Fotoğraf: Pexels
“İnternete girdiğinizde AKP’nin başarısızlıklarını görüyorsunuz. Ekonomide, genç işsizlik başta olmak üzere işsizlikte, yönetimde, hatta internetin kendisinde. İnternetti engellemek zorundalar çünkü herkes açık açık başarısız olduklarını yazıyor.
“AKP bu başarısızlığını basını elinde tutarak saklamayı şu ana kadar başardı. Her deliği tıkadı. Şimdi de sıra internete geldi. Ama Türkiye siyasetindeki hiçbir parti yeni teknoloji dönemini anlamıyor. İnternetin ne olduğunun farkında değiller. Teknolojiyi kontrol altına almak mümkün değil.”
Turk-internet.com kurucusu ve internet aktivisti Füsun Sarp Nebil, AKP ve MHP’li vekillerin hazırladığı sosyal medyaya ilişkin düzenlemeleri içeren 9 maddelik kanun teklifiyle ilgili düşüncelerini bu sözlerle dile getirdi.
Yarın (23 Temmuz) Meclis'te görüşülmeye başlanacak yasa teklifi için iktidarın sosyal medyadan hoşlanmadığını söyleyen Sarp Nebil, “Öyle üç tane düzenlemeyle teknolojiyi kontrol atına almak olacak şey değil. İnsanlar kaçış yolu arayacak ve bulacak” diye konuştu.
TIKLAYIN - Sosyal medya düzenlemesinde neler var?
TIKLAYIN - "Sosyal medya düzenlemesi muhalif sesi kısmak ve maddi çıkar için"
İnsanların VPN şirketlerine mecbur bırakılacağını söyleyen Sarp Nebil, şunları söyledi:
"Teknolojiyi kontrol altına almak mümkün değil. Şimdilerde ortaya herkesin Z kuşağı dediği bir kavram çıktı. Buna dijital nesil diyelim. Bunun içinde ben de varım, siz de varsınız, hepimiz varız. İnternetle hayatını, işlerini sürdüren, özel hayatında internet kullanan herkes bunun içinde. Bunun içinde olduğunuz zaman AKP’nin başarızlıklarını görüyorsunuz. Ekonomide, genç işsizliği başta olmak üzere işsizlikte, yönetimde, hatta internetin kendisinde. Bunlar AKP’nin görmemizi istemediği şeyler ve şu ana kadar basını elinde tutarak saklamayı başardı. Şimdi ise son derece zor durumdalar.
"Ben buna AKP’nin paradoksu diyorum. İnternetti engellemek zorunda çünkü başarısız olduklarını tüm mecralarda herkes açık açık yazıyor.”
"Engelleyemedikleri için silinmesini isteyecekler"
Düzenlemenin bir de hukuki ve teknik boyutu olduğunu söyleyen Füsun Sarp Nebil, şöyle devam etti:
“Yasa sitelerin ve sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğini yüzde 90’a kadar daraltılmasına izin veriyor. Çünkü tüm dünya HTTPS’e geçtiği için artık bloklama yapamıyorlar. Eksiden URL’yi giriyordunuz, bloklanıyordu. İçeriklerin silinmesini istemelerinin temel nedeni bu.
“İnternet trafiği bant genişliğini kısıtlamak insanları VPN’e mecbur bırakacak. Kaldı ki bant genişliğinin yavaşlatılması ‘Deep packet exception’ denen bir takım filtreleme, içine girme-sızma yazılımlarıyla yapılır. Bu yazılımların hiçbiri Türkiye’de kodlanmıyor. Hepsi yabancı yazılımlar.
"Bu nedenle hem Türkiye’nin internet ortamını tehlikeye atıyor hem de kullanıcının kişisel verileri VPN’le başka şirketlerin kaderine terk ediliyor. Bu nedenle teknik açıdan iyi bir şey değil bant genişliği daraltma operasyonu.”
"Türkiye'de hukuk Almanya düzeyinde mi?"
Getirilmek istenen yasal düzenlemenin Almanya’daki sosyal medya yasasıyla çok benzer olduğunu da ifade eden Sarp Nebil, “Almanya’yı örnek almışlar ama hukuk standardımız aynı mı?” diye sordu.
Türkiye’de hukuk düzeninin düzgün işlemediğini, siyasilerin istediğine göre karar verdiğini dile getiren Sarp Nebil şöyle devam etti:
"Almanya örneği konuşuluyor ama hukuk Türkiye’de Almanya’daki düzeyde mi? Siyaset baskısı olmayan, bağımsız bir hukuk olsa evet, Almanya’daki yasayı aynen uygulamayı konuşalım. Ama değiliz.
“Mesela bianet’e engelleme yapıldığında size bir savunma hakkı verildi mi? Hayır. Evet, mahkemeler tedbir kararı verebilir ama bu kararlar sonsuza kadar sürmez, sürmemeli.
"Yargı mecraları bir haberi tedbir kapsamında engelliyorsa, engellediği kuruluşa da söz hakkı vermeli. Birkaç saat içinde kapanan internet siteleri senelerce açılmayabiliyor. Bu haksızlıkla mı Türkiye’yi Almanya’yla kıyaslayacaksınız? Almanya’dakini aynen getirdiniz. Güzel, aferin. Peki, hukukunuz da aynı mı?
“Twitter Türkiye’yi ciddiye almıyor. Niye? Çünkü siyasilerin isteğine göre olduğu için rekor sayıda talep yapıyorlar sosyal medya şirketlerine. Bunun sonucunda da çok az sayıdaki talep kabul görüyor.
Evet, bu talepler bazen haklı nedenler olabiliyor. Esra Albayrak ve Başak Demirtaş örneğinde olduğu gibi. Ama o kadar çok haksız talep veya hukuka uydurulmuş talep gidiyor ki şirketlere sonuçta isteklerini kabul edilmez hale dönüşüyor.”
"İnternet sağlayıcılarının tekeli"
Düzenlemenin başarılı olup olmayacağıyla ilgili de konuşan Füsun Sarp Nebil “Teknolojiye yetişmek mümkün değil. Öyle üç tane düzenlemeyle teknolojiyi kontrol atına alamazsınız. Siz bir kanalı yasaklarsanız, insanlar bir başka kanaldan konuşmaya başlarlar. Oyunlardaki konuşma sekmeleri üzerinden bile konuşurlar” dedi.
Hükümetin bu düzenlemeyi internet sağlayıcıları üzerinden yapmaya çalıştığını dile getiren Sarp Nebil sözlerini şöyle sürdürdü:
“Türkiye’de bugün Türk Telekom ve Turkcell tekeli var ama günümüzde uydudan internet hizmeti verecek olan şirketler kurulmaya başladı. Eğer hükümet bu iki şirket üzerinden kontrol altına alabileceğini düşünüyor ise yarın öbür gün bir bakarsınız insanlar bu şirketlerin hepsini terk edip başka yerden internet almaya başlamış.
"Halide Edib Adıvar’ın Türk’ün Ateşle İmtihanı diye romanı var ya ben de diyorum ki AKP’nin internetle imtihanı.
"Çünkü bu doğrudan AKP’nin kendi pratiği. Önümüzde bir seçim var. Şimdiye kadar her deliği tıkadılar. Televizyonundan gazetesine hepsini ele geçirdiler ama internetin farkında değillerdi. Son olarak onu ele geçirmeye çalışıyor."
Füsun Sarp Nebil hakkında |
1957 İstanbul doğumlu. Türkiye'de evlenmeden önceki soyadı ile birlikte, evlilik soyadını kullanan ilk kadın. 1974'de başladığı Ege Üniversitesi Kimya Mühendisliğini 1979'da tamamladı. İTÜ Nükleer Enerji Enstitüsü'nden (şimdi Enerji Enstitüsü), "Nükleer Yüksek Mühendis" ünvanını aldı. İş hayatıTHY'da 1982-1986 arasında 4 yıl uçucu hostes (kabin hizmetleri memuru) olarak görev yaptı. Aynı dönemde Hostesler Cemiyeti (TASSA)'da çalıştı ve hostesler adına Toplu İş Görüşmeleri ve diğer çalışmalara katıldı. 1986-1987 arasında Akkurt Havacılık'da Genel Müdür Yardımcılığı yürüttü. 1987-1989 arasında Nasaş Aluminyum Fabrikası Satış ve Pazarlama Bölümünde Destek Grubu yöneticiliği yaptı. 1989'dan sonra Alemdar Holding Grubunda Bilgi İşlem Direktörlüğü, Genel Sekreterlik ve Genel Koordinatör Yardımcılığı gibi çesitli görevlerde bulundu. 1997 Türkiye'nin ilk ISP'lerinden Alnet'in Genel Müdürlüğüne getirildi. 1999'da turk.internet.com'un da dahil oldugu çesitli siteleri yayınlayan Intervizyon Ltd. sirketini ve 2009'da Sane İletişim Hizmetleri Ltd.Şti. kurdu. Halen Kadinvizyon.com, EvYemegi.com, Smsmatic.com, Reklamatik.com, Oyunteorisi.com gibi çesitli siteleri yönetiyor. 2016 itibariyle de Türkiye İhracatçılar Merkezine, çeşitli projelerde "Bilişim Sistemleri Danışmanlığı" hizmeti veriyor. ÜyelikleriTEMA, Türkiye Bilişim Derneği (TBD), İnternet ve Hukuk Platformu (İvHP), Toplumsal Bilgi ve İletişim Derneği (TBİD) gibi çesitli dernek ve sivil toplum örgüt üyesi ya da yönetim kurulu üyelikleri yaptı. 1998 – 2011 arasında Ulaştırma Bakanlığı tarafından kurulan "Internet Kurulu"nda üyelik yaptı. 2010-2013 arasında Türkiye Digital Oyun Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı. 2011 – 2015 arasında 4 yıl Eutesat Avrupa TV Ödüllerinde Jüri Üyeliği yapti. Füsun Sarp Nebil evli ve 2 çocuk sahibi. |
(HA)