Roboski katliamına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında 23 Aralık 2013’te askeri savcılığa ifade veren dönemin 2. Ordu Komutanlığı İstihbarat Dairesi Başkanı Albay Aygün Eker’in sınırdan geçen grubun kaçakçı olduğunu tespit ettiklerini, bunu üstlerine söylemelerine rağmen bombardımanın gerçekleştirildiğini söylediği ortaya çıktı.
Milliyet’ten Kemal Göktaş’ın haberine göre, insansız hava uçakları (İHA) görüntülerini Yarbay Taner Dündar ve Harekat Kurmay Başkanı Tuğgeneral Halil Erkek’le birlikte izlediklerini ifade eden Albay Eker, sınırdaki grubun kaçakçı olduğuna ilişkin kanaatlerini dönemin 2. Ordu Komutanı Orgeneral Servet Yörük’le de paylaştıklarını ama Genelkurmay’ın hava harekatına kendilerine danışmadan karar verdiğini söyledi.
“Sınırı geçince yakalayalım”
Dönemin Jandarma Asayiş Kolordu Komutanı Korgeneral Yıldırım Güvenç’in görüntüdekileri terörist olarak değerlendirdiğini ve topçu atışı yapılmasını istediğini anlatan Eker “Kolordu Komutanı hangi gerekçelerle bu kanaate vardığına dair bir bilgi söylemedi. Topçu atışının da ne maksatla (imha, sındırma veya tespit) yapılmasının istendiğine ilişkin bir şey söylemedi” dedi.
Kurmay Başkanı Erkek ile 23. Jandarma Sınır Tümen Komutanı’nın da telefonda grubun sınırdan içeri girer girmez yakalanmasını planlandıklarını söyleyen Eker, hatta helikopter kullanılması durumunda grubun sınırdan girer girmez dağılabileceği, bu yüzden helikopter faaliyetinde dikkatli olunmasının da ele alındığını söyledi.
İHA ve Predatör görüntüleri aynı
Albay Eker, Genelkurmay Görüntü izleme Merkezi’nden (GİM) Tuğgeneral Ali Rıza Kuğu’ya da “Bölgeye ilişkin çok fazla istihbari duyum olduğunu, bu nedenle kaçakçılarla birlikte terörist ve teröristlere ait malzeme olabileceğini söylediğini” anlattı. Kuğu’nun İHA’nın sınırı geçmesine müsaade ettiğini ve güneyden predatörü (ABD İHA’sı) bölgeye yönlendireceğini söylediğini anlatan Eker “Predatör de bölgeden görüntü aktardı. Bu görüntüleri 2’nci Ordu olarak 10-15 dakika gecikmeli olarak izledik. Bu görüntülerle İHA’nın aktardığı görüntüler arasında bir fark yoktu, hatta daha kalitesiz bir görüntü vardı. Predatörü Genelkurmay GİM sevk ve idare ediyordu” dedi.
İlerleyen saatlerde topçu atışının iptal edildiğini söyleyen Eker son olarak Ordu Komutanı’nın, “takip edilen grubun sınırı geçtikten sonra yakalanması emrini ilettiğini” söyledi.
“Genelkurmay’ın bir bildiği vardır”
Eker, 20.30’da 2. Ordu Komutanlığı’na hava harekatının bildirilmesinden sonra yaşananları ise şöyle anlattı: “Hava harekatı bilgisi gelince Kurmay Başkanı tarafından Ordu Komutanı karargaha davet edildi. Çünkü Ordu Komutanlığı’nın kanaati ile hava harekatını planlayanların kanaati arasında bir çelişki vardı. Bu aşamada GİM’dekiler olarak biz hava harekatına karar veren makamın elinde bizim bilmediğimiz teyit edilmiş bir bilgi olduğunu düşündük. Ancak bize danışılmamasını da yadırgadık. Çünkü önceki tecrübelerimizde bu tür bir operasyon kararı alındığında Ordu’ya danışılmaması gibi bir durum genellikle olmamıştı. Şöyle ki topçu atışı yapma talebimiz üzerine hava harekatı düzenlenmesi söz konusu olmamıştı. Hatta hava harekatı isteklerimiz kabul edilmemişti. Ancak istisnai olarak yurtdışında yapılan hava harekatlarında orduya bilgi verilmediği de vakidir.
“Ordu Komutanı Yörük GİM’e saat 21:30 civarında geldi. Kendisine yukarıda belirttiğim değerlendirmeleri arz ettim. Alınan kararın yanlış olması halinde vahim sonuçların doğacağını söyledim. Bana, harekatın ordu tarafından planlanmadığını, Genelkurmay’ın elinde kesin bilgiler olmaması halinde bu kararı vermeyeceğini belirtti. Bu çerçevede Genelkurmay’ın kararının hangi gerekçelerle alındığını daha fazla irdelemedik. Ordu Komutanı kendi seviyesinde başkalarıyla görüşmeler yaptı mı bilmiyorum. Görüşmelerimizde olayın Genelkurmay’ın inisiyatifiyle gerçekleştiği, bu nedenle sorumluluğu üstlenmesi gerektiği yönünde
düşünceler beyan edildi.
Ne olmuştu?
28 Aralık 2011'de, Şırnak'ın Uludere ilçesindeki Ortasu/Roboski ve Gülyazı/Bujeh köylerinden 28'i aynı aileden 34 kişi savaş uçaklarının bombardımanıyla öldürüldü.
11 Haziran 2013’te Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, “taksirle ölme sebebiyet vermekten dolayı” Roboski katliamıyla ilgili soruşturma dosyası hakkında görevsizlik kararı verip dosyayı Genelkurmay Askeri Savcılığı’na gönderdi.
Genelkurmay Askeri Savcılığı, 7 Ocak 2014’te takipsizlik kararı verdi. Mağdurların ailelerinin avukatlarının karara itirazı reddedildi.
Roboskili aileler 18 Temmuz 2014’te Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yaptı. (EKN)
