Beren Saat Bihter'i kalbinden vurduktan üç ay sonra basma elbisesi, kırmızı yanakları ve atkuyruğu saçlarıyla karşımıza Fatmagül olarak çıktı. Aşk-ı Memnu'nun femme fatale Bihter'inin, tecavüz kurbanı, saf ve suskun Fatmagül'e dönüşümü birçok izleyiciye, Beren gerçekten de iyi oyuncuymuş dedirtti. Peki, peşpeşe izlediğimiz bu iki kadının hikayesi Türkiye'de kadın olmakla ilgili ne anlatır?
Halit Ziya Uşaklıgil'in Bihter'i
Halit Ziya Uşaklıgil'in romanının başkahramanı olan Bihter, annesinin kızı olmaya direnirken tam da annesi gibi olmanın, arzularına yenilmenin ve kocasını en yakınıyla, yeğeniyle aldatmanın ağırlığına dayanamayarak intihar eder.
Geçtiğimiz sezon izlediğimiz dizide Bihter, Beren Saat'le ete kemiğe büründü, giydiği kıyafetler her hafta Türkiye gündemine düştü, kullandığı telefondan arabasına kadar herşey konuşuldu. Bihter'le Beren yer değiştiren isimler olarak kullanıldı. Bihter'in "ahlaksızlığı" konuşulurken, Beren'in "o" sahneleri çekmesi eleştirildi.
Dizi izleyicisi mutlu son sever. Daha önceleri çekilmiş olan yerli dizilerde, son bölümde öleceği açıklanan karakterin ölmemesi için internette kampanyalar düzenlenir, izleyiciler sokak röportajlarında sevilen karakterlerin ölmesini istemediklerini açıklarlar.
Bihter'in ölüme giden hikayesi için ise böyle bir kampanyaya rastlamadık. Güzelliğini, gençliğini, şıklığını o kadar konuştuğumuz Bihter'in yalnızca nasıl öleceğini merak ettik, ama ölmesini istemediğimizi hiç söylemedik. Romandan 100 yıl sonra Bihter'e başka bir sonu layık göremedik.
Bütün bir ailenin -kızı yaşında bir kadınla evlenmiş olan Adnan'ın, ailenin huzurunu kaçırmamak için bildiği sırları paylaşmayan aile üyelerinin, Bihter'le yaşadığı aşkı kuzeni ve Bihter'in üvey kızı olan Nihal'le evlenerek temizlemeye çalışan Behlül'ün- yükünü Bihter yüklenirken sesimizi çıkarmadık. Bihter'in, göz kamaştırıcı zenginliğin içinde mutlu olamayışını kabullenmedik.
Aslında Adnan'a "genç kadınla evlenirsen olacağı budur" derken, içten içe Adnan'ı değil, Bihter'in gençliğini ve güzelliğini suçladık. Bihter'in Adnan'ın yanındayken de Behlül'ün yanındayken de yanlış yerde olduğunu düşündük. Hak ettiğini bulduğunu, suçluların cezasız kalmayacağını söyledik birbirimize. Öyle ya, her suçun bir suçlusu, her suçlunun da bir cezası vardı.
Erkeklere kızar, Bihter'i ve Fatmagül'ü suçlarız
Bihter'i gömdük ama neyse ki Beren'e birkaç ay sonra kavuştuk. Fatmagül olarak. Bu sefer Fatmagül'ü olağan şüpheli durumuna sokan bir adı var dizinin: "Fatmagül'ün Suçu Ne?" Fatmagül'ün masum olduğu anlamına gelebilecek bu soru, Fatmagül'e mutlak olarak suç atfedileceğini de fısıldayan bir önermedir. Bihter'in Fatmagül'de dirilmesi de bu önermeyi güçlendirir.
Fatmagül'ü geceleyin dağda bayırda sevgilisinin peşinden koşturan, Bihter'den miras kalan dizginlenemeyen arzulardır. Sessiz ve kimsesiz Fatmagül'ün suçu ise aynı gençlik ve güzellikle ve aynı savunmasızlıkla yanlış yerde yanlış zamanda sokakta olmaktır.
Fatmagül'e tecavüz eden zengin çocukları ise aslında Adnan ve Behlül'den farksızdırlar. Mirasyedi, çapkın, kadınlarla iş ilişkileri gereği nişanlanan ve Fatmagül'e tecavüz etmeden çok önce doğal kaynaklara, emeğe, toprağa ve denize tecavüz etmiş zengin erkeklerdir.
Hayatta hiçbir şeye saygısı olmayan bu şımarık erkeklere içten içe buğzeder, kızarız. Ama yine de şehirde Bihter'i, köyde Fatmagül'ü suçlarız. Dünya böyle bir dünya iken köşeye sinemediği için, oyunu doğru oynayamadığı için, kaderine boyun eğmeyip inat ettiği için, daha da ötesi zaten başa çıkamayacağı arzularla doğduğu için Bihter/Fatmagül suçludur.
Ancak biz biliyoruz ki oyunu doğru oynamak, doğru zamanda doğru yerde olmak kadınları ne tecavüzden ne de kocaman evlerde yalnızlaşmaktan kurtarır. Gece sokağa çıkmayan, yeri kocasının yanı olan kaç kadın kocasının sürekli taciz ve tecavüzüne maruz kalır? Kaçı tecavüzcüsüyle evlendirilir? Kaçı duygu/arzularıyla güvence altında olacağı bir hayat arasında bir seçim yapmak zorunda bırakılır? Kaçı yaptığı seçimler yüzünden kendi hayatları içinde femme fatale rolünü canlandırır?(FA/BB)