Jıneps’ten 21 Mayıs'a Özel, Anadilde, Anayurtla Ortaklaşa Gazete

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Çok dilli yayın yapan Jıneps/Çerkeslerin Özgür Sesi gazetesi 21 Mayıs’ın 156. yıl dönümünde anavatandanki Adıge Mak (АДЫГЭ МАКЪ), Adıge Psale (АДЫГЭ ПСАЛЪЭ), Çerkes Heku (ЧЕРКЕС ХЭКУ) ve Şapsugiya (ШАПСУГИЯ) gazeteleriyle anadilde ortak bir sayı hazırladı.

Gazetenin editörlüğünü üstlenen Erdoğan Yılmaz, 14 Mart Adige Dili ve Edebiyatı Günü’nde de anadilde bir sayı çıkarttıklarını belirterek “1980’lerin başında Adigece yazmayı öğrenmişim ama kullanmaya kullanmaya unutmuşum. Benim için zor ama güzel bir deneyim oldu” dedi.

TIKLAYIN - KAFFED Başkanı Yıldız Şekerci: 21 Mayıs Aynı Zamanda Bir Direniş

TIKLAYIN - Yeni Başlayanlar İçin '1864 Çerkes Soykırımı'

"Ğuaze'den sonra anadilde ilk Çerkesce gazete"

Anadilde gazete çıkarma fikrinin geçtiğimiz sene Yıldız Şekerci’nin geçici olarak KAFFED başkanlığına geçici olarak atandığı dönemde ortaya çıktığını söyleyen Yılmaz şöyle konuştu:

“Jıneps olarak Yıldız Şekerci’yi ziyaret etmeye gittiğimizde Adigey Kültür Bakanı Avutle Yure  (Аутлев Юрий), bir çalıştay için Maykop’tan Türkiye’ye gelmişti.

“Bize ‘Siz madem gazetecisiniz, burada Çerkeslere yönelik bir gazete çıkartıyorsunuz. Anavatandaki gazeteler her yıl senede dört sefer ortak bir tema üzerine sayı hazırlıyor. Siz de katılsanıza’ dedi.

“Biz de neden olmasın dedik. Kasım ayında kalktık ve anavatandaki gazeteleri ziyaret ettik, genel yayın yönetmenleriyle görüştük. Onların Adigece Günü’nde çıkardığı 123’üncü sayılarıymış. Bizim ise bu sayıyla birlikte daha ikinci baskımız oldu.

“14 Mart’ta çıkarttığımız sayı ufak tefek eksiklikler olmasına rağmen Ğuaze gazetesinden sonra Türkiye’de sadece anadilde yayınlanan ilk Çerkesce gazete oldu.

“Yıllardır Çerkes dilini hiçbir şekilde yazı dilinde kullanmadığımız için çok zorlandık. Çünkü oturup yazmaya kalktığımızda Türkçe düşünüyor, Çerkezce yazamaya çalışıyoruz.

“Bu durumda bize bazı handikaplar yaratıyor. Ama sağ olsunlar ortaklaşa sayı çıkarttığımız gazetedeki redaktör arkadaşlar bizlere canla başla destek oldular. Son dakikaya kadar yazdıklarımızı düzelttiler, redaksiyonunu yaptılar, ciddi bir destek sağladılar. Onların verdiği güçle böyle bir şey çıkarabildik.”

"Tüm Kafkas halklarını anadillerinde temsil etmek istiyoruz"

Her şeyi mümkün olduğunca anadilde yapmak istediklerinden bahseden Yılmaz, konuşmasına şöyle devam etti:

Tabii ilk defa böyle bir iş yapıyoruz. Sayfa düzenini yapan arkadaşımız ne yazdığını anlamıyor. 14 Mart’ta ilk sayıyı yan yana çıkardığımızda, grafiker arkadaşımıza her şeyi anlatmıştık. Ama bu sayıda koronavirüs nedeniyle telefon ve bilgisayar üzerinden iletişim kurduk. Pazar günü (17 Mayıs) yazıları topladık ve gazeteyi anca dün gece 2.30’da bitirebildik.

“Bu sayıda gazetenin satış noktaları, bir de matbaa adresi hariç her şey anadilde yazıldı. Umudumuz bütün Kafkas halklarını gazetemizde anadilleriyle temsil edebilmek.”

İçerikte neler var?

Gazetede KAFFED’in Adigece, ABHAZFED’in Abhazca ve Alan Vakfı’nın Osetçe bildirilerinin yer aldığını da aktaran Yılmaz, bildirilerin dışınca Adigece’nin doğu ve batı diyalektiyle yazılmış yazılar olduğunu ifade etti.

Jıneps’in sürgünle ilgili görüşünün manşet olarak çıktığını aktaran Yılmaz, Çerkes sürgün ve soykırımıyla alakalı anavatanda, Türkiye’de ve dünyadaki diğer diaspora ülkelerinde olan anıtların sanatçılarıyla söyleşi yaptıklarını söyledi.

Yılmaz, ortak yazıların haricinde ise bu sayıda Çerkes sürgünün tanınmasıyla ilgili Temsil Edilmeyen Milletler ve Halklar Organizasyonu’nun (UNPO) 1997’de aldığı kararın Adigece çevirisine yer verdiklerini ifade etti.

Yılmaz sözlerini "Benim için zorlu bir süreçti. Bütün çevirileri kontrol etmek, yönetmek... Bir de yazmayı unutmuşuz, 1980'lerin başında Adigece yazmayı öğrenmişim ama kullanmaya kullanmaya unutmuşum. Benim için zor ama güzel bir deneyim oldu" ifadeleriyle sonlandırdı.

(HA)