Diyarbakır Özel Yetkili Ağır Ceza Mahkemesi'nin 15 yaşındaki Batmanlı kız çocuğuna Terörle Mücadele Yasası kapsamında 8 yıl hapis cezası vermesini değerlendiren Batman Baro Başkanı Yusuf Tanrıseven ve Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi Koordinatörü Eshat Aktaş, hükümetin çocukların yargılanmasıyla ilgili askıya aldığı tasarıyı bir an önce yasalaştırmasını istedi.
İlk duruşmada hapis cezası
Mahkeme, B.S.'yi önceki günkü ilk duruşmada, "örgüt adına suç işlemek", "toplantı ve gösteri yürüyüşleri kanununa muhalefet" ve "örgüt propagandası yapmak" suçlamalarıyla toplam 13 buçuk yıl hapis cezası verdi. Ceza yaş nedeniyle 7 yıl 9 aya indirildi.
9 Ekim'de Batman il merkezindeki gösterilerde gözaltına alınan B.S., duruşmada suçlamaları kabul etmedi; polislerin kendisini dövdüğünü, suçlamaları zorla kabul ettirdiğini, "propaganda" sözcüğünün ne anlama geldiğini bilmediğini söyledi.
"1300'e yakın çocuk var"
Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki bu tür yargılamaların yürütüldüğü Diyarbakır'daki Aktaş, bianet'in sorularını yanıtlarken 2009 içinde, Terörle Mücadele Yasası (TMY) kapsamında tutuklanan veya yargılanan 1.300'e yakın çocuk olduğunu bildirdi.
"Hukuk devletinde ana ölçütler objektif olmak, şahsa, olaya, coğrafyaya göre hareket etmemektir. Hukuku uygulayan devlet görevlisi de bunu öncelikle gözetmeli. Oysa. uygulama, tam aksine, olaya, şahsa, coğrafyaya göre değişiyor." .
Tanrıseven ve Aktaş hükümete çocukların çocuk mahkemelerinde yargılanmasını sağlayacak olan askıya alınan tasarının bir an önce yasalaşması için gereğini yapma çağrısı yapıyor. Aksi halde, daha yüzlerce çocuğun aynı mağduriyeti yaşaması muhtemel.
Bu değişiklik de çocukları korumayacak
Çocuklar İçin Adalet Çağrıcıları girişiminin analizleri, bu yasa değişikliğinin de "TMY mağduru" çocukları korumayacağını gösteriyor. Girişim, tasarı gündeme geldiğinde şu noktalara dikkat çekmişti:
Çocuklara da ceza artırımının engellenmesi: Değişiklikler yapıldığında, 90 ay ceza almış çocuğun cezası sadece yirmi ay azaltılmış olacak. Aralarında 190 ay ceza almış çocuklar var. Sadece 20 ay indirim sağlayacak değişikliğin sorunu çözmeyeceği açık.
16-18 yaş grubu çocukların çocuk mahkemesinde yargılanması: Çocukların tamamının, yaş farkına bakılmaksızın çocuk ağır ceza mahkemelerinde yargılanmaları önemli. Yasa maddeleri değişmedikçe, çocuk ağır ceza hakimlerinin de şimdikinden farklı kararlar vermesi mümkün olmayacak.
Cezada erteleme, paraya çevirme, hükmün açıklanmasını geri bırakma ve seçenek yaptırımlar: 16-18 yaş grubu çocuklara seçenek yaptırımları uygulanmasının yolunu açmak da önemli. Ancak yaptırımların uygulanabilmesi, örneğin erteleme için, en fazla üç yıl ceza verilmesi gerek. Bunun içinse, çocuklara üç yıldan fazla ceza verilmesine yol açan kanun maddeleri değiştirilmeli.
Çocuklar İçin Adalet Çağrıcıları'na göre, TMY'de çocukları korumak için değiştirilmesi gereken altı, Ceza Yasası'nda (TCK) ve Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası'nda da birer madde var. (TK)
