Irak Şam İslam Devleti (IŞİD/İslam Devleti), ABD’li gazeteci James Wright Foley’i başını keserek öldürdüğü bir video yayınladı.
ABD’nin New Hampshire eyaletinden olan 40 yaşındaki gazeteci Foley, 22 Kasım 2012’de Suriye İdlib’de bir internet kafeden kalkıp yola çıktığında aracı durdurularak kaçırılmıştı, 635 gündür rehin tutuluyordu.
Fransa Haber Ajansı (AFP) ile GlobalPost’a bağımsız çalışan Foley beş yıldır Ortadoğu’da insan hakları ihlallerinin de arasında olduğu haberler yapıyordu.
Yaptığı haberlerle ilgili konuştuğu BBC’ye, “çatışmada yaşanan dramı ve anlatılmamış hikayeleri anlatmaya çalışıyorum” demişti.
Foley 2011’de de Libya’da Muammer Kaddafi güçlerince kaçırılmış, altı hafta sonra serbest bırakılmıştı. ABD ordusuyla Afganistan’a giderek burada da haber yapmıştı.
Bir gazeteci hala rehin
Foley’in öldürüldüğü videoda konuşan, İngiliz aksanlı IŞİD’li, ellerindeki bir gazeteci daha olduğunu, ABD Irak’a operasyonlarını durdurmazsa onu da öldüreceklerini açıkladı.
Beş dakikalık videonun adı “Amerika’ya bir mesaj.” Videonun nerede çekildiği tespit edilemedi, Suriye olduğu düşünülüyor.
IŞİD’li “bunu, ABD’nin Irak’a hava saldırılarına karşı cevap olarak yaptıklarını” söylüyor.
Videoda IŞİD’in elinde rehin tutulan TIME muhabiri Steven Sotloff da görünüyor. IŞİD militanı hava saldırıları durmazsa onu da öldüreceğini söyledi.
Sotloff, Suriye'nin kuzeyinde Türkiye sınırı yakınlarında bir yıl önce kaçırılmıştı.
Son sözü ailesine
Foley’in videodaki son sözleri “Keşke ailem için daha fazla vaktim olsaydı ama o gemi kalktı” oluyor. Foley şunları söylüyor:
Aileme, arkadaşlarıma, sevenlerime çağrı yapıyorum. Asıl katillerime karşı sesinizi yükseltin, ABD hükümetine. Başıma gelenler, onların suçları ve kayıtsızlığı yüzünden.
“ABD Hava Kuvvetleri üyesi kardeşim John’a sesleniyorum, ne yaptığını düşün, ailendekiler de dahil zarar verdiğin hayatları düşün.”
“Sana sesleniyorum John, kim olduklarına bakılmaksızın öldürülen Iraklıları bombalama kararını kimin verdiğini düşün. Düşün John, gerçekten kimi öldürüyorlar? Beni, seni, ailemizi düşündüler mi?”
“Ben o gün öldüm John. Meslektaşların o insanları bombaladığında benim de ölüm belgemi imzaladılar.”
“Keşke daha fazla zamanım olsaydı, keşke özgürlük umudum olabilseydi, ailemi bir kez daha görebilseydim ama o gemi kalktı. Sonuçta, keşke Amerikalı olmasaydım.”
Annesi Diane Foley Facebook’a oğlunun ölümünün ardından şunları yazdı:
“Oğlum Jim’le daha fazla gurur duyamazdım. Suriye halkının acılarını dünyaya anlatmaya çalışırken hayatını verdi.”
Diane Foley, IŞİD’i diğer tutsakları serbest bırakmaya çağırarak, “Onlar da Jim gibi masum. Amerikan hükümetinin Irak, Suriye ya da dünyanın herhangi bir yerindeki politikalarında onların hiçbir etkisi yok” dedi.
Foley ailesi ayrıca öldürme görüntülerini içeren videonun ve fotoğrafların, gazetecinin anısına saygı adına paylaşılmamasını istedi.
ABD ve İngiltere
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Sözcüsü Caitlin Hayden videonun yayınlanmasının ardından yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, “ABD vatandaşı Foley’in başının kesildiğinin iddia edildiği videoları gördüklerini ve inceleme başlattıklarını” ifade etti.
Hayden, "İstihbarat birimlerimiz mümkün olan en kısa zamanda videonun doğruluğunu belirlemek için çalışıyor." dedi.
İngiltere Başbakanlığı, görüntülerdeki IŞİD militanının İngiliz aksanıyla konuşması sebebiyle İngiltere Başbakanı David Cameron'ın tatilini yarıda keserek Londra'ya dönme kararı aldığını duyurdu.
Cameron da resmi Twitter hesabında, "Eğer James Foley'nin öldürüldüğü doğruysa bu şoke edici ve ahlaksızca. Bugün Irak ve Suriye konularıyla ilgili toplantılara başkanlık edeceğim" diye yazdı.
Başbakanlıktan yapılan açıklamada, Cameron'ın bugün Dışişleri Bakanı Philip Hammond ve İçişleri Bakanlığı yetkilileriyle bir araya gelerek Irak ve Suriye'deki durum ile IŞİD tehdidini görüşeceği ifade edildi.
İngiliz yayın kurumu BBC'ye demeç veren İngiltere Dışişleri Bakanı Hammond, videonun gerçek olup olmadığının henüz belirlenmediğini belirterek tüm işaretlerin gerçek olduğunu gösterdiğini söyledi.
Hammond, IŞİD'in içerisinde İngiltere vatandaşları bulunduğunu belirterek "Belli bir noktada bu insanların çoğu İngiltere'ye dönmeyi düşünecektir ve bu durumda bu kişiler iç güvenliğimiz için tehdit oluşturacak” dedi.
Sekiz ayda 30 gazeteci
The Atlantic’ten David Rohde, “Suriye’de, modern gazetecilikteki en büyük kaçırma dalgası yaşanıyor. 2000’lerde Irak’ta ya da Lübnan’da olduğundan daha fazla gazeteci kaçırıldı” diye yazdı.
Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) de 2014’te bugüne dek 30 gazetecinin öldürüldüğünü açıkladı. Öldürülenlerin beşi Suriye'de.
Suriye iç savaşında şimdiye dek 170 binden fazla insan öldürüldü, 9 milyon insan yerinden edildi. (AS)