"3. Havalimanında Sağlıksız Çalışma Koşulları, İş Cinayetleri, Uzun Mesai Saatleri"

Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın

Halkların Demokratik Partisi (HDP), yapımı devam eden 3. Havalimanı inşaatında çalışan işçilere ilişkin raporunu kamuoyu ile paylaştı.

HDP raporun girişinde 3. Havalimanı için “AKP’nin toplama kamplarına dönüşmüş sömürü şantiyelerinin bir prototipi” değerlendirmesine yer verdi.

Raporda 3. Havalimanı işçilerinin çalışma koşulları nedeniyle başladıkları grev, eyleme düzenlenen operasyon ve ardından gelen tutuklamalar da anlatıldı.

TIKLAYIN - 3. Havalimanı İşçilerinin Eylem Kronolojisi

Partinin milletvekilleri Dilşat Canbaz, Murat Çepni, Oya Ersoy, Züleyha Gülüm, Serpil Kemalbay, Kemal Peköz ve Rıdvan Turan, Meclis’te düzenledikleri basın toplantısı ile raporu açıkladı.

En az 37 iş cinayeti

3. Havalimanı’nın çevresel etkilerinin anlatıldığı raporda proje, “ekolojik ve ekonomik bir felaket” olarak nitelendirildi. Ayrıca inşaatın başladığı 2014’ten bu yana işçilerin temel haklarının sistematik olarak ihlal edildiği de ifade edildi.

Rapora göre, 3. Havalimanı inşaatında en az 37 iş cinayeti yaşandı.

İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği şartlarının yerine getirilmedi. Bu nedenle inşaat esnasında çok fazla ölüm ve ağır yaralanmalar yaşandı.

Günlük 12 saate varan çalışma saatleri

Raporda işçilerin haklarına dönük ihlaller ise özetle şöyle sıralanıyor:

* Günlük 12 saate varan çalışma saati ortalaması söz konusu

* İşçilerin zaten 12 saat olan mesaisi ulaşımla birlikte 14 saate çıkabiliyor

* İnsan doğasına aykırı olabilecek kadar hızla iş yaptırılıyor

* Çok fazla sayıda taşeron firma olduğu için iş koordinasyonu sağlanamıyor ve bu nedenlerle işçi haklarına ilişkin bir belirsizleştirme hali egemen

* Havalimanı inşaatında günde 3000 kamyon faaliyet gösteriyor; hafriyat kamyonlarının iş yetiştirme baskısı sonucu yaptıkları kazalar sonucunda yaşamı yitirenler günden güne artıyor

* Yatakhaneler, işçilerin deyişiyle “koğuş” gibi; iki kişilik ‘koğuşta’ dört, üç kişilik koğuşta altı kişi kalıyor. Ayrıca tahta kurusu sorunu da var

* İşçiler sağlık haklarından faydalanmak istediklerinde, muayene ve müdahale süreçlerinde aşağılanıyor.

“Hukuk yok edildi”

Raporda, eşit ve adil çalışma koşulları için 3. Havalimanı’nda protestolara katılan 543 işçinin 15 Eylül tarihinde gece baskınları ile yatakhanelerinin kapıları koçbaşlarıyla kırılarak, darp edilerek, sağlık kontrolleri yapılmadan, avukatla görüşme hakları sunulmadan gözaltına alındığı hatırlatılıyor.

İşçilerin direnişine bu müdahale şeklinin “hukuku yok ettiğini” vurgulayan rapor, işçilerin haklı olduğu belirtilen taleplerini de sıralıyor:

* Eyleme katılan işçiler işten atılmayacak

* Habersiz şekilde işten atılanlar işe iade edilecek.

* Servis sorunu çözülecek.

* Yatakhane, lavabo, banyo temizlikleri düzenli olarak yapılacak, tahtakurusu sorunu çözülecek.

* Revir personelinin işçilerle ilgilenmesi, gerekli sağlık malzemelerinin temin edilmesi sağlanacak, işçilere dönük aşağılayıcı muamele engellenecek.

* Maaşların tamamı hesaba yatırılacak, elden maaş ödemesi yapılmayacak.

* Geçmişe dönük ödenmeyen ücretler ödenecek.

* İşçi ve formenler aynı yemekhanede yemek yiyecek.

* Sorunlara sebep olan İGA yetkilileri görevden alınsın.

* Talepler basın karşısında okunacak.

* İş cinayetleri çözülecek.

* 6 aydır maaşları yatırılmayan işçilerin ödemelerinin yapılması sağlanacak

* Bayram ikramiyesi verilmesi sağlanacak

* Azerbaycanlı işçilerin bulunduğu ekibin başı Selim Öztürk’ün yarattığı mağduriyet dolayısıyla iş akdinin sonlandırılması sağlanacak

* İşçi kıyafetlerinin verilmesi sağlanacak.

Bakanlara sorular

Raporda ayrıca heyetteki vekillerin Meclis araştırması ve soru önergeleri de var. Vekiller Meclis’ten talep ettikleri araştırmalarda, 3. Havalimanı inşaatının ekonomik, ekolojik, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından yarattığı tahribatın bütün boyutlarıyla incelenmesini talep ediyor.

Ayrıca sorumlulukları bulunan yetkililerin açığa çıkarılması, 3. Havalimanı inşaatında çalışan işçilerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve işçi ölümlerinin durdurulması amacıyla alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi ve önlemlerinin alınması da Meclis araştırmalarında talep edilenlerden.

Yasalara uyma çağrısı

HDP raporunda son olarak, İş Kanunu’nun kapsamını hatırlatarak uygulamadaki tezatlığa dikkat çekiyor. Söz konusu olayda “işçinin değil işverenin korunduğu” vurgusu yapılarak yasalara uyma çağrısı yapılıyor:

TIKLAYIN - 3. Havalimanı İşçilerine Operasyon

“Tutuklu işçiler derhal serbest bırakılmalı, işçilerin talepleri karşılanmalı, işçilere uygulanan insanlık dışı muamele, angarya ve mobbing sona ermeli, iş güvenliği ve iş güvencesi derhal sağlanarak,  koşulların incelenmesi ve raporlanması için derhal müfettişler görevlendirilerek işçi yaşamını hiçe sayan, vergi kaçıran patronlar ve denetimle sorumlu kamu görevlileri soruşturulmalıdır.”

(TP)

* Mülksüzleştirme Ağı’nın haritalandırdığı ve 3. Havalimanındaki yüklenici şirketin üstlendiği projeleri ve finansman sağladığı projeleri gösteren görsel.

* Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.