*Görsel uygulama: bianet.
46. başkanını seçmek için Kasım 2020'de sandık başına gidecek olan Amerika Birleşik Devletleri'nde seçim yarışı hareketlenmeye başladı.
Sürpriz çıkış ve Sanders
Demokrat Parti aday adaylarının Iowa eyaletinde yaşadığı kaos sonrası sandıktan neredeyse başa baş sonuç çıktı. 38 yaşındaki aday Pete Buttigieg yüzde 26.2'lik oy alarak sürpriz yaparken, Senatör Bernie Sanders yüzde 26.1 oy aldı.
Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren yüzde 18 oy oranıyla üçüncü sırada yer alırken, eski Başkan Yardımcısı ve Trump'a azil soruşturması açılmasını sağlayan aktörlerden Joe Biden ise yüzde 15.8 oy alabildi.
Trump: Hepsi zayıf halka
*Trump New Hampshire durağında. Fotoğraf: AA.
Ancak Iowa'da seçim sonuçlarının gecikmesi Cumhuriyetçi adayların özellikle Başkan Donald Trump'ın diline dolandı.
Iowa'dan sonraki seçim durağı New Hampshire'da kendi mitingini düzenleyen Trump, Demokrat aday adayları için "Oylarını bile sayamıyorlar" derken bugünkü seçimler için "En zayıf halkayı destekleyin, hepsi zayıf halka, birbirlerini yiyorlar" ifadelerini kullandı.
TIKLAYIN - Trump: Her Zaman Kazanmanın Yolunu Bulurum
New Hampshire'da ne olur?Analistlerin yorumlarına göre bu eyalet Joe Biden ve Elizabeth Warren'ın üçüncülük için yarışması olacak. İlk iki sıra ise yine Pete Buttigieg ve Bernie Sanders arasında paylaşılacak. Öte yandan Biden'ın Iowa ve New Hampshire gibi daha az popüler olduğu eyaletlerin ardından Latin ve Afro Amerikalı popülasyonun yüksek olduğu Nevada ve Güney Carolina'da daha çok oy alması bekleniyor. İlk eyaletlerdeki yarışları pas geçeceğini açıklayan iş insanı ve eski New York Valisi Michael Bloomberg'in de yarışa girmesiyle sonuçlar ileriki eyaletlerde tekrar değişecek gibi görünüyor. |
Seçim süreci nasıl olacak?
- Seçimlerin her 4 yılda bir yapıldığı ABD'de Cumhuriyetçi Parti ve Demokrat Parti adayları ağırlıkta oluyor. Bağımsız adaylar ve yarışa katılan küçük partilerin etkileri yüzdeleri fazla etkilemiyor.
- Ön seçim aşamasında iki ayrı tip seçim bulunuyor. Bunlardan birinde parti toplantıları yapılıyor (caucus) ve eyalet halkı sandık başına gidiyor (primary).
- Ön seçim süreci aşağı yukarı 5 ay sürüyor ve sonrasında partiler kendi içlerinde kimin aday olacağını belirliyor. Demokrat Parti adayı 13-16 Temmuz'da Milwaukee'de, Cumhuriyet Partisi adayı 24-27 Ağustos tarihleri arasında Charlotte'de açıklanacak.
- Burada tek istisna bir dönem başkanlık yapan kişinin (bu durumda bu kişi Trump oluyor) partisinin adayı olması. Böyle bir zorunluluk olmamakla birlikte, seçim büyük oranda bu yönde oluyor.
3 Kasım'da sandık başı
ABD'de vatandaşlar 3 Kasım Salı günü sandık başına gidecek.
Seçmenler asıl olarak destekledikleri partinin delegelerine oy verecek. Ardından Delegeler Kurulu (Electoral College), her eyalete oy oranlarına göre farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleyecek.
Tam olarak bu sayının ortalaması alındağında 1 fazlasına, yani 270 delegeye ulaşan aday kimse Başkan o olacak.
(PT)
