“Geri Gönderme Merkezleri Fiilen Cezaevleri”

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Bedia Özgökçe Ertan, Türkiye’deki mültecilerin sorunlarına ilişkin incelemelerde bulunmak üzere Meclis araştırması açılmasını istedi.

Araştırma önergesinin gerekçesinde, 2014 yılında “idari gözetim yapılacağı” iddiasıyla İçişleri Bakanlığı’na bağlı olarak kurulan “geri gönderme merkezlerinden” arada geçen sürede çok sayıda şikâyet geldiği ifade edildi.

Bedia Özgökçe Ertan, “Bu mekanlar mültecilerin özgürlüklerinden alıkonuldukları fakat yapıları itibariyle ‘cezaevi’ gibi bir tanımın yapılamadığı mekânlar haline geldi” dedi.

Halkların Köprüsü Derneği, geçen hafta, Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde tutulan mültecilerin durumuna dikkat çekerek, “Burada tutulan mülteciler neden pencerelerden çığlıklar atıyor ve imdat diye haykırıyorlar? Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde neler oluyor? Neyi saklıyorsunuz?” açıklamasını yapmıştı.

Kumkapı’dan sonra Harmandalı

Daha önce sıklıkla şikâyetlerin dile getirildiği İstanbul’daki Kumkapı Geri Gönderme Merkezi’ndeki sorunların, İzmir’deki Harmandalı Geri Gönderme Merkezi için de ifade edildiğini belirtti:

“Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde ‘geçici süreyle’ tutuldukları belirtilen mültecilerin binadan dışarıya doğru yardım çığlıkları attıkları video kayıtlarıyla öğrenildi.

“İdari kararlarla geçici olarak gözetim altında tutulması gereken kişilerin ne şekilde tutulacakları mevzuatla düzenlenmiştir. Buna göre bu kişilerin düzenli sağlık bakımına erişmeleri ve insan onuruna uygun şekilde gözetim altında tutulmaları beklenir.

“Fakat Kumkapı ve yakın zamanda Harmandalı Geri Gönderme Merkezi örneklerinde olduğu gibi idarenin ulusal ve uluslararası yükümlülüklere uymadığı düşünülüyor. Bu hususta sığınmacıların politika malzemeleri yapılmalarının da etkisi var.”

Aylarca alıkoyma, işkence iddiaları

Araştırma önergesinde, hayatını kaybeden Afganistanlı çocuğun durumundan da bahsedildi:

“Sığınmacıların maruz kaldıkları muamelelere bir örnek de seçim bölgem olan Van’da meydana geldi. Van’daki geri gönderme merkezinde Lütfullah Tacik adlı çocuk şüpheli şekilde yaşamını yitirdi.

“Öte yandan Avrupa Birliği ile ilişkiler noktasında mülteciler, Trakya’dan otobüslerle gönderilmekle tehdit edildi.

“Uluslararası kurumlar da raporlarında Türkiye’nin geri gönderme merkezlerinde alıkonan mültecilerin aileleriyle görüşmelerinin engellendiğini, geçici bir durum olması gereken ‘alıkoymanın’ aylarca sürdüğünü, çok sayıda işkence ve kötü muamele vakasının olduğunu iddia ediyor.

Bedia Özgökçe Ertan, tüm bu nedenlerle Geri Gönderme Merkezlerinin durumunun incelenmesi ve meydana gelen hak ihlallerinin tespit edilerek gerekli çalışmaların yapılması amacıyla Meclis Araştırması talep etti. (AS)