Haberin İngilizcesi için tıklayın
Avrupa Konseyi “Avrupa cezaevlerinin 10 yıllık eğilimleri” başlıklı bir rapor yayımladı. Rapor, cezaevlerinin 2005-2015 yılları arasında geçirdiği değişimler hakkında bulgular içeriyor.
Rapora göre cezaevindeki kişi sayısı 2005’ten 2015’e yüzde 220 arttı. 2005’te 54 bin 296 olan tutuklu ve hükümlü sayısı 2015’te 173 bin 522’ye çıktı.
Türkiye konseydeki 47 ülke arasından cezaevindeki nüfusu en yüksek olan 6. ülke. İlk beş ülke ise Arnavutluk, Gürcistan, Litvanya, Makedonya ve Karadağ.
Türkiye’de 2005’ten 2015’e cezaevindeki nüfusun Türkiye nüfusuna oranı da yüzde 191 arttı. 2005’te 100 bin kişiden 76’sı tutuklu ya da gözaltındayken, 2015’te bu sayı 220’ye çıktı. Rapora göre bu artışın sebebi yasal düzenlemelerin şartlı tahliyeye uygun olmayı zorlaştırması.
Tutukluluk süreleri de arttı
Türkiye’deki ortalama tutukluluk süreleri ceza infaz kurumlarında geçirilen toplam gün sayısına göre hesaplandığında yüzde 343, ceza infaz kurumlarındaki kişi sayısının kurumlara giriş akışına oranına göre hesaplandığında ise yüzde 80 artış gösterdi.
Bir mahpusun ortalama tutukluluk süresi yüzde 153 arttı.
Türkiye’de bir mahpus 2005’te ortalama 6.7 ay cezaevinde kalırken, 2014’te ortalama 29.9 ay cezaevinde kaldı.
Bu, Romanya ve Portekiz'in ardından Avrupa'daki en uzun üçüncü tutukluluk süresi.
Kadın mahpus sayısı yüzde 9 arttı
Mahpus ölüm oranları da yüzde 162 arttı.
Kadın mahpus sayısı ise yüzde 9 arttı.
Cezaevlerine girme oranı yüzde 45, tahliye edilme oranı da yüzde 60 arttı.
Cezaevindeki kişilerin yaş ortalaması yüzde 6, yabancı mahpus sayısı yüzde 5 azaldı.
Darp ve “cinsel suçlar” arttı, cinayet azaldı
Rapora göre, cezaevindeki kişilerin sayısında en fazla artış görülen suç, “tecavüz ve diğer cinsel suçlar” oldu. Bu suçlardan tutuklu bulunan kişi sayısı iki yılda 23 katına çıktı.
2013'te cezaevlerinde 523 kişi tecavüzden hüküm giymişti, bu sayı 2015'te 12 bin 253’e çıktı.
2005’ten 2015’e saldırı ve darp, cinsel suçlar, soygun ve uyuşturucu suçlarından hüküm giyen tutuklu ve hükümlülerin yüzdelik oranı arttı, cinayet ve diğer suçlardan hüküm giyenlerinki ise azaldı.
Cezaevleri arttı ama kapasite aşıldı
Türkiye’de cezaevi nüfusunun cezaevi kapasitesine oranı ve cezaevi nüfusunun cezaevi çalışanlarına oranı Avrupa ülkelerine göre yüksek. 10 yılda cezaevi kapasitesi yüzde 144 arttı ancak cezaevlerindeki kişi sayısı da kapasiteyi aştı.
Türkiye’de 1 cezaevi çalışanı başına 3.7 tutuklu ve hükümlü düşüyor. Bu oranın daha yüksek olduğu tek ülke, 1 cezaevi çalışanı başına 4 tutuklu ve hükümlü düşen Makedonya.
Türkiye’de mahpus başına günlük 21,7 Euro harcanıyor. Türkiye Avrupa ülkeleri arasından mahpus başına en az bütçe ayıran 15. ülke. (EÖ/AS)
* Raporun orijinaline [İngilizce] buradan ulaşabilirsiniz.