1980'de gözaltında işkencede kaybedilen Cemil Kırbayır'ın ailesi AİHM'e başvurdu. bianet'in konuştuğu Kırbayır Ailesi'nin avukatı Eren Keskin başvuruyu geçtiğimiz çarşamba (26 Ekim) yaptıklarını bildirdi.
Kırbayır Ailesi'nin AİHM başvurusunda Türkiye'nin de imza attığı uluslararası sözleşmelerin maddelerine atıfta bulunuldu. Başvurucuların Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin bazı maddelerinin ihlal edildiğini düşündüğü vurgulandı:
"Sözleşmenin 2. maddesi her bireyin yaşama hakkının hukuk tarafından korunması gerektiğini açıkça belirtmektedir. Olayda, Cemil Kırbayır'ın yaşama hakkı bizzat devlet güçleri eliyle ortadan kaldırılmış ve bu olay Türkiye'de bir ilk olarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Hakları Komisyonu tarafından da kabul edilmiş ve bu konuda rapor düzenlenmiştir.
Başvurucular, yakınları Cemil Kırbayır'ın gözaltında kaybedilmesinin ardından, olayın bağımsız ve tarafsız bir mahkemede, makul bir sürede ve adil ve aleni olarak yargılamasının yapılmamış olması nedeniyle, sözleşmenin 6. maddesinin kesin olarak ihlal edildiğini düşünmektedirler.
Başvurucular, yaşadıkları söz konusu olay nedeniyle, ulusal bir makam önünde bir hukuki yola başvuruma hakkına sahip olamamışlar ve böylece hak arama özgürlükleri bizzat devlet güçleri tarafından ihlal edilmiştir. Bu nedenle sözleşmenin 13. maddesinin ihlal edildiğini düşünmektedirler."
31 yıl önce kaybedildi
Cemil Kırbayır 13 Eylül 1980'de Kars, Göle'deki evinden gözaltına alındı. 8 Ekim'de işkenceyle öldürülerek bedeni kaybedildi. Bugüne kadar tüm girişimlere rağmen Kırbayır'ın katledilmesiyle ilgili olarak kimse yargı önüne çıkarılmadı, cezalandırılmadı, Kırbayır'ın mezarı için bir girişimde bulunulmadı.
Cemil Kırbayır'ın ağabeyi Mikail Kırbayır kardeşinin akıbetini araştırdığı için tehdit ve idari baskıya maruz kaldı; görev yeri değiştirildi, bu yolla olay yerinden uzaklaştırılarak zorunlu ikametgaha tabi tutuldu.
TBMM İnsan Hakları Komisyonu Cemil Kırbayır'la ilgili olarak yürüttüğü soruşturmada "gözaltında işkence gördüğünü, işkence sonucu hayatını kaybettiğini ve cesedinin sorgulamaları yapan kamu görevlilerince ortadan kaldırıldığını" belirlemişti. Komisyonun incelemeleri sırasında onca yıl boyunca soruşturma açılmadığı ortaya çıktı. Komisyon, resmi makamların Cemil Kırbayır'ın "firar ettiği" yönündeki iddiaları nedeniyle de bir soruşturma açılmadığını tespit etti.
TBMM Komisyonu Başbakan'ın Cumartesi Anneleri'yle yaptığı bir toplantıda, Kırbayır'ın annesi Berfo Ana'nın talebinin ardından oluşturulmuştu. Komisyon raporunu bu yılın mayıs ayında yayınladı. Rapora göre, Cemil Kırbayır, darbenin gerçekleşmesinden bir gün sonra evinden alındı, önce 247. Piyade Alayı'na, bir hafta sonra da Kars Askeri Gözetimevi'ne gönderildi. 8 Ekim 1980'de işkencede hayatını kaybetti. (YY)