Haberin İngilizcesi için tıklayın
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, Ayasofya’nın Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilmesi sonucu İsviçreli SICPA şirketine tazminat ödeneceği iddialarını Meclis gündemine taşıdı.
Kerestecioğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un cevaplanması talebiyle verdiği soru önergesinde, söz konusu şirketin 2018’de Türkiye’de 54 müze ve ören yerinin 9 yıl boyunca işletmesi için yapılan ihaleyi 3.9 milyar dolarlık teklifle kazandığını hatırlatarak şu ifadelere yer verdi:
“Sadece Ayasofya girişlerinden yıllık 400 milyon hasılat”
“İhalenin yapıldığı dönemde radikal İslamcı çevreler, firma finansörlerinin Yahudi kökenli oldukları gerekçesiyle hükümeti hedef almıştır.
“Daha sonra ise Erdoğan’ın eski danışmanı, iş insanı Cüneyd Zapsu’nun şirketlerinde yöneticilik yapan Cavidan Gülşen Karanis Ekşioğlu’nun, SICPA’nın Türkiye’de kurduğu SICPA Turkey adlı şirketi satın almak için Rekabet Kurumu’na başvurduğu ortaya çıkmıştır.
“Sözleşme gereği 7 yıl daha işletme hakkı bulunan şirketin yalnızca Ayasofya müze giriş ücretlerinden oluşan yıllık hasılatının 400 milyon lira olduğu bilinmektedir.
“Vergiler, şirketlere verilen garantilere aktarılıyor”
“Geçim sıkıntısı her geçen gün artan yurttaşların ödedikleri vergilerin astronomik tazminatlar ve yap-işlet-devret modeli projelere verilen garantilere aktarıldığı görülmektedir.
“2019 yılında ticari uçuşlara kapanan Atatürk Havalimanı'nın işletme hakkını elinde bulunduran TAV Havalimanları Holding'e devlet 389 milyon euro (2.6 milyar TL) tazminat ödenmiştir.
“Her sene yeni yapılan köprü ve tünellerin geçiş garantisi de yurttaşların cebinden çıkmaktadır. Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprüleri ile Avrasya tünelindeki araç sayıları geçiş garantisi verilen sayıya ulaşmadığı için her yıl milyarlarca lira yurttaşların cebinden özel şirketlere ödenmektedir.
“Ayasofya’nın restorasyonu”
“Diğer yandan, UNESO Dünya Mirası listesinde bulunan Ayasofya Müzesinin statüsünün UNESCO’yla müzakere edilmeden değiştirilmesi de yıllardır restore edilmekte olan ve kapsamlı bir restorasyona ihtiyaç duyan Ayasofya’da yapılması gereken koruma işlemlerini yeniden gündeme getirmiştir.
“UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınan Ayasofya Müzesi, bu niteliği sayesinde restorasyonu için global fonlardan ve bağışçılardan destek alabilmektedir.
“Dünya Anıtlar Fonu (World Monuments Fund), Ayasofya’nın restorasyonu için Türkiye’ye fon vermiş, bu fon sayesinde genç Türkiyeli konservatörler eğitilip görevlendirilerek mozaiklere yapılan bakımla kubbenin iç kısmının korunması sağlanmıştı.”
Bakan Ersoy'a sorular
Filiz Kerestecioğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un cevaplaması talebiyle verdiği soru önergesinde şu soruları yöneltti:
- Ayasofya’nın işletme hakkını dokuz yıllığına elinde tutan İsviçreli SICPA’nın yedi yıla yayılan kayıpları için tazminat ödenecek midir? Firmayla yeniden masaya mı oturulacaktır? Olası bir tazminat ödemesinin yurttaşlara maliyeti hususunda Bakanlığınızın görüşü nedir?
- Yıllık 400 milyon lirayı aşan gişe geliri sağlayan Ayasofya’nın gelirleri nasıl ikame edilecektir?
- UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunan Ayasofya Müzesinin statüsü UNESCO’yla müzakere edilmeden mi değiştirilmiştir?
- Ayasofya’nın korunma işlemleri ve restorasyonu için bugüne global fonlardan ve bağışçılardan alınan desteklere bundan sonra erişilebilecek midir?
(EKN)