Kadınlar Emek Piyasasından Uzaklaşıyor

15 yaş ve üstü çalışabilir kadın nüfus yılda yaklaşık yüzde 1.8 civarında artarken, emek piyasasındaki kadın sayısı artmıyor, azalıyor. İşsizlik oranı artmıyormuş gibi görünürken, istihdam edilen kadın sayısı nüfus ve üretim arttığı halde artmıyor.

Ercan Kumlu

Ekonomi reel olarak büyüyor, ama istihdam aynı paralelde artmıyor. Bu konu her istihdam verisi yayınladığında gündeme geliyor.

Konunun gündeme çok fazla gelmeyen kısmı kadınların istihdamında giderek artan bir sorun olduğudur. 15 yaş ve üstü kadın nüfusu (çalışabilir nüfus) yılda yaklaşık yüzde 1.8 civarında artarken, emek piyasasındaki kadın sayısı artmıyor, hatta azalıyor. Dolayısıyla, kadınlar arasında işsizlik oranı artmıyormuş gibi görünüyor. Halbuki, istihdam edilen kadın sayısı nüfus ve üretim arttığı halde artmıyor.

Artan istihdamın tümü erkeklerdeki istihdam artışından kaynaklanıyor. Kadın nüfusun istihdamı gelişmişlik göstergelerinden biridir. Bu konuda geriye düşüyoruz.

Büyümede yoklar

İstatistiklere göre, 2001 ile 2005 yılı arasında çalışabilir kadın nüfusu 1.8 milyon kişi arttı. Ama, emek piyasasında istihdam edilen ya da iş arayan kadınların toplamı aynı dönemde 978 bin kişi azaldı. Yani, 2001-2005 döneminde, emek piyasasına giren kadından sayısından 978 bin daha fazla kadın emek piyasasını terk etmiş görünüyor. Kadınların istihdamı da 954 bin kişi azalmış.

2001-2005 yılları arasında Türkiye ekonomisi toplam yüzde 35.1 büyümüş. Ama, bu büyüme kadın istihdamının azaldığı bir dönemde gerçekleşmiş. Kadınlar, milli gelir hesaplamalarında kapsanan pazara yönelik üretimden göreli olarak giderek uzaklaşıyorlar.

Bu görüntü geçen yıl da radikal bir biçimde değişmemiş görünüyor. Elimizdeki son verilere göre, 2006 yılının eylül-ekim-kasım aylarındaki ortalama kadın istihdamı 2005 yılının aynı dönemine göre 277 bin kişi artmış. Aynı dönemde emek piyasasındaki kadın sayısı da 281 bin kişi artmış. Dolayısıyla emek piyasasındaki kadın sayısındaki artış kadar istihdam sağlanmış. Bu şekilde, işsiz kadın sayısı yaklaşık sabit kalmış gibi görünüyor. Halbuki aynı dönemde çalışabilir kadın nüfusundaki artış 475 bin kişi olmuş.

Özendirilmemeliler

Grafik, 2003 yılından bu yana yıllık bazda ortalama kadın istihdamı ile 1987 fiyatları ile milli gelirin aynı dönemdeki gelişmesini göstermektedir. Milli gelir belli bir hızda büyürken (yıllık ortalama yüzde 7'nin üzerinde), belli bir oynaklık gösteren kadın istihdamı ortalama olarak değişmemektedir.

Kızların okula gitmesini özendirmeye çalışan kampanyalar benzeri kampanyalarla kadınların işgücü piyasasına katılımını özendirmeye çalışmalıyız. Kadınları evde oturan toplumların çok fazla gelişme olanakları olmadığını uluslararası deneyimler göstermektedir. (EK)

Ercan Kumlu