İletişim fakültelerinden mezun olanlar, okulu bitirir bitirmez “gazeteci” olmazlar. Bunun bir sebebi mezun sayısı kadar iş olanağının bulunmamasıysa, diğer sebebi de “gazeteci” olabilmek için başka türlü bir yol katetmenin gerekliliği. Mevzubahis yol yaygın medya ortamında her anın bir başarı testinden geçiyormuş gibi yaşamak da olabilir, özenli ve diğerkâm bir editörün yanı başında mesleğe adım atmak da...
bianet projesini de sürdüren IPS İletişim Vakfı, 2007’den bu yana her yıl gerçekleştirilen “Okuldan Haber Odasına” eğitimleriyle iletişim fakültelerinden yeni mezun olanların mesleğe yumuşak bir geçiş yapmasını sağlıyor. Her yıl Türkiye ve Kuzey Kıbrıs'taki üniversitelerin iletişim fakültelerinden birer öğrenci bir haftalık programa katılıyor. Bu yılki program da 11-18 Temmuz'da düzenlenecek.
Şimdi, “Okuldan Haber Odasına” kapsamında öğrencilere eğitim veren gazetecilerin ve akademisyenlerinin sunuşları kitaplaştı. “Yeni Habercinin Elkitabı - Gazeteciliğe Başlarken Okuldan Haber Odasına”, medyaya adım atmak isteyen tüm genç gazeteci adaylarına programda elde edilen deneyimi sunuyor.
Hak haberciliği, haber eleştirisi, barış gazeteciliği...
IPS İletişim Vakfı Yayınları tarafından İsveç Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (SIDA) katkılarıyla BİA Kitaplığı’nın Hak Haberciliği dizisi içinde yayımlandı.
Editörlüğünü BİA Eğitim Danışmanı ve İzmir Ekonomi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sevda Alankuş’un üstlendiği kitap, Umur Talu, İpek Çalışlar, Altan Öymen ve Nurcan Akad gibi tanınmış gazetecilerle, İncilay Cangöz, Özden Cankaya ve Ragıp Duran’ın aralarında bulunduğu iletişim fakültelerinin önde gelen akademisyenlerinin eğitimler sırasında yaptığı sunuşları bir araya getiriyor.
Sevda Alankuş, “Hak Haberciliği İçin; BİA Artık Bir Okul” başlıklı önsözünde Bağımsız İletişim Ağı’nın nereden gelip nereye gittiğini özetlerken “BİA inisiyatifinin katılımcıları, yerel medyayı, yaygın medyanın dışladıkları konuların, kesimlerin seslerini duyurabilecekleri haberciliğin mecrası olarak görüyor, (…) Türkiye’deki medya ortamının çoğulculaşması ve demokratikleşmesi açısından elzem sayıyorlardı,” diyerek Okuldan Haber Odasına fikrinin nasıl geliştiğine dair ipucu veriyor.
Kitabın ilk bölümü “Haber Eleştirisi ve Kuramı, Hak Haberciliğinin Gerekliliği” başlığını taşıyor. Umur Talu’nun Türkiye’deki gazetecilik serüvenini anlatan sunuşuyla başlayan bölüm, İncilay Cangöz’ün basın klişelerinin gerçekte neyi ifade ettiğini çarpıcı örneklerle bezeyerek çözümlediği “İnsanların Savaşı Kelimelerin Barışı” ve Sevda Alaknkuş’un “etik gazetecilik” kavramının ötesine geçen yaklaşımları tartıştığı “Yeni Habercilik Arayışları: Hak Odaklı Habercilik, Yurttaş Gazeteciliği, Barış Gazeteciliği” başlıklı sunuşlarına yer veriyor.
“Hak Haberciliği İçin” adlı ikinci bölümdeyse Yavuz Önen’in “Türkiye’nin Siyasi Ortamı ve Hak Haberciliğinin Gerekçeleri”, Hüsnü Öndül’ün “İnsan Haklarını Savunma Hakkının Korunması ve Medya”, Gülgün Erdoğan Tosun’un “Hak Haberciliği: Neden ve Nasıl?”, Özden Cankaya’nın “Televizyon Haberciliği ve Hak Haberciliği Açısından Etik İhlaller” başlıklı sunuşları bulunuyor. İkinci bölümde ayrıca Ertuğrul Kürkçü başka türlü bir iletişim mecrası olarak, Erhan Üstündağ ise etki alanı açısından bianet’in hikâyesini anlatıyorlar.
Murat Çelikkan ve Tolga Korkut da gazeteci adaylarına meslekte farkında olmadan düşülmesi mümkün olan tuzakları işaret ediyor. İpek Çalışlar, Mete Çubukçu, Ragıp Duran, Ahmet Tulgar ve Rana Yılmaz kitabın “Gazeteciliğe Başlarken” başlıklı üçüncü bölümünde mesleğe zihinsel hazırlık süreçlerini en renkli halleriyle anlatıyor. Kitabın dördüncü ve son bölümü “Habere Çıkarken” başlığını taşıyor. Bu bölümde haberin peşine nasıl düşüleceği gibi kritik konular ve televizyon haberciliği Nurcan Akad, İpek Çalışlar, Füsun Özbilgen, Altan Öymen, Tuğrul Eryılmaz ve Murat Utku tarafından tartışılıyor.
Çiçeği burnunda gazetecilerin derdine deva olmayı hedefleyen kitap, mektepliler kadar alaylıların da başucu kitabı olmaya aday. (ÇÖ/EÜ)
* Gazeteciliğe Başlarken-Okuldan Haber Odasına, haz. Sevda Alankuş, İPS İletişim Vakfı Yayınları, İstanbul, Haziran 2009, 348 sayfa.