Haberin İngilizcesi için tıklayın
“2019’u yalnızca düşünce ve ifade özgürlüğü başlığında kayda geçen endişe verici gelişmelerle anımsamayacağız. Başka çok sayı da toplumsal ve siyasal gelişme dünyanın farklı yerlerinde az ya da çok hafızalarda yer edecek. Bunlar arasında yerel, bölgesel ve küresel olayların hepsinden bir parça olacağına da şüphe yok.”
Bu sözler, Düşünce Suçu(!?)na Karşı Girişim 2019 Raporun’dan. Mustafa Kumral’ın imzasını taşıyan raporda, hak ihlallerinin hedefindeki kişiler, hak savunucuları, sosyal medya kullanıcıları, muhalif siyasi partiler, akademisyenler ve gazeteciler olarak özetleniyor.
TIKLAYIN – Raporun tamamını okuyun
Rapor, hak ihlallerini gözler önüne seriyor
Rapordan öne çıkanlar şöyle:
*Türkiye, 3 bin 128 ihlal kararıyla AİHM tarihinde (1959-2018) en fazla mahkumiyette ilk sırada. 2019’da da bu tablo değişmedi; 32’si ifade özgürlüğü, 12’si adil yargılanma hakkı en az 95 ihlal kararı verildi.
* 2019 yılının ilk 11 ayında kolluk güçlerinin yargısız infaz eylemlerinde 10 kişi yaşamını yitirdi. Aynı süre içerisinde Türkiye İnsan Hakları Vakfı’na (TİHV) 840, İnsan Hakları Derneği’ne 840 işkence mağduru başvurdu. 962 toplantı ve gösteriye müdahale edilirken, 2.886 kişi bu müdahalelerde kaba dayak ve kötü muameleye maruz kaldı. 7 zorla kaçırma vakası tespit edildi.
* “Suriye sınırındaki hattı özel güvenlik bölgesi ilan eden Urfa Valiliği; bölgede röportaj yapılmasını ve görüntü alınmasını yasakladı, gazetecileri tehdit etti. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), aleyhte yapılacak yayınların “susturulacağını” duyurdu. Ardından eylem yasakları geldi: Şırnak, Urfa, Adana, Kocaeli, Aydın, Van, Antep, Hakkâri, İzmir, Mardin, Eskişehir, Dersim, Batman ve Iğdır’da her türlü protesto yasaklandı.
*Operasyon kararını eleştiren 839 hesap için soruşturma başlatıldı; en az 186 kişi gözaltına alındı, 24’ü tutuklandı. Sosyal medya kullanıcıları “terör örgütü propagandası”, “kara propaganda yaparak, halkı kin ve nefrete tahrik etme” ile suçlanırken, gözaltına alınanlar arasında gazeteciler de bulunuyordu. HDP Eş Genel Başkanları Sezai Temelli ve Pervin Buldan ile milletvekilleri Gülistan Kılıç Koçyiğit, Leyla Güven, Berdan Öztürk ve CHP Milletvekili Sezgin Tanrıkulu hakkında da operasyona ilişkin açıklamaları nedeniyle “terör örgütü propagandası yapma” hükümeti aşağılama” iddiasıyla soruşturma başlatıldı.
*Sokağa çıkma yasakları döneminde yaptığı haberler nedeniyle hedef olan ve 3 yılı aşkın süredir tutuklu bulunan gazeteci Nedim Türfent’e “örgüt üyeliği” ve “propaganda” suçlamasıyla verilen 8 yıl 9 ay hapis cezası Yargıtay tarafından onandı.
*Yeni Yaşam gazetesi dağıtımcısı Necmettin Tosun hakkında gazetede yer alan haber ve yazılar gerekçe gösterilerek “örgüt propagandası” suçlamasıyla dava açıldı. İddianamede gazete için “PKK/KCK’ye ait gazete” ibaresi kullanıldı.