Yunuslara Özgürlük Platformu Kemer’deki gösteri merkezinde bir yunusun öldüğünü duyurdu, diğer yunusların koruma altına alınmasını istedi.
Platformdan Öykü Yağcı ölen yunusun Kaş’taki bir başka gösteri merkezinden getirilen iki yunustan biri olduğunu ve ihmalkarlıktan öldüğünü söyledi.
Yunusun ölümünü nasıl öğrendiniz?
Süreci takip ediyorduk. Yerel basında Kemer’deki Moonlight Yunus Parkı’nın yaşadığı anlaşmazlıkla ilgili bir haber gördük. O haberin içinde de yunuslardan birinin öldüğüyle ilgili bir cümle geçiyordu.
Oradan yola çıkarak Bilgi Edinme kapsamında yazı hazırladık ve taleplerimizi dile getirdik.
İki yunus 24 Nisan’da Kaş’tan Kemer’e transfer oldu. Zaten çok hasta ve bitkinlerdi. Son çekilen fotoğraflarda dişlerini ciddi biçimde tahrip edildiği belliydi. O fotoğraflar var elimizde.
Sağlık kontrolünden geçmediler mi?
O zaman uzman deniz memelileri veterinerleri tarafından sağlık kontrolü yapılmasını istemiştik.
Aynı zamanda Hayvanları Koruma Kanunu’nun 24. maddesi gereğince koruma altına alınmasını talep etmiştik.
Ama maalesef hiçbir uzmanlığı olmayan veterinerler İl Tarım Müdürlüğü’nün imzasıyla birlikte bize sağlıklıdır raporu gönderdiler. Ancak sonra hem bu olayla hem de gönderdikleri fotoğraflardan anlaşıldı ki kontrol ettikleri yunuslar Kaş’tan gelenler değil, Kemer’deki mevcut gösteri yapan iki yunustu. Dolayısıyla bu hayvanın ölümü tamamen ihmalkarlıktan kaynaklanıyor.
Kaştan neden transfer edildiler?
Kaşta kapsamlı bir boykot sürüyordu. Oradaki tesis iki kez farklı zamanlarda müşteri almaya çalıştı. Biz bunu takip ettik. Oluşan baskılar nedeniyle iki sene boyunca ruhsat alamadılar, buna bağlı olarak para kazanamadılar.
Sonunda fiilen kapatmak durumunda kaldılar. Sonradan öğrendik ki 24 Nisan’da herkesten habersiz olarak yunusları Kemer’e Moonlight Yunus Parkı’na taşımışlar.
Herhangi bir sözleşme kapsamında mı, kira ya da satma mı ondan emin değiliz.
Diğer yunusların durumu nedir?
Kaş’tan gelen yunusların aynı havuzda kalmadıklarını, yan yana havuzlarda kaldıklarını, kamuoyundan gizlendiklerini duyduk. Ama buna rağmen aynı suyu paylaştıklarını öğrendik.
Bulaşıcı hastalık risk olduğundan diğer hayvanlara geçme riski çok yüksek.
Zaten diğer getirilen yunus da çok bitkindi, aynı hastalık olabilir. Değilse bile bu ihmalkarlık nedeniyle 24. madde gereği hayatta kalan yunuslara el konulmasını, koruma altına alınmasını talep ettik.
Yunusun ölüm nedeni belli mi?
Ölüm nedenini bilmiyoruz. Basına strese bağlı kanser diye yansıdı, oysa ölüm raporunu hangi veteriner inceledi bilmiyoruz. Uzman veterinerleri devreye sokmaya çalışıyoruz.
Strese bağlı kanserin, uzman olmayan veteriner tarafından hele yunuslarda ölçülmesi, böyle bir ölüm nedeni biraz havada kalıyor açıkçası. Gerçek bilim insanlarının incelemesi gerekli.
Türkiye’de yunus veterineri var mı?
Birkaç yunus veterineri var. Biz uzman veterinerlerin kontrolünde ölüm nedeninin ortaya çıkmasını istiyoruz. Bunun için yunuslardan alınan örneklerin bu kişilere verilmesini talep ediyoruz.
Bu tip olayların yaşanmaması için ne yapılabilir?
Korum altına alınması çok önemli. Sadece tutsak deniz memelileri için değil, karaya vuran yunus ve foklar da oluyor zaman zaman; bu hayvanların rehabilite edilebilecekleri, kısa sürede doğaya uyum sağlayabilecekleri bir deniz alanı oluşturulmasını istiyoruz.
Bunu yapmak da aslında zor değil. İlgili sivil toplum kuruluşlarıyla Çevre Bakanlığı, Tarım Bakanlığı devreye girecek ve insandan uzak bir alan tahsis edilecek.
Sponsorlar devreye girecek belki bu çalışmalarda. Hayvanlar da özgürlüklerine kavuşacak. Ama en önemlisi yeni parkların açılmasını önleyecek yönetmelik ve yasalar çıkarmak, yunus ticaretini, ithalatını tamamen yasaklamak. (YY)
