Volkswagen'in (VW) 2015'te dünya genelindeki yaklaşık 11 milyon aracı için yapılan emisyon testlerini manipüle ettiği, araçların azot oksit emisyonu (NOx) testlerinde belirlenen sınırı birçok kez aşmasına karşın bunların saklandığı ortaya çıkmıştı.
10 maymun üzerinde deney
ABD'de yayınlanan New York Times gazetesi cumartesi günü aralarında VW'ın yanı sıra Daimler ve BMW gibi Alman oto firmaları tarafından görevlendirilen 'Avrupa Ulaşım Sektöründe Çevre ve Sağlık Araştırmaları Derneği'nin (EUGT) dizelin 'çevre dostu' olduğunu savunmak için 2014 yılında 10 adet maymun üzerinde deney yaptığını duyurdu.
Zira testler modern emisyon kontrolü sayesinde dizelin kirletici etkisinin önemli ölçüde azaldığını ispatlamayı amaçlıyordu.
NYT'ye göre New Mexico eyaletinde hava geçirmez odalara kapatılıp çizgi film izlettirilen 10 maymuna bu sırada dizel motorlu bir 'Volkswagen Beetle'dan çıkan egzoz dumanı solutuldu.
25 insan üzerinde de deney yapılmış
Öte yandan yine iddialara göre deneyler önce insanlar üzerinde yapıldı ancak Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) dizel egzozunu kanserojen olarak sınıflandırmasının ardından yasal endişeler nedeniyle maymunlarla devam edildi.
Bütün bu gelişmeler sürerken bir iddia da Alman gazetesi Süddeutsche Zeitung'dan geldi.
Gazete egzoz dumanı içinde bulunan zehirli azot oksit gazının (NOx) solunmasının etkilerini test etmek için 25 sağlıklı insan üzerinde de deney yapıldığını öne sürdü.
Gazetenin haberine göre EUGT'nin yaptırdığı deneylerde 25 kişiye Aachen Üniversitesi'ne bağlı bir enstitüde belirli saat aralıklarında belli dozlarda azot dioksit solutuldu.
DSÖ: Azot dioksit erken ölümle ilişkili
Dünya Sağlık Örgütü internet sitesindeki açıklamada azot dioksite (NO2) maruz kalınması halinde 'bronşit ve astım semptomları ile solunum yolu enfeksiyonlarının artabileceği ve akciğer büyümesi ve işlevinin azalabileceği' yönünde giderek artan kanıtlar olduğuna dikkat çekiyor.
Açıklamada ayrıca azot dioksite maruz kalmanın 'kardioyovasküler ve solunum yolu rahatsızlıkları kaynaklı erken ölüm' ile bağlantılı olduğu vurgulanıyor.
Volkswagen özür diledi, soruşturma talep edildi
Volkswagen hafta sonu yaptığı açıklamada ise deneyler nedeniyle özür açıklaması yaptı.
Almanya basınında yer alan haberlere göre şirketten yapılan açıklamada "hatalı davranış ve kişilerin yanlış kararları nedeniyle özür dileriz. Seçilen bilimsel yöntemelrin yanlış olduğuna ikna olduk. Bu çalışmalar hiç olmasa daha iyi olurdu. (Şirket) kendisini her türlü hayvan suistimalinden uzak tutuyor" ifadeleri kullanıldı.
Basındaki iddiaların ardından Volkswagen Teftiş Kurulu üyeleri soruşturma talep etti.
"Sert bir şekilde cezalandırılsınlar"
DPA'nın aktardığına göre ise Volkswagen teftiş kurulu üyesi Bernd Althusmann deneylerden sorumlu olanların sert bir şekilde cezalandırılmasını istedi.
Daimler sözcüsü yaptığı açıklamada "Kendimizi bu araştırmadan ve EUGT'den uzak tutuyoruz. Bu çalışmaların boyutu ve uygulanışından dehşete düştük" diyerek 'deneyleri en güçlü şekilde kınadıklarını' ifade etti.
BMW'den de deneyleri kınayan bir açıklama geldiği belirtildi.
Almanya Hükümet Sözcüsü: Haklı gösterilemez
Almanya hükümet sözcüsü Steffen Seibert konu hakkında bugün yaptığı açıklamada' insanlar ve maymunlar üzerinde deney yapmanın etik açıdan hiçbir şekilde haklı gösterilemeyeceğini' belirtti.
Seibert, "Bu kontratları hazırlayan teftiş kurullarının özel sorumluluğu var" dedi. (PT)
*Kaynak: Sputnik, DPA
