İnternetteki canlı yayın platformları etkisini her geçen gün daha da artırıyor. Nedenini, nasılını ve geleneksel medyadan farklı yanlarını Kadir Has Üniversitesi öğrencilerinin yayını Cibalı Postası derledi.
***
Gazeteciler artık kendi medyaları üzerinden izleyicilerine ulaşabiliyor. Yeni medyanın olanaklarından faydalanarak artık herhangi bir yerleşik medya organına ihtiyaç duymadan istediği gibi canlı yayın yapabiliyor, aynı anda eğer isterse izleyiciden soru ve yorum alabiliyor, üstelik bunu yaparken hatırı sayılır bir kitleye hitap edebiliyor.
Yeni medya teknolojileri ve canlı yayın
Mesela gazeteci Ruşen Çakır ve birlikte çalıştığı arkadaşları, Medyascope adlı sitesi üzerinden binlere erişiyor; daha pek çok gazeteci, Periscope ve diğer canlı yayın özelliği taşıyan uygulamama ve programlar üzerinden her gün Türkiye siyasetini, gündemi yorumluyor.
Canlı yayın platformları sadece haber içerikleri için kullanılmıyor; örneğin Twitch, sayısız oyun yayıncısının yayın platformu haline geldi.
Medya artık geleneksel yayın yöntemlerinden ayrılarak büyük bir kabuk değişimi yaşıyor ve dijital imkanların kullanımıyla milyonlarca insanı saniyeler içerisinde yayına sokabiliyor. Bu değişimine öncülük eden yayın platformları en önemli üçü şöyle:
Youtube
İlk sırada tahmin edileceği üzere Youtube geliyor. Uzaydan dünyaya atlayan Felix Baumgartner’ın yayınıyla başlatılan canlı yayın özelliği her geçen gün üzerine koymaya devam ediyor. Youtube üzerinden bir yayın başlatabilmeniz için bir adet akıllı telefon ve bir Gmail hesabı yeterli oluyor.
YouTube CEO’su Susan Wojcicki’nin açıkladığı rakamlara göre, Youtube’un aylık aktif kullanıcı sayısı 1.5 milyarın üzerinde seyrediyor.
Youtube kullanıcılarına reklamlar ve tıklanmalar üzerinden ücret ödeme imkanını da sunuyor ancak ekibimizin görüştüğü Youtuberlara göre, ücret büyük kesintilere uğruyor.
Periscope
İnternette bilinen ilk canlı yayın araçlarından Periscope’un kuruluş öyküsü Brezilya ve Türkiye’deki yoğun katılımlı sivil gösterilere dayanıyor. Bu eylemlerden etkilenen Kayvon Beykpour adlı bir İranlı girişimcinin projesi olan Periscope, kolayca video yayını yapabilmeye dayanıyor.
“Ortağımla Periscope fikrini geliştirmek için uzun süre tartıştık. Gezi eylemlerindeki gözlemlerimden yola çıkarak, canlı yayın uygulamasının bir telefon kullanılarak dünyadaki diğer kullanıcılara görüntü aktarması gerekiyordu. Bu fikrin üzerine giderek, Periscope’u geliştirmeye başladık. San Francisco’ya taşınarak bir yazılım ekibi kurduk.”
Twitter tarafından satın alınan uygulamayı kullanabilmeniz için bir akıllı telefon ve bir Twitter hesabı yeterli oluyor ancak canlı yayın kaynaklarından olan Periscope eski yayınları uzun sürelerde saklamıyor.
Twitch
En çok rağbet gören canlı yayın platformlarının üçüncüsü olan Twitch, ilk iki uygulama gibi genel bir kitleye hitap etmiyor. Bilgisayar oyuncularının akın ettiği uygulama, dünya üzerinde niş yayın pazarlarının ilki olarak biliniyor.
E-Spor maçları, yüzlerce oyun Twitch tarafından canlı yayınlanıyor. Video kalitesinin rakiplerinden açık ara önde olduğu Twitch, bu kaliteyi sabitleyebilmek için kullanıcılarından yüksek bir hızı talep ediyor.
Periscope ve Youtube ile karşılaştırılınca, Twitch yayın yapması daha zor bir platform. Genellikle büyük katılımlı topluluklar tarafından oyun yayını olarak kullanıldığından teknik detayları artıyor.
Ekran görüntüsü alma, kamera ekleme, ses, müzik, resim veya bilgisayar ekranının arka plan olarak sıklıkla kullanıldığı sitede, Open Broadcaster Sofware adlı uygulama tüm bu teknik detayları kolaylaştırıyor.
Uygulamayı indirip bir Twitch üyeliğin ile canlı olarak yayın açabiliyorsunuz. OBS ayarlarınız yaptıktan sonra Twitch üzerinde alacağınız 1 adet yayın anahtarı ile Twitch sunucularına OBS ile bağlanabilirsiniz.
Twitter, Facebook ve Instagram
Sosyal medya araçları Periscope sonrası canlı yayın özelliğini kullanmaya başladı. Twitter, Facebook ve Instagram'dan da canlı yayın yapılabiliyor.
Tamer Durak: Gazeteciye patronsuz çalışma imkanı verecek
Canlı yayın platformlarının altyapılarını kullanarak farklı içerikler üreten medya kuruluşları da var. Onlardan biri olan Medyascope, Ruşen Çakır önderliğinde kuruldu. Hem Youtube hem de Periscope altyapılarıyla yayınlar üreten Medyascope, Türkiye’deki en popüler dijital yayınlar arasında gösteriliyor. Medyascope’un Genel Yayın Yönetmeni Yardımcısı ve “Sınırsız” adlı programın sunucusu Tamer Durak ile yeni medya yayıncılığını ve yayıncılığın geleceğini konuştuk. Yeni Medya alanında Medyascope gibi yayın kaynakları hızla artıyor. Bu durum ne gibi avantajlar sağlıyor?
Dijitalleşen her şeyde olduğu gibi, yeni medya yayıncılığında da ekonomik belirsizlikler var. Yeni medya yayıncılığı ekonomik handikaplardan nasıl etkileniyor?
Yeni olduğundan kaynaklanan bir istikrarsızlık var ancak zaman içerisinde değişecek. Nasıl ki, gazeteler çıktığında sermaye ve gazeteci ilişkisi olarak dengesizse, şu anda da öyle. Ancak bir yolunu bulacağına inanıyorum. Hatta eskisine göre avantajlı olacak çünkü düzen kolektif bir şekilde oturacağı için örneğin birçok gazeteciye patronsuz çalışma imkanı verecek.
Herhangi bir vatandaş dahil herkesin sosyal medya ve internet imkanlarını kullanarak yayıncıya dönüşmesinin avantajları ve dezavantajları hakkında neler düşünüyorsunuz?
Yeni yayıncılık derdi olanın derdini anlatabiliyor olmasına imkan veriyor. En büyük artı olarak bunu görüyorum. Eksisi ise çok fazla sahte haberin de yayılma olanağı bulmasıdır. Irkçı haberler, belli bir zümrenin görüşünü öne süren yayınlar da bu akış içerisinde kendine yer bulabiliyor ancak zaman içerisinde bir düzenin oturacağına inanıyorum.
“Geleneksel medya hantal ve pahalı”
Geleneksel medya ile yeni medya alanında benzerlikleri ve farklılıkları nasıl değerlendirirsiniz?
Geleneksel medya ile yeni medyayı birinden ayıran en önemli şey, sermaye. Çünkü geleneksel medyayı kurmak, herhangi bir yayını yapmak hem çok hantal hem de çok pahalıya mal olan bir sistemdi ancak bugün bir kamerayla, bir cep telefonuyla yayın yapmak ve bu yayını sürekli hale getirip çok geniş kitlelere hitap etme imkanına sahip olabilirsiniz. Geleneksel medyada bir yayın yapmanın, örneğin uyduya çıkmanın maliyeti bile on binlerce lirayı buluyor. Bu herkesin kaldıracağı bir şey değil ama bugün yeni medya hevesi ve derdi olana, kendine farkı bir yol, sistem bulmuş olan herkesin bu yayınları geliştirip para kazanabileceği bir zemin oluşuyor.
Canlı yayın imkanlarını düşündüğümüzde, yeni medya, medya sektörüne ne gibi yenilikler getirdi?
Benim mesleğe başladığım yıllarda canlı yayın yapabilmek için kocaman bir kamyona ihtiyacınız vardı, canlı yayın aracı bir minibüs gerekiyordu. Hem maliyeti çok yüksekti hem de bunu bir yerden bir yere ulaşması, orada kurulduğunda uyduyla bağlantısı çok büyük vakit alıyordu ancak bugün geldiğimiz noktada cep telefonunuza iki tane uygulama yüklüyse, cep telefonunuz kapsama alanı içindeyse istediğinizi anında aktarabiliyorsunuz. (HK)
Hazırlayanlar: Orçun Yağız- Adem Emre Topçu
KADİR HAS ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİNDEN YENİ MEDYA DOSYASI
1- 'YouTuber'lık Yeni Bir Meslek mi? Kadir Has Öğrencileri Anlatıyor
2- YouTube İçin İçerik Üretim Rehberi
