İstanbul Politikalar Merkezi’nden Prof. Dr. Cengiz Aktar işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından sendikaların önemini vurguluyor, sendikalaşma önündeki engellerin de Avrupa Birliği (AB) sürecinde bir engel olduğunu ifade ediyor.
"Sendikalaşma AB kriteri"
AB’nin 19. Sosyal Politika ve İstihdam faslının önünde siyasi engel olmayan üç fasıldan biri olduğunu anda hala açılmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Aktar şunları söylüyor:
“19. Faslın açılış kriterlerinden en önemlisi sendikalaşma ve Toplu İş Sözleşmesi (TİS) yapma hakkı. Avrupa henüz bu faslı açmaya yanaşmıyor, çünkü Türkiye’de sendikalaşma önünde muazzam engeller var.
“Yeni yasal düzenlemeler olsa da Avrupa bunu yeterli bulmuyor. Eskiden bir iş yerinde bir sendikanın TİS yetkisi alabilmesi için o iş yerinde çalışanların yüzde 50+1 üyeyi örgütlemesi gerekiyor. Bu rakam son düzenlemelere rağmen hala daha yüksek. 1980 darbesinden beri Türkiye’de sendikanın beli kırıldı ancak AKP hükümeti döneminde de bu düzelmedi. Dahası hükümet bugün kendi sendikalarını kuruyor.
"ILO sözleşmeleri AB kriteri"
Soma madeninde 301 madencinin öldüğü iş cinayetiyle birlikte değerlendirildiğinde sendikaların işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından çok önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Aktar şöyle devam ediyor:
“Sendikalar işçi sağlığı ve iş güvenliği konusunda işlevseldirler, üçüncü bir denge durumundalar. Ancak Türkiye’de sendikalaşmak deveye hendek atlatmaya benziyor. Türkiye’de iş kazalarının bu kadar ayyuka çıkmasının sebebi de bu, yani işverene ‘dur bakalım’ diyecek bir üçündü dengenin olmaması.”
Prof. Dr. Aktar 19. Fasıl ile Türkiye’nin tüm uluslararası iş hukuku sözleşmelerini imzalamakla yükümlü olacağını ifade ediyor.
“Türkiye Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 20 sözleşmesinden sadece üçünü imzaladı. Uluslararası sözleşmeler açılış kriteri olmasa da müzakerelerin başlaması için Türkiye’nin yerine getirmesi gereken bir kriter. Türkiye’nin tüm uluslararası iş hukuku sözleşmelerini imzalaması gerekiyor.”
Prof. Dr. Aktar AB 19. Faslın açılmasının ILO sözleşmelerinin imzalanması ve sendikalaşma önündeki engellerin kaldırılması açısından etkili olacağını ifade ediyor.
Soma’daki iş cinayetinin ardından Türkiye’nin hala ILO 176. numaralı "Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi”ni imzalamadığı gündeme gelmişti.
Türkiye’nin sözlemeyi imzalaması için başlatılan imza kampanyası devam ediyor. (EA)
