Haksız Tahrik Sergisinden Ayşegül Sönmez'in editörlüğünde "Haksız Tahrik-Bir Sergi Kitabı" Amargi Kadın Dayanışma Kooperatifinden çıktı.Kitapta akademi ve sanat çevresinden söyleşilen kadınlar şöyle:
Aksu Bora, Canan Beykal, Canan Şenol, Elif Ekin Akşit, Handan Çağlayan, İnci Eviner, Judith Butler, Neşe Erdok, Nil Yalter, Nur Koçak, Pınar Selek, Şükran Moral, Tomur Atagök.
Haksız Tahrik ismini, Türk Ceza Kanunu'nun "ceza sorumluluğunu kaldıran veya azaltan nedenler" başlığı altında düzenlenen 5237 sayılı "haksız tahrik indirimi" maddesinden alıyor. Bu madde, töre, namus, ırz cinayetlerini besleyen, kadına uygulanan şiddeti adeta imrendiren bir madde olarak varlığını uzun bir süredir devam ettiriyor.
Haksız Tahrik'i "manifesto" diye niteleyen editör Sönmez "önsöz"de şöyle diyor:
"Feminist sanatçılar tanım gereği feminist sanat mı yaparlar? Feminist olduğunu inkâr eden ya da bu konuda suskun kalan bir kadının sanatı, feminist sanat sayılabilir mi? Peki erkek sanatçılar feminist sanat üretebilirler mi? Psikanalitik anlamıyla cinsel farklılığın işleyişini araştıran sanat, feminist sanata girer mi? Kadınlar tarafından yapılan sanat ile cinsiyet olguları arasında mutlaka bir ilişki var mıdır? Tıpkı kendini eylem/sergi olarak tanımlayan Haksız Tahrik sergisinin bu sorular üzerine düşünmemizi sağladığı gibi kitap da bu ve bu soruların içinden çıkan başka sorulara yanıtlar aramamızı sağlıyor.
"Bu söyleşilerden karşımıza çıkan manzara bir tane değil. Bu manzaraların her biri, ataerkil bir kültürde kadın olmanın anlamına ilişkin samimi ve sahici cümleler içeriyor. Bu cümleler, kadın olma koşulları ve deneyimini vurguladıkları kadar cinsiyetin aynı zamanda toplumsal bir inşadan ibaret olduğunu deşifre ediyor. Kadının temsildeki görünümünü belirleyen yanılsama ilişkilerini ortaya döktükleri gibi cinsel farklılığın psikososyal profilini çiziyor."
Peki kadınlar ne diyorlar?
Mesela Bora'nın verdiği söyleşiden bir alıntıysa şöyle:
"...kişisel hayatın politikasını yapmak gerçekten zor bir iş, hele bunu el yordamıyla öğrenmeye çalışıyorsunuz, feci kazalar çıkabiliyor. Ama ne olur, kişsel hayatın politikasını yapmaya çalışmanın şimdilerde çok karşılaştığım bir tür ahlakçılıkla alakası olmadığını söylememe izin verin."
Haksız Tahrik sergisinin küratörü Şenol'un dikkat çektiği yer de önemli:
"Bir sanatçı olarak feminist bir serginin özlemi içersindeydim ve sürekli eleştirir pozisyonunda olmaktan sıkılmaya başlamıştım. Sanat çevresinden herhangi bir küratörün bu tür bir sergi yapmaya ön ayak olmayacağını hissettiğimdeyse elimi taşın altına koymaya karar verdim."
Juan Vicente Aliaga'nın söyleştiği Butler "Toplumsal cinsiyet önceden belirlenmiş bir şey değildir, radikal bir şekilde seçimlerle oluşan bir şey de değildir. Bu müphemliği anlamak açısından önemli olabilir. Failliğin en önemli sözcük olduğuna inanmıyorum" diyor.
"Keşke ikincisini, üçüncüsünü yapabilsem" dediği kitabın yazarları olan kadınları kendi hikayeleriyle de "kahraman" diye niteleyen editör Sönmez şöyle diyor:
"Söyleşiler kendi içlerinde de çok katmanlı belgelere dönüşüyor. Deneysel bir kitap. Sanat ve akademiden kadınların yan yana gelip feminizm ışığında soruları yanıtlamalarından öte kendi kişisel hayat öyküleriyle de kadınlığa dair çok şeyler anlatıyorlar.
"Her şeye erkekler karar veriyor hem de her konuda" diyen Neşe Erdok'un, "Çağdaş sanat darbe sonrası başladı, tepki olarak herhalde. Ve kadın sanatçılar en güçlüleri" diyen Nil Yalter'in "Atölye hocalarının karşısında tir tir titrerdik" diyen Nur Koçak'ın, Pınar Selek'in, "Gerek sanatçı gerek kadın olarak feminist olmaktan korkmuyorum, iftihar ediyorum" diyen Şükran Moral'ın, Tomur Atagök'ün söyleşilerini okumak için Haksız Tahrik kitabını Amargi'den temin edebilirsiniz. (EZÖ)
Bu Haberin Uzantıları
-
A.SÖNMEZ'İN PINAR SELEK'LE SÖYLEŞİSİ Kadın Kılığında Olmaz Abla 10 Ekim 2009"Benim açımdan en önemli şey, farklı iktidar ilişkileriyle farklı deneyimler yaşamak. Yaşadığın deneyim ...
İlgili Haberler
-
FEMİNİST KİTAPLIK "Kadınlar Dile Düşmüyor, Dile Getirdiklerini Yazıyorlar" 01 Ekim 2009Amargi'nin çıkardığı ve kadınların yazdığı "Kadınlar Dile Gelince" ve Haksız Tahrik" kitapları bir ...
Yazarın Önceki Yazıları
-
2009 Kadınlar için Spagetti Western Gibiydi: İyi/Kötü/Çirkin 31 Aralık 20092009’un “iyi”si; Pippa, Ayşe ve Naile'nin katillerinin cezalandırılması, AİHM’in Opuz kararı, “kötü”sü Münevver ...
-
IMF-DB İstanbul'da, Direnistanbul Sokaktaydı 17 Ekim 2009"Feminist, LGBTT, özgürlükçü Marksist, anarşist, anti-otoriter, ekolojist bireylerin zirveye karşı oluşturduğu Direnistanbul koordinasyonu, ...
-
"Eylemden Sonra Kumkapı'daki Göçmenleri Dövdüler!" 14 Ekim 2009Kumkapı Misafirhanesi'nde aç bırakıldıklarını söyleyerek isyan çıkaran mültecilerin koşullarını protesto için düzenlenen eylemin ...
-
Erkek Şiddetine Karşı Çok Güzel Hareketler Bunlar 13 Ekim 2009Rize'de eşine şiddet uygulayan erkeğe okul boyama cezası, 14 yıl önceki tecavüze ise ...
-
Sokaktan Eylem İncileri 05 Ekim 2009Bir polis uluslararası platformdan aktivistlerin katıldığı eylemde şöyle çıkışıyor: "Biz size 'uluslararası polis' ...
Bugün En Çok Okunanlar
-
Soykırımın Hikayesini Sırtlayan Sanatçı Eva Harut 24 Nisan 2018
-
Adıyaman’da 5,4 Büyüklüğünde Deprem: Hafif Yaralılar Var 24 Nisan 2018