“Buradayız ve Varız”

20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü’nde ÇOÇA’nın (Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi) desteğiyle Açık Radyo’daki Söz Küçüğün programını  hazırlayan ekibin çocuk haklarına ilişkin görüşlerini aldık.

Ortak kanı çocuk haklarına dair yetişkinlerin çoğu kez istenen bilinçten yoksun olduğu, yeterince duyarlı olmadığı yönündeydi.

Söz Küçüğün ekibi Emre Doğutekin’in en pür haliyle dile getirdiği gibi vurgular yaptı: “Çocuk hakları var, ama yok!”

* Çocuk mu? Çocuğun hakları mı? Hıh! Hangi hak? Ha, doğru, kağıt üzerinde yazılı olan birkaç hakkımız vardı değil mi, unutmuşum onları pardon.

Neydi onlar: yaşama hakkı, eğitim hakkı, barınma hakkı, sağlık hakkı, yaşam standardına erişim hakkı, istismar ve ihmalden korunma hakkı, ifade özgürlüğü hakkı.

Ben bu haklar üzerine program çektiğim için haklarımı biliyorum, fakat diğerleri? Hangi çocuk kendi hakkını iyi biliyor ya da kaç tanesi?

Çevremdeki kişilere sorduğumda aldığım cevap hiçbirinin kendi hakkını, haklarını bilmediği ya da onlara haklarının öğretilmediği. Peki neden öğretilmiyor bu hakları? Peki neden korunmuyor bu hakları? Bence bunu araştıralım.

Kızların kalacağı evlere karışmaktansa, kızlara yapılan istismara karışsınlar. Bilinçlendirilmeyen bu çocukları bilinçlendirsinler. Çocuk hakları var, ama yok! (Emre Doğutekin, 17)

* Benim için çocuk hakları, 0-18 yaş arasında olan kişilere, dil, din, ırk, cinsiyet gibi faktörler fark etmeden tanınan ve sadece çocuk oldukları için verilen haklardır. Bu haklar tüm insanlar tarafından korunmalıdır ve Çocuk Hakları Sözleşmesi'nde yazılanlar dikkate alınmalıdır. (Lara Odabaş, 11)

* Bence çocuk hakları ülkenin geleceği olan çocukların daha aydın ve daha bilinçli olmasını sağlayan haklardır. Eğer çocuk hakları olmasaydı şu anda içimizdeki adalet, öğrenme ve öğretme, yazma, çizme gibi duygularımız olmayabilirdi.

Çocuklar belki de boş bir tuval gibi sadece şekillenmeyi bekleyecekti; kimi çocuklar da sanat eseri olan bir tablo gibi hayata tutunacaklardı ama bunların sayısı çok az olurdu. (Berke Oğulcan Büyükduman, 12)

* Bence çocuk hakları ülkemizde çok az bilinen haklardır. Ülkemizde geliştirmeye çaba sarf edilmeyen ancak geliştiriyormuş gibi gösterilen haklar.

Bir yetişkine sorsak, çocuk haklarını biliyor musunuz diye, cevabı şu olur: Çocuklar hiçbir şekilde din, dil, kültür, ekonomik yönden ayrılmamalıdır veya okula gitmesi gerek, şiddet görmemesi gerek gibi bilinen hakları söyler.

Bunları da bilmesi de lazım. Ancak bunların detayları ne, bilmiyor olabilir. Bu yüzden bence çocuk hakları bizi koruyan ancak ülkemizde gelişmeyen ama geliştirebilir haklardır. (Anıl Ağırman, 12)

* Bence çocuk hakları demek sadece 20 Kasım, 23 Nisan gibi tarihlerde "çocuk"ların akla gelmemesi demek. Çocuklar her gün çocuk, çocuklar her gün acılarını mutluluklarını kendilerince yaşıyorlar. Buradayız ve varız. Anımsayın çocuk olduğunuz zamanları. (Deniz Türkeş, 19)

* Çocuk hakları denilince bazılarının bildiği, bazılarının habersiz olduğu bir hak gelir akla, bir de sanki her yetişkin ya da her çocuk bu hakkı biliyormuş gibi 20 Kasım'ı çocuk hakları günü ilan etmişler. Oysa ki sorsanız çocuk hakları gününde neler yapıyorsunuz diye, öyle bir gün mü var diye bakınırdururlar suratımıza.

Bizlere bu hakkı verdilerse eğer, bizim bir şeyler göstermemiz, kendimizi ifade etmemiz için de birşeyler yapmaları gerekir bence. Sadece 20 Kasım çocuk hakları günü diye biz çocukları geçiştirmemeleri lazım, her çocuğun bu haktan haberi olması lazım. Her yetişkinin de bu hakkımıza saygı göstermesi lazım. (Rabia Kafadar, 17) (YY)