Atölye BİA'da Film Değerlendirmesi ve Baskı Dönemlerinde Gazetecilik

IPS İletişim Vakfı/Bağımsız İletişim Ağı’nın düzenlediği Gazeteciler İçin Haber Atölyesi’nin altıncı gününün sabah oturumuna yazar ve film eleştirmeni Mehmet Açar, gazetecilik bağlamında Spotlight filmini değerlendirdi. Öğleden sonraki oturumda ise gazeteci Ertuğrul Mavioğlu, katılımcılara baskı döneminde gazeteciliği anlattı.

IPS İletişim Vakfı/bianet 2000’den beri düzenlediği habercilik seminer ve atölyelerini, Atölye BİA adıyla haber merkezi binasında yer alan ofisinde, 16 Temmuz 2018 – 25 Temmuz 2018 tarihleri arasında gerçekleşiyor.

Atölyeye farklı üniversite ve şehirlerden 17 kişi katılıyor.

Spotlight filmi ve gazetecilik

Mehmet Açar, “Spotlight filmi ve Gazetecilik” konulu sunumunda film üzerine görüşlerini paylaştı.

“Boston Globe” adlı gazetede kurulan bir araştırma biriminin bir dönem Katolik kilisesinde yaşanan taciz ve tecavüz olayının izini sürmek üzere yaptığı çalışmanın konu edildiği filmde Açar, araştırma ekibinin statükoyu nasıl yıkarak, yer yer de kendileriyle yüzleşerek gazetecilik güdüleriyle haber haline getirdiğini film sahnelerinden örneklerle anlattı.

“Gazetecinin ve okuyucunun vicdanı devreye giriyor”

Araştırmacı gazeteciliğin uzun bir zamana yayıldığı için özel bir alan olduğunu belirten Açar, bugün pek çok gazetede araştırma birimlerinin kaldırıldığı savını dillendirdi.

Açar bunu Türkiye’de gazete patronajının sorunlu haline bağlarken statükonun kırılarak hakikatin ortaya çıkarılması sürecinde yalnız kendileriyle yüzleşme fırsatı bulan gazetecilerin değil, gazetenin haberini okuduktan sonra insanların da vicdanının devreye girdiğini söyledi.

İkinci oturum: Türkiye’de basın tarihi sansür tarihidir

Gazeteci Ertuğrul Mavioğlu, katılımcılara Dersim Katliamı’ndan 12 Eylül’e baskı dönemlerinde gazeteciliğin yanı sıra kendi anılarını ve deneyimlerini anlattı:

''Memlekette haber üretme imkanları inanılmaz kısıtlandığı olmuştur. Şu an tıpkı 12 Eylül ve 12 Mart dönemi gazeteciliği gibi iktidarın nerden bakarsanız bakın yüzde 95 civarında medya sektörüne el koyduğu bir dönemdeyiz. Sadece medya sektörüne değil medyanın haber kaynaklarına da el konulduğu bir dönem söz konusu.''

''Türkiye basın tarihi Türkiye sansür tarihidir. Her dönem sansür olmuştur.''

1937’deki Dersim Katliamı örneğini veren Mavioğlu, dönemin İçişleri Bakanı Şükrü Kaya’nın gazetelere gönderdiği beş maddelik genelgeyle gazetecilerin haberi görünmez kılmak zorunda bırakıldığını ifade etti.

“Örtüyü kaldırıp gerçeği çıkarmak”

Mavioğlu haberciliği “Gerçeğin, güç odakları tarafından üzerinin örtüldüğünü düşünün. Çıplak gerçekten çıkarılanlar güç odaklarını rahatsız eder ve bir şekilde üzeri örtülür. Habercilik denilen şey işte bu örtüyü kaldırmaktır. Örtüyü kaldırırsınız ve gerçeği açığa çıkartırsınız” sözleriyle tanımladı.

Katılımcılara verdiği tavsiyelerle sunumunu sonlandıran Mavioğlu şunları söyledi:

''Bir habercinin kavraması gerektiği yer çalıştığı kurumdur. Kendinize ittifaklar bulun. Haber bakış açısı geniş arkadaşlar edinin. Asla patronun masasına oturup yemek yemeyin ve hediye almayın.

“Resmi açıklama her zaman yalandır. Resmi açıklamanın doğruluğunu sen kanıtlayana kadar yalandır. Doğru olabilir ancak yalan olduğunu düşüneceksiniz yoksa anca bülten yazarsınız.''

(SE-EG/TP)

Fotoğraf: Sercan Engerek, Öznur Subaşı - bianet