, birini patronu, birini iş arkadaşı, ikisini annelerinin sevgilileri, ikisini tanımadıkları erkekler öldürdü. Beş kadının faili ise yakalanamadı.

Kadınların yüzde 59’u ateşli silahlarla, yüzde 29,89’u bıçak, balta gibi kesici aletlerde, yüzde 5,34’ü boğularak, yüzde 3,56’sı darp edilerek öldürüldü: 101 kadın tabancayla, 65’i tüfekle, 84’ü kesici aletlerle, 10’u darp edilerek, 15’i boğularak, biri elektrikle, biri işkenceyle, üçü yüksek bir yerden aşağı atılarak öldürüldü. Bir kadının öldürülme biçimi ise haberlerde yer almadı.

2014’te üç kadın adliye önünde, biri cezaevi önünde öldürüldü.

Cinayetlerden sonra katillerin yüzde 12,48’i intihar etti, yüzde 3,9’u intihara teşebbüs etti. Yüzde 8,9’u ise güvenlik güçlerine teslim oldu: 35 kadın katili intihar etti, 11’i intihara teşebbüs etti, 25’i ise cinayetin ardından teslim oldu.

Tecavüz

Erkekler 2014’te 109 kadın ve kız çocuğuna tecavüz etti/tecavüz girişiminde bulundu.

Tecavüz mağdurlarının yüzde 32,11’ini çocuklar oluşturdu: 2014’te 12-17 yaş arası 35 kız çocuğu tecavüze uğradı.

Tecavüze uğrayanların yüzde 12,84’ü T.C. vatandaşı olmayan kadınlardı: Turist, mülteci ya da çalışan olarak Türkiye’de bulunan 14 kadın tecavüze uğradı.

Tecavüz uğrayanların yüzde 4,5’i ise engelli kadın ve kız çocuklarıydı: 5 engelli kadın ve kız çocuğu tecavüze uğradı, bunlardan 18 yaşın altındaki birine zorla fuhuş yaptırıldı.

2014’te medyaya yansıyan tecavüz vakalarının yüzde 29,36’sında kadın ve kız çocukları fuhuş yapmaya zorlandı: Toplam 32 kadın ve kız çocuğuna zorla fuhuş yaptırıldı.

Tecavüzcülerin yüzde 56,8’ini kadınların tanımadığı erkekler oluştururken, yüzde 11,93’ünü kadınların mevcut ya da eski partnerleri (koca, eski koca, sevgili, eski sevgili, sözlü), yüzde 11,93’ünü arkadaşları/tanıdıkları oluşturdu: 62 kadına tanımadıkları erkekler, 13’üne arkadaşları/tanıdıkları, 13’üne eski veya yeni partnerleri (sevgili: 5 / eski sevgili: 5 / koca: 1 / eski koca: 1 / sözlü: 1), iki kadına iş arkadaşları, birine patronu, yedisine akrabaları, dördüne hizmet aldıkları kişiler (şoför, esnaf, otel çalışanı vs), ikisine sağlık personeli, birine köy korucusu, birine polisler, birine öğretmeni, birine reddettiği bir erkek, bir seks işçisine ise müşterisi tecavüz etti.

Tecavüzlerin yüzde 44’ü kadınların alıkonulduğu mekanlarda, yüzde 25,69’u evde, yüzde 17,43’ü sokakta, yüzde 4,59 araç içinde gerçekleşti: 48 kadın alıkonulduğu mekanlarda, 28 kadın evlerinde, 19 kadın sokakta, beş kadın otobüs-servis ve özel araçlarda, üç kadın işyerinde, ikisi hastanede, biri apartman girişinde, biri otelde, biri mülteci kampında tecavüze uğradı. Bir tecavüz olayının nerede gerçekleştiği ise haberlerde yer almadı.

Şiddet – yaralama

2014’te erkekler 560 kadını yaraladı / şiddet uyguladı.

Kadınların yüzde 12,85’i boşanmak istediği için şiddete maruz kaldı.

Kadınların yüzde 4,5’i ise 6284 nolu yasa kapsamında yasal girişimlerde bulunduğu halde  halde şiddete maruz kaldı.

Kadınların yüzde 66,96’sı partnerlerinden (koca, sevgili, nişanlı), yüzde 7,85’i eski partnerlerinden, yüzde 10,5’i ise erkek akrabalarından şiddet gördü: 333 kadına kocaları, 41’ine sevgilileri, birine nişanlısı, 32’sine eski kocası, sekizine eski sevgilisi, dördüne eski nişanlısı, 18’ine babaları, sekizine erkek kardeşleri, 23’üne oğulları, 10’una diğer erkek akrabaları, altısına arkadaşları/tanıdıkları erkekler, altısına damadı, üçüne eski damatları, dokuzuna hizmet aldıkları (şoför, görevli vb gibi), altısına müşterileri, sekizine birlikte çalıştıkları kişiler, birine kiracısı, altısına yakınlarındaki kadınların (kızları, arkadaşları, anneleri vs) eski partnerleri, beşine yakınlarındaki kadınların mevcut partnerleri, sekizine komşuları, birine mahalle muhtarı, birine silahlı bir örgüt, birine patronu, birine polis memuru, ikisine reddettiği erkekler, 18’ine tanımadıkları erkekler.

Erkekler kadınların yüzde 69,82’si darp etti, yüzde 16’sı bıçakla, yüzde 8,9’u ateşli silahlarla yaraladı: Erkekler 391 kadını darp etti, 90’ını bıçakla, 50’sini ateşli silahlarla yaraladı, dört kadını araçla ezdi ya da araçtan attı, birini balkondan aşağı attı, biri boğmaya çalıştı, ikisini çekiç/baltayla yaraladı, birine el bombası, ikisine Molotof attı, birinin evini yıktı, birinin evini yaktı, ikisine kezzap attı, ikisini silahla tehdit etti, altısını kaynar su ya da benzinle yaktı.

Taciz

2014’te erkekler 140 kadın ve kız çocuğunu taciz etti.

Yaşların bilindiği vakalarda taciz mağdurlarının yüzde 67’sini 10-17 yaş arası kız çocukları oluşturdu.

Kadınların ve kız çocuklarının yüzde 65,7’sini tanımadıkları erkekler oluşturdu. Tacizcilerin yüzde 10’u ise öğretmenlerdi: 92 kadın ve kız çocuğunu tanımadıkları erkekler, 14’ünü öğretmenleri, 11’in tanıdıkları-arkadaşları, altısını akrabaları, dördünü patronları, dördünü eski kocaları ve ayrılmak istedikleri kocaları, dördünü esnaf ya da şoför gibi hizmet veren kişiler, üçünü komşuları, ikisini sevgilileri taciz etti.

Taciz olaylarının yüzde 40’ı sokakta, yüzde 22’si dijital ortamda, yüzde 12,85’i okul ve dershanelerde yaşandı: 56 kadın ve kız çocuğu sokakta, 31’i internet ortamında, 18’i okul ve dershanelerde, 14’ü evde, yedisi toplu ulaşımda, dördü telefon aracılığıyla, üçü işyerinde, ikisi hastanede, ikisi dükkan gibi mekanlarda, ikisi özel araçlarda, biri asansörde gerçekleşti.

Bölgelere göre

* Bu veriler, 2014'te medyaya yansıyan şiddet vakalarına dayandırılarak hazırlanmıştır. Farklı illerde yaşanan erkek şiddeti olayları her zaman medyaya yansımamaktadır. Dolayısıyla çalışmada sunulan tablo sadece medyanın gördüğü, "haber olabilmiş" erkek şiddeti vakalarının bölgesel dağılımını yansıtmaktadır.

Erkek şiddeti vakalarının bölgesel kadın nüfusuna göre oranlanmasıyla oluşturulan endekste Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2013 nüfus verilerinden faydalanılmıştır.

2014’te 1090 erkek şiddeti, cinayet, cinayete teşebbüs, taciz, cinsel şiddet, tecavüz ve yaralama vakası basına yansıdı. Bu vakaların 1088’inin gerçekleştiği iller haberlerde yer aldı.

Medyada yer alan haberlerin sayısı üzerinden incelendiğinde, en çok şiddet haberi Marmara bölgesinden geldi. Haberlerin yüzde 27’si Marmara, yüzde 18’i Karadeniz, yüzde 17’si Akdeniz, yüzde 14’ü İç Anadolu, yüzde 13’ü Ege, yüzde 7’si Güneydoğu Anadolu, yüzde 5’i Doğu Anadolu bölgesinden medyaya yansıdı: Marmara bölgesinde yaşanan 294 şiddet olayı, Karadeniz’de 198, Akdeniz’de 188, İç Anadolu’da 147, Ege’de 137, Güneydoğu Anadolu’da 75, Doğu Anadolu’da 49 şiddet vakası yerel ve ulusal medyada yer aldı. (İki vakanın yaşandığı şehir haberlerde yer almadı)

Medyada yer alan erkek şiddeti vakaları bölgesel kadın nüfusuna göre oranlandığında ise şiddet vakalarının en yoğun olarak Karadeniz’de yaşandığı görüldü. Karadeniz’i sırasıyla Akdeniz, Ege, Marmara, İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu takip etti.

Erkek şiddeti vakalarının bölgesel yoğunluğu üzerine Koç Üniversitesi Endüstri Mühendisliği bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Pelin Gülşah Canbolat'ın hazırladığı indekse göre elde edilen veriler şöyle:

(Vakalar 0-10 puan üzerinden endekslendiğinde)

* 10 puanla şiddet vakalarının en yoğun olduğu bölge Karadeniz.

Medyaya yansıyan şiddet vakalarının bölgesel toplamı, bölgesel kadın nüfusuna bölündüğünde ortaya çıkan değer Karadeniz için 52,0.

* İkinci sırada 7,4 puan ile Akdeniz Bölgesi geliyor. (Şiddet vakalarının bölgedeki kadın nüfusuna oranı: 38,7)

* Üçüncü sırada 5,3 puanla Ege geldi. (Şiddet vakalarının bölgedeki kadın nüfusuna oranı: 27,7)

* Dördüncü sırada 4,9 puanla Marmara yer alıyor. (Şiddet vakalarının bölgedeki kadın nüfusuna oranı: 25,5)

* Beşinci sırada 4,6 puanla İç Anadolu yer alıyor. (Şiddet vakalarının bölgedeki kadın nüfusuna oranı: 23,9)

* Altıncı sırada 3,8 puanla Güneydoğu Anadolu yer alıyor. (Şiddet vakalarının bölgedeki kadın nüfusuna oranı: 19,8)

* Son sırada 3 puanla Doğu Anadolu yer alıyor. (Şiddet vakalarının bölgedeki kadın nüfusuna oranı: 15,7)

Türkiye ortalaması ise 10 puanlık endeks üzerinde 5,5 olarak görülüyor. Türkiye genelinde yaşanan şiddet vakalarının toplam kadın nüfusuna oranı ise 5,5. (ÇT)