RTÜK’ten Sansür Yönetmeliğine Savunma: 100 Bin TL Çok Değil

Fotoğraf: AA

Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin (MLSA) internet platformlarını denetleme yetkisini Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’na (RTÜK) veren yönetmeliğin iptali için Danıştay'a açtığı davaya RTÜK cevap yazısı gönderdi. 

RTÜK yazıda, yönetmeliğin “gazeteleri” ilgilendirmediğini ancak “medya hizmet sağlayıcı” kuruluşları kapsadığını öne sürdü.

MLSA,9 Ağustos tarihinde aynı ay Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik’in iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle Danıştay’a başvurmuştu.

RTÜK, Danıştay 13. Daire Başkanlığına gönderdiği davaya cevap mütalaasında, internet yayınları için yönetmeliğin 12. maddesinin birinci fıkrası ile belirlenen lisans ücretinin yüksek ve basın özgürlüğü yönünden caydırıcı olduğu görüşüne itiraz etti.

Kurum cevabında, “Dava dilekçesi kar amacı olmayan gazetecilik sitelerinin gelir dahi elde edemeyecek kadar küçük çaplı olduğundan bahisle öngörülen ücretleri ödeyemeyeceği iddiası, [...], mesnetsizdir, zira, öncelikle Yönetmeliğin düzenleme alanı gazetecilik siteleri değil internet ortamından yayın hizmeti sunan medya hizmet sağlayıcı kuruluşlardır” diyerek “medya hizmetinin” gazetecilikle ilgisi olmadığını ileri sürdü.

RTÜK ayrıca, haber sitesi kuran kişilerin anonim şirket kurmaları gerektiğini savundu. Kurum cevap yazısında “... 6112 sayılı Kanun kapsamında medya hizmet sağlayıcı kuruluşların anonim şirket olmaları aranmaktadır”  diyerek, haber sitesi kuran her gazetecinin şirket açma zorunluluğu olduğunu iddia etti.

“Taksitle ödenebilir"

Kurum ayrıca, 10 yıllık lisans süresi için istenen 100 bin TL ücretin yüksek olmadığını belirtti. RTÜK cevabında, “10 yıllık lisans süresi için radyoların 10 bin, televizyon ve isteğe bağlı yayınlar için de 100 bin TL’nin ödenmeyecek olduğu iddiası ise hayatın olağan akışına aykırıdır. Zira, Yönetmeliğin 7’inci maddesinin dördüncü fıkrasında söz konusu yayın lisans ücretlerinin peşin ya da taksitle ödenmesine olanak sağlanmaktadır” diyerek, ödemede kolaylık gösterileceği yorumunu yaptı.

Yürütmeyi durdurmanın reddi talebi

RTÜK ayrıca idari mahkemenin davayı incelemesinin hukuksuz olduğunu ileri sürerek, tüzüğü temelinde basın özgürlüğünü savunmak, gazetecilere avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmeti vermek için kurulmuş olan MLSA’nın “menfaati” ihlal edilmemiş olduğundan kişi bakımından yetkisizlik verilmesi gerektiği görüşünü savundu.

Tüzüğünde hukuki faaliyetler yürüteceği açıkça belirtilen MLSA’nın aynı zamanda yargı ve basına dair birçok haberin düzenli olarak girildiği ve günlük olarak haber içeriği bir web sitesi bulunuyor.

Ne olmuştu?

MLSA, 30849 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik’in iptali için  9 Ağustos tarihinde Danıştay’a yürütmeyi durdurma talepli dava açmıştı. Dilekçede,  yayınlanan yönetmeliğin ilgili kanununa, Anayasa’ya ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne (AİHS) aykırı olduğu belirtilmişti.

Başvuruda yönetmeliğin net ve anlaşılabilir olmaması ve bu durumun kötü niyetli olarak sansür amaçlı kullanılabileceği; lisanslama sistemi ve ücretlerle ilgili maddeler için de haber yapma hakkı için bir ön izin alınması ve bu hakkın ücrete tabi olmanın Anayasa’ya aykırı olduğu belirtilmişti.

Başvuruda ayrıca yönetmeliğin 4. maddesinde bahsi geçen “bireysel iletişim” ibaresinin açık bir tanımının yapılmadığı, bunun da hukuksuz uygulamaları kolaylaştırdığı ve internet ortamında yayın yapma için lisans istenmesi ve lisans prosedürünün ücretli olmasının ifade özgürlüğüne ve Anayasa'ya aykırı olduğu belirtildi.

Ankara Barosu da dava açmıştı

Ankara Barosu da 6 Ağustos tarihinde aynı yönetmeliğin 2. ve 4. maddelerini konu eden bir iptal davası açmıştı.  MLSA’nın başvurusunda ise Baro’nun  itiraz ettiği maddelere ek olarak, yönetmeliğin lisans ve ücretlendirme ile ilgili 7., 8. ve 12. maddelerinin de Anayasa’ya aykırılık teşkil ettiği belirtilmişti. (HA)