Mayın ve Misket Bombaları İzleme (Monitör) raporuna giren Mayınsız Türkiye Girişimi verilerine göre Türkiye'de 2009'da mayın ya da savaştan kalma patlayıcılar nedeniyle 32 sivil, 23 çocuk, 39 asker ve köy korucusu öldü; İçişleri Bakanlığı ise 1984 - 2009 arası 644'ü sivil toplam bin 269 kişinin hayatını öldüğünü bildirdi. Türkiye topraklarında patlamaya hazır 979 bin 417 mayın bulunuyor.
Birleşmiş Milletler'de (BM) dün (24 Kasım) açıklanan Monitör 2010 Raporu'nun Türkiye'deki mayınlara ilişkin "Sorunun Kapsamı" başlıklı değerlendirme şöyle:
Kirlilik:
Türkiye, 2009'un sonunda topraklarında toplam 979 bin 417 döşenmiş mayın kaldığını; bu mayınların 814 bin 951'inin anti-personel mayın ve 164 bin 466'sının da anti-tank mayını olduğunu bildirdi.
Misket bombası kalıntıları ve diğer savaştan kalma patlayıcı kalıntıları:
Türkiye'de, başta UXO olmak üzere savaştan kalma patlayıcı (ERW) kirliliği de bulunmaktadır ancak Türkiye etkilenmiş arazileri tespit etmemiştir.
İnsan Hakları Derneği (İHD) tarafından oluşturulan raporlarda, en çok etkilenen yerlerin Batman, Bingöl, Diyarbakır, Hakkari, Mardin, Siirt, Şırnak ve Van olduğu belirtilmektedir. Misket bombaları kalıntıları ile ilgili herhangi bir soruna ilişkin kanıt yoktur.
Vakalar
*Mayınsız Bir Türkiye Girişimi tarafından toplanan medya haberlerinin incelenmesi sonucunda;
Türkiye'de 2009 yılında mayın, savaştan kalma patlayıcı (ERW) ve kurban tarafından harekete geçirilen patlayıcıların neden olduğu en az 95 vaka tespit edildi.
Ölen/yaralananların 32'si sivil, 23'ü çocuk, 23'ü asker, 16'sı köy korucusu ve biri de devlet dışı aktördü. Vakaların yüzde 42'sini siviller oluşturdu.
*Türkiye madde 7 raporunda 83 mayın vakası olduğunu, bu vakalarda 25 kişinin öldüğünü 58 kişinin de yaralandığını bildirdi. Ancak bu raporda, asker, sivil, kadın, erkek, yaş vb. ayrıntılar bulunmuyordu.
*İçişleri Bakanlığı'nın Nisan 2009 verilerine göre ise, 1984'den bu yana 6 bin 360 mayın vakası oldu. Bu vakalarda 625'i güvenlik görevlisi, 644'ü sivil toplam bin 269 kişi hayatını kaybetti; 5 bin 91 kişi de yaralandı. (SP)/EÖ
