Yatırımların Yüzde 25i Rüşvet İse...

Dünya Bankası'nın yan kuruluşu olan Yabancı Yatırım Danışmanlık Kurumu FIAS'ın hazırladığı rapora atıf yapılarak, 'gayri resmi' ödemeler diye nitelendirilen rüşvet masraflarının yatırım miktarının yüzde 25'ine kadar ulaşabildiği belirtildi.

Bir danışmanlık kuruluşu olan IBS News'un 14 Eylül tarihli son bülteninde yer alan bir haber; Türkiye'de yabancı sermaye yatırımları önündeki en önemli engelin yolsuzluk olduğu belirtilerek, FIAS raporunda, kamudaki rüşvet çarkının sergilendiği vurgulandı.

Yabancı yatırımcının yüzde 63'ü şikayetçi

IBS News'un haberinde şöyle deniliyor:

"Ankara'da Hazine Müsteşarlığı'nda yapılan ''Yatırımlarda Karşılaşılan İdari Engellerin Tespiti Projesi'' değerlendirme toplantısında sunulan raporun en çarpıcı sonuçları şöyle:

* Yabancı yatırımcıların yüzde 63'ü Türkiye'de yolsuzluğun yatırımların önünde ciddi bir engel teşkil ettiğini belirtiyor.

İş takipçisi:Tampon görevi

* Yabancı yatırımcılar, 'hediye ve bağış' diye tanımladıkları rüşvetten yakınıyor.

* İş takipçilerinin ve uzman danışmanların kullanılmasının ve bu tür ödemeleri doğrudan kamu görevlilerine yapma yerine, maaş ve ücretle "resmileştirme", yatırımcılar açısında bir tampon görevi görüyor.

* Yatırımcıların yüzde 25'i gayri resmi ödemelerin , toplam yatırımın yüzde 1'i ile 25'i arasında bir oranda olduğunu belirtiyor.

* Küreselleşme ile birlikte dolaşımdaki yabancı sermaye oranı 12 kat artarken, Türkiye'ye gelen net Doğrudan Yabancı Sermaye (DYS) oranı 1980 düzeyinde kaldı.

Yöneticilik zamanının yüzde 20'si

* Türkiye'deki yatırımcılar yöneticilik zamanlarının yüzde 20'sini idari işlemlerle harcıyor. Bu oran Doğu Avrupa'da yüzde 8, Latin Amerika'da yüzde 4. Türkiye karmaşık ve dolambaçlı bir bürokrasi ile tanınıyor. Yatırımcıların karşılaştığı sorunların çoğu idari sistemden kaynaklanıyor.

* Bakanlıklar arasında, içinde ve merkezi idare ile yerel idareler arasında eşgüdüm eksikliği, çoğu zaman mantıksız bir biçimde birbirleriyle aynı olan kurumsal yapılar ve resmi yetkiler, yatırımcılar arasında ''kim ne yapıyor ve kim neden sorumlu?'' şeklinde belirsizliğe neden oluyor.

* Yatırımcıların yüzde 92'sine göre, yasal süreçle ilgili politikaların karmaşık oluşu ve saydam olmaması önemli bir engel.

Belirsizliğin maliyeti

* Belirsizliklerin Türkiye'deki maliyeti , yıllık 1 milyar 822 milyon dolar civarında doğrudan yabancı sermaye kaybına yol açıyor.

* 1995-2000 yılları arasında Türkiye'ye gelen net doğrudan yabancı sermaye ortalaması , yıllık 767 milyon dolar civarında (gayr-ı safi milli hasılanın yüzde 0.4'ü).

* Bu yüzde ile Türkiye, gelişmekte olan ve geçiş sürecindeki 91 ülke arasında 81'inci sırada yer alıyor.

* Ayrıca, 2000 yılında Türk şirketlerinin yurtdışında 1 milyar dolarlık yatırım yaptıkları da bildirildi." (NU)