UAÖ: Çocuk Suçluların İdamı Artık Sona Ermeli

13 Ekim'de sözlü tartışmaları dinleyecek olan ABD Yüksek Mahkemesi, 16 ve 17 yaşındaki suçlulara ölüm cezası verilmesinin Anayasaya aykırı olup olmadığına dair kararını 2005'in ilk yarısında vermesi bekleniyor.

UAÖ açıklamasında "Bu tür infazlar uluslararası hukukun ihlalidir. Çocukken işledikleri suçlar nedeniyle kişilerin idam edilmesine karşı oluşan uluslararası konsensus, genç insanların büyüme ve değişme potansiyeli olduğunun yaygın kabulünü yansıtmaktadır" dedi.

"ABD, çocuk suçluların idam edilmesini açıkça onaylayan ve uluslararası hukuka göre bunu yapmaya hakkı olduğunu iddia eden tek ülke" diyen UAÖ "Aslolan anlayış, çocuk suçluların topluma yeniden dahil olabilme potansiyelini sonuna kadar değerlendirmek olmalıdır. İdam ise bu anlayışın reddidir" açıklaması yaptı

ABD, Çin ve İran'da idamlar

2003'ten bu yana, çocukken işledikleri suçlar nedeniyle Çin, İran ve ABD'de altı kişi idam edildi. Pakistan, Filipinler ve Sudan'da da çocuk suçlular infaz bekliyor.

UAÖ'nün bu ülkelerden verdiği örnekler şöyle:

* Scott Allen Hain 3 Nisan 2003 günü, 17 yaşında işlediği bir suç nedeniyle idam edildi. O günden beri çok sayıda çocuk suçlunun infazı, Yüksek Mahkemenin görüşmelerinin sonucuna kadar askıya alındı.

* Çin'de her ne kadar yasalar uyarınca suçu işlediğinde 18 yaşından küçük olanlar idam edilemezse de, mahkemelerin yaş tespitine özen göstermemeleri yüzünden çocuk idamları devam ediyor.

* 8 Mart 2004 tarihinde idam edilen Gao Pan, 9 Ağustos 2001 günü, muhtemelen 18 yaşına girmeden önce işlediği bir suç nedeniyle ölüme mahkum edildi. Birbirinden farklı resmi belgeler ve farklı takvim sistemleri nedeniyle gerçek yaşıyla ilgili bir belirsizlik yaşandı.

* Gao'nun suçu işlediğinde 18 yaşında olduğunu kanıtlamaya çalışan savcı, Gao'nun büyükbabası tarafından imzalanmış bir hane sakinleri kayıt belgesini mahkemeye sundu; ancak daha sonra bu belgenin sahte olduğunun kanıtlandığı bildirildi.

* Hebei Eyaleti Yüksek Halk Mahkemesi, Gao'nun avukatı suçun işlendiği tarihte Gao'nun henüz 18 yaşında olmadığını destekleyen 32 kanıtı reddetti. Mahkeme ayrıca Gao'nun ailesinin gerçek yaşının ortaya çıkması için tıbbi muayene yapılması yönündeki isteklerini de geri çevirdi.

* İran'da 16 yaşındaki Atike Rajabi 15 Ağustos 2004 tarihinde, Mazandaran eyaleti, Neka kent merkezindeki bir sokakta, "iffete uygunsuz fiiller" nedeniyle asılarak idam edildi.

* Atike Rajabi ölüm cezasını üç ay önce almıştı. Duruşmalar sırasında yasal temsilci hakkı yoktu ve hakim elbisesini ağır bir dille eleştirerek azarladı.

* Atike Rajabi'nin hem suçu işlediği, hem de yargılanma boyunca akıl hastası olduğu iddia edildi.

* Atike Rajabi'nin ulusal kimlik kartı 16 yaşında olduğunu belirtmesine rağmen Mazandaran Adliyesi infaz sırasında yaşının 22 olduğunu duyurdu. (YS)