Yeni Kimliklerimiz Yine "Dini" Yine "Medeni!"

Nüfus cüzdanları değişiyor.

Şimdilik Bolu'da pilot uygulamaya katılan 14 bin kişinin yeni kimlik kartı var; önümüzdeki yıl yaygınlaşarak tüm ülkede olacak.

Bu kartlar çipli (yonga) ve 10 yıllık kullanım ömrüne sahip.

Yeni uygulamanın e-Devlet alt yapısını desteklemesi ve çok seviyeli kimlik doğrulamada tek merkez haline gelmesi amaçlanıyor.

Kimlikler, bir nevi "akıllı kart" olacak ve hakkımızda ne varsa hepsini bir yerde biriktirip "gerektiğinde" söyleyecek.

Hükümetin,  "Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planı" kapsamında uygulamaya sokulan kimlik projesi "Vatandaşlarımızın yaşamını kolaylaştıracak, kurum ve kuruluşlarda daha hızlı hizmet alınmasını sağlayacak, kolay taşınabilir, taklit edilemez, uluslararası standartlara uygun Türkiye Cumhuriyeti (TC) Kimlik Kartı'nın uygulamaya konulması" olarak duyuruldu.

Başbakanlık Genelgesi'nde "Halen kullanımda olan nüfus cüzdanının yerini alacak olan vatandaşlık kartı üzerinde sadece statik bilgiler yer alacak, değişken bilgilere yer verilmeyecektir. Kart içerisinde temel olarak kart sahibine ait kimlik bilgileri bulunacaktır" dendi.

Uluslararası standartlara uygun mu?

"Değişken bilgilere yer verilmeyecektir" ibaresinden, kimlik kartı üzerinde din ve medeni durumla ilgilerin yer almayacağı anlaşılıyor;  Avrupa ülkelerinde olduğu gibi.

Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerde kullanılan kimlik kartlarının büyüklüğü, kredi kartı kadardır. Kartın ön sol tarafında fotoğraf vardır. Kartın taşıdığı bilgiler: Kimlik numarası, ülke adı, kart numarası, kimlik numarası, isim, cinsiyet, doğum tarihi ve geçerlilik süresi ve imzadır.

Örneğin Fransa'da, kimlik kartı üzerinde olan bilgiler şunlarla sınırlı: Kimlik no, isim, soyadı, cinsiyet, doğum tarihi, uyruk, boy, geçerlilik süresi ve kimliğin veriliş yeri.

Yunanistan'da, 2000 yılında kişisel verilere ilişkin bilgiler kartlardan çıkarıldı. Kimliklerde yalnızca imza, fotoğraf, isim-soyad, baba adı, soyadı, anne adı ve kızlık soyadı, doğum yeri ve tarihi, boy bilgileri bulunuyor.

Statik bilgiden kasıt ne?

TC yeni kimlik kartı, en azından Bolu'daki pilot uygulamada uluslararası standartlara uygun olma iddiasına uygun bir sınav vermiyor.

Görülen o ki, kimliklerin üzerinde "statik bilgi" olarak sayılamayacak din ve medeni hal gibi bilgiler bulunmaya devam ediyor, hem de parmak izi farkıyla.

Genelgede parmak iziyle ilgili olarak,  "Biyometrik kimlik doğrulama yöntemi olarak parmak izi eşleştirmesi kullanılacaktır. Parmak izi verisi sadece kartın üzerinde bulunacak, merkezi herhangi bir veritabanında tutulmayacaktır" deniyor.

Hangi ülkelerde din hanesi var?

Şubat 2010'da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye'de nüfus cüzdanlarında din ibaresinin yer almasının, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) din ve vicdan özgürlüğüyle ilgili 9. maddesine aykırı olduğuna hükmetmiş ve "din hanesi kalkmalı" demişti.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise AİHM'in bu kararını "Anormal değil" ifadesini kullanarak yorumlamıştı.

Dini bilgiler Endonezya, Mısır, Malezya, Sri Lanka ve Burma kimlik kartlarında  bulunuyor.

1992'de Pakistan hükümeti, kimlik kartlarına din hanesini gösteren bir ibare eklemek istemiş ancak büyük tepkilerle karşılaşınca uygulamadan vazgeçmişti.

İsrail'de ''etnik milliyet'' ibaresi bulunuyor. Bu kategoride yüzden fazla seçenek var. Bunlarda biri de ''Yahudi değil'' seçeneği.

Amerika Birleşik Devletleri'nde ise kimlik kartı almak zorunlu değil. (IC)