"Abbas ve Peres'in Türkiye buluşması, önümüzdeki günlerde Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) yapılacak barış konferansının bir ön görüşmesi niteliğinde ama Filistinliler, özellikle de Hamas yönetimi bu sürece karşı olduğu için bir anlaşmaya varılmasından umutları olmadığını söylüyorlar."
Ortadoğu üzerine çalışmaları olan gazeteci Bereket Kar, İsrail ve ABD'nin Ortadoğu'da kendi amaçları doğrultusunda hareket ettiğini ve bunun Filistinlilerin taleplerini karşılamadığını söyledi.
Bush'un "Ortadoğu barış"ı
İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün resmi daveti üzerine Ankara'ya geldi. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas da bugün Türkiye'ye gelecek. Peres ve Abbas, üç ülkeden iş insanlarının katıldığı Ankara Forumu çerçevesinde, Batı Şeria’da organize sanayi bölgesinin kurulmasına yönelik çerçeve anlaşmasının imzalanmasına katılacak. İki isim, yarın Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde de (TBMM) konuşacak.
ABD başkanı George Bush Temmuz'da bölge ülkelerinin katılacağı bir "Ortadoğu Barış Konferansı" çağrısında bulundu. Toplantının Aralık başında Annapolis, Maryland'de yapılması planlanıyor.
Hamas'ı dışlama planı
Kar, Türkiye'nin arabuluculuk çalışmalarının İsrail-Filistin sorununun çözümünden çok Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ile Hamas arasında yaşanan ikiliğin çözümüne yönelik olduğunu söyledi.
"İsrail ve ABD, Adalet ve Kalkınma Partisi hükümetinin Hamas'ı ikna etmek için çalışmasını istiyor. Filistin içinde de bu yönde hareketler var. Örneğin Hamas'ın FKÖ içinde güçlü bir grup olarak yer alması önerisi gündeme geldi fakat Abbas bunu reddetti."
Abbas'ın devlet talebi
İsrail ve ABD'nin Hamas'ın tamamen dışlanmasını istediğini belirten Kar, Mahmud Abbas'ın üç somut talebi olduğunu ve bunların barış programına net olarak girmesini ve bir takvime bağlanmasını talep ettiğini söyledi. Bu talepler,
- Kudüs'ün statüsü,
- Kurulacak Filsitin devletinin sınırları ve
- 1967 sonrası bölgeyi terk etmek zorunda kalan Filistinli göçmenlerin geri dönüşü.
Türkiye'yi İran'a karşı ikna çabası
Suudi Arabistan, Mısır ve Ürdün'deki Arap yönetimlerinin ABD-İsrail planını desteklediğini vurgulayan Kar, Türkiye'deki görüşmelerde Ortadoğu'daki diğer ülkeleri de ikna talebinin masaya geleceğini belirtti.
"ABD, bölgede Sünni cepheyi yanına almış durumda. Suriye ve Lübnan'ın karşı duruşunu kırmak istiyor."
Şimon Peres, basına verdiği demeçlerde "aşırı dinci İran'a karşı Türkiye'nin ılımlı, demokratik modelini" övdü. Bu noktaya dikkat çeken Kar, ABD ve İsrail'in İran'a karşı Türkiye'yi de yanlarına almaya çalıştıklarını da ekliyor.
"Ama bunun yakın gelecekte mümkün olabileceğini düşünmüyorum. Türkiye'nin İran'la farklı çıkar ilişkileri var. ABD'yse PKK sorunu bu anlamda Türkiye'yi ikna etmek için bir baskı aracı olarak kullanmaya çalışıyor."(EÜ)
