Click here to read the article in English / Haberin İngilizcesi için buraya tıklayın.
Dersim Katliamı’yla ilgili 4 Mayıs 1937 tarihli Bakanlar Kurulu toplantısının 79. yıl dönümünde 1937-38 yıllarında öldürülenler anıldı.
Dersim'in Hozat ilçesine bağlı Seka Sure mezrasında 14 Ağustos 1938’de öldürülen Baran ve Canan ailelerine ait kemikler 78 yıl aradan sonra törenle defnedildi.
Dersim katliamında akrabaları öldürülen gazeteci Miyase İlknur, yıllar sonra yapılan toplu mezar kazısında çıkan kemikleri görünce bianet’e yaptığı açıklamada, hem mutluluk hem hüzün hissettiğini söylemişti.
“KEMİKLERİNİ BULMAK HEM MUTLULUK HEM HÜZÜN”
Avukat Cihan Söylemez de katliama ilişkin ilk kez kriminal inceleme yapılacağını aktarmıştı.
“24 büyüğümüzü defnediyoruz”
Bugün defnedilen kemikler, 14-15 Nisan 2015’te gerçekleştirilen kazıda çıkarılmıştı.
Evrensel gazetesinin Dersim muhabiri Kemal Özer’in haberine göre, 11 kişinin kemikleri tek bir tabutta toplanarak, üzerlerine kızıl bir bez ve Dersim puşisi örtülerek toprağa verildi. Tören boyunca ağıtlar yakıldı.
Törende aileler tarafından oluşturulan Seka Sure İnisiyatifi adına konuşan Suat Baran, üç yıldır kemikleri bulmak için mücadele ettiklerini belirtti:
“Bugün 4 Mayıs. Bizim için bugün daha da ağır. 24 büyüğümüzün kemiklerini kaldırıyoruz. Ve 1938’de katledilenleri anıyoruz. Buradan diyoruz; bu 24 kişinin kemiği dersim katliamının bir parçasıdır. Diğer katledilen ocakların bir parçasıdır.”
“Katliam, devletin planıydı”
Yıllarca herkesin “Bu pirler niye katledildi” diye sorduğunu ifade eden Baran konuşmasına şöyle devam etti:
“Bu devletin bir planıydı. Mecliste alınan kararla bu milletin inancını, Kızılbaş Alevilerini, katletmek ve bu çeşmeyi kurutmak istediler. Dersim’in yok edilmesi tüm Kürdistan’ın yok edilmesidir. Dersimin yok edilmesi Kürtçe’nin, Dimili’nin (Zazaca) yok edilmesidir.
“Sadece fiziki bir yok etmeyi değil, düşünceyi yok etmek istediler. Dersim’in tüm renklerini yok etmek istediler. Ağuçan Pirleri şahsında hak ve adaleti yok etmek istediler. Seyit Rıza Elazığ’da yürürken ‘Biz Kerbela’nın evlatlarıyız. Biz günahsızız’ demişti.
“Bu mağaralarda katledilenler de aynı şeyi söylediler. Dersim’de yaptıklarıyla Kerbela’yı dört parça vatanımıza getirdiler. Kerbela’yı her yerde yaşatanları, o zihniyetin tohumlarını kınıyoruz.”
Ne olmuştu? |
Dersim katliamı sırasında, 1938’de Hozat İlçesi'ne bağlı Bargini (Karabayır) köyünde Canan ve Baran ailelerine mensup 24 kişinin kurşuna dizilerek toplu olarak gömüldüğüne dair soruşturma kapsamında kazı çalışması yapıldı. İki gün süren kazılarda, Nisan 2015’te 13'ü sağlam olmak üzere çok sayıda çene ve kafa kemiği bulundu. Kazıda bulunan kemiklerin, Baran ve Canan ailesi üyelerine ait 24 kişinin olduğu Adli Tıp Kurumunca tespit edildi. Çıkan kemiklerin şu isimlere ait: 1925 doğumlu Seyit İbrahim, 1925 doğumlu Seyit Halil ,1930 doğumlu Seyid Ali, 1928 doğumlu Seyid Hıdır, 1930 doğumlu Seyid Ahmet, 1931 doğumlu Seyid Besime, 1934 doğumlu Seyide Sultan, 1925 doğumlu Seyide Kevser, 1894 Doğumlu Seyit Hasan.” Kazı sürecini takip eden Avukat Cihan Söylemez çıkarılan kemiklerin ikisinin 13-14, birinin 4-5, birinin 5-6, birinin 6-7 yaşlarında olduğunu söyledi. “7’si çocuk 11 cenaze çıkartıldı” diyen Söylemez, olay yerinde bulunan kovan ve mermilere göre katliamda bu kişilerin sadece yakılmadığı aynı zamanda kurşunlandığını söyledi. |
(AS)
