5 Soruda PISA 2018 Ne Diyor?

Fotoğraf: Anadolu Ajansı

Eğitim Reformu Girişimi (ERG), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) tarafından düzenlenen, öğrencilerin uluslararası ölçekte fen, matematik ve okuma becerilerini ölçen PISA’nın (Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı) 2018 sonuçlarına ilişkin yazılı değerlendirme yaptı.

TIKLAYIN-PISA'ya Göre Türkiye OECD Ortalamasının Gerisinde Kaldı

186 okul ve 6 bin 890 öğrencinin katıldığı PISA 2018 sonuçlarına ilişkin ERG’nin 5 soruda yaptığı değerlendirme şöyle:

“Türkiye hala OECD ortalamasının altında”

*PISA 2018 sonuçlarında Türkiye’nin fen, matematik ve okuma puanları nasıl değişti?

Sonuçlara göre 2012’de 448, 2015’te 420 olan ortalama matematik puanı 2018’de 454 oldu. 2012’de 475, 2015’te 428 olan ortalama okuma puanı 2018’de 466 oldu. Fen alanında ortalama puan ise 2012’de 463, 2015’te 425’ti, 2018’de 468 oldu. 2015 ve 2018 arasında ortalama başarı 13 ülke ve ekonomide yükseldi, Türkiye de bunlardan biri. PISA 2018 sonuçlarını PISA 2015’le karşılaştırdığımızda ortalama puanların arttığı görülüyor. Ancak bu artışı yorumlarken,  Türkiye’nin PISA 2018 sonuçlarının hala tüm alanlarda OECD ortalamasının altında kaldığını da belirtmekte yarar var. OECD ortalaması ile Türkiye arasındaki fark 2015’e göre azalmış olsa da Türkiye’nin ortalama puanları her alanda OECD ortalamasının oldukça altında kalmaya devam ediyor. Bu fark matematikte 35, okumada ve fen alanında 21 puan.

 “15 yaş öğrenciler derin yorumlar yapmakta zorlanıyor”

*Türkiye’nin ortalama puanları yeterlilik düzeyleri bakımından incelendiğinde neler görülüyor?

PISA kapsamında değerlendirmeler yapılırken öğrenciler yeterlilik düzeyine göre 1’den 6’ya kadar gruplara ayrılıyorlar. Türkiye’ye ilişkin, dikkat çeken bir bulgu da en üst düzeyde (düzey 5 ve 6) yeterlilik gösteren çocukların oranının düşük oluşudur. Türkiye’de 15 yaşındaki öğrencilerin ortalama başarısı her alanda 2. düzeye denk geliyor. Türkiye’de, en az bir konuda en üst düzeyde performansa sahip olan (5 veya 6. seviye) öğrencilerin oranı yüzde 6,6. Bu oran, PISA 2015’te yüzde 1,6 idi. Bu noktada bir düzelmeden söz etmek mümkün.

TIKLAYIN-"PISA'da Yükselme Yok; 2012'ye Dönüş Var"

OECD ortalamasına göre, en az bir konuda en üst yeterlilik düzeylerinde performansa sahip olan (5 veya 6. seviye) öğrencilerin oranı ise yüzde 15,7. Türkiye’de alt yeterlilik düzeyinde yer alan öğrencilerin de oranı oldukça yüksek. Örneğin, en alt düzeyde yeterlilik gösteren (düzey 1 ve altı) çocukların oranı matematikte yüzde 36,7, fende yüzde 25,2, okumada yüzde 26,1. Okuma alanında en alt düzeyde yeterlilik gösteren çocuklar bir metinde çok açık olan bilgileri saptamak, kendilerine tanıdık gelen konulardaki yazıların ana fikrini fark etmek gibi basit şeyleri yapabilirler ama daha derin yorumlarda bulunmakta zorlanırlar.

“Nitelikli eğitime erişimde eşitsizlik var”

*Sosyoekonomik düzey ile başarı arasındaki ilişkiye göre bakacak olursak, sonuçlar ne söylüyor?

Türkiye’de sosyoekonomik düzey ile başarı arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülüyor. Sosyoekonomik olarak en üst yüzde 25’lik dilimde yer alan öğrencilerin ortalama okuma puanı 513 iken en alt yüzde 25’lik dilimdekilerin 437.  aradaki fark (76 puan) en az iki okul yılına denk geliyor. Bu veri nitelikli eğitime erişimde yaşanan eşitsizliğin bir yansıması olarak yorumlanabilir.

“Yüksek ve düşük puanlı öğrenciler farklı okullarda gruplaşmış”

*PISA 2018 sonuçları bölgeler ve okullar arası başarı farkları hakkında neler söylüyor?

Anadolu lisesi öğrencileri, Anadolu imam hatip lisesi öğrencileri ile  mesleki ve teknik Anadolu lisesi öğrencilerinden daha yüksek başarı gösterdi. Türkiye’de özellikle ortaöğretimde öğrencilerin başarıya göre ayrışma düzeyinin yüksek oluşu PISA sonuçlarına da yansıyor. Bir başka deyişle, yüksek ve düşük puanlı öğrencilerin farklı okul türlerinde gruplaşmış olduğu görülüyor.

TIKLAYIN-Kaya: PISA Sonuçları 4+4+4 Eğitim Sisteminden Kaynaklanıyor

“Öğrencilerin yüzde 67’si yaşamından memnun”

*PISA 2018 bilgi ve beceriyi ölçmenin yanında öğrencilere uygulanan anketlerle çocukların iyi olma haline dair de değerlendirmelere kaynaklık ediyor. PISA 2018 sonuçları Türkiye’deki çocukların iyi olma hali hakkında ne söylüyor?

PISA 2018’de öğrenci, yaşam memnuniyeti ölçeğinde 7-10 arasında puan verirse “memnun” kabul ediliyor. Buna göre OECD ortalamasında PISA 2018’e katılan öğrencilerin yüzde 67’si yaşamından memnun, Türkiye’de ise bu oran yüzde 44. OECD ortalamasında yaşamından memnun olan kızların oranı oğlanlarınkinden 11 yüzde puan düşük. Türkiye’de ise yaşamından memnun olan kızların oranı oğlanlarınkinden 4 yüzde puan düşük. (RT)