İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi hazırladığı 2012 Yılı Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerini kapsayan Çocukların Yaşam Haklarına Yönelik İhlal Raporu’nu açıkladı.
Raporda özellikle yaşanan çatışmalı süreç nedeniyle, aile içerisinde ve toplumsal alanda öldürülen 41 çocuğun olduğu belirtiliyor.
Vurgulanan noktalar arasında Terörle Mücadele Kanunu’nda (TMK) yapılan değişikliklere rağmen çocukların halen gözaltına alınıp tutuklanması ve çocukların uluslararası anlaşmalarla düzenlenen birçok haklarının Türkiye’de ihlal edilmesi de yer alıyor.
Raporun duyurulduğu toplantıda konuşan İHD Diyarbakır Şubesi Çocuk Komisyonu Üyesi Mehmet Güzel çocukların kendilerine ait bir geleceği düşleyecek imkan ve olanaklardan da mahrum olduğunu belirtti.
“1988’den bu yana 569 çocuğun yaşamını yitirdiği bu çatışmalı süreç, çocuklar üzerinde psikolojik ve fiziksel olarak büyük tahribatlar yaratmıştır.
“2012’de de savaştan doğrudan etkilenmek suretiyle çocuk ölümlerine tanık olmaya devam ederken, çocukların özellikle toplumsal gösterilerde, gözaltında ve gözaltı yerleri dışında uğradıkları şiddetin haddi hesabı yoktur.
“Çatışmalı ortamın yarattığı psikolojik etki ve polis şiddetinde sınır tanımayan saldırgan ruh hali, çocukların olağan yaşamını etkilemektedir.”
Yüz çocuk tutuklu
Güzel’in verdiği bilgilere göre, 2012’de yüzlerce çocuk gözaltına alındı ve bunlardan yüze yakını tutuklanıp cezaevlerine atıldı.
“Üstelik bu çocuklar 6008 Sayılı Yasanın kabulünden önceki uygulamalardan daha vahim nitelikte olan birtakım uygulamalarla karşı karşıya bırakılmıştır.
“Taş attıkları iddiasıyla örgüt propagandası yapmak, mala zarar vermek, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü yasasına muhalefet etmek ve ‘örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işlemek’ suçlamalarıyla kamu davası açılmaya devam edilmiştir.
“Bu davalarda ‘çocuğun yüksek yararı’ ilkesi gözetilmemiş, tam tersine çocukların cezalandırılması konusunda azami çaba sarf edilmiştir.”
Anadil ve farklı din
Güzel çocuklara yönelik başlıca hak ihlallerine değindi.
“Kendini ifade etme, kişiliğini özgürce geliştirme hakkı, din ve vicdan özgürlüğü haklarının tanındığı sözleşmelerinin üzerinden 18 yıl geçmiş olmasına rağmen, anadilde eğitim hakkının tanınmaması, başka dine mensup çocuklara sadece İslam dinine ait ders kitaplarında yer alan konuların öğretilmesi başlıca hak ihlalleri arasında yer almaktadır.”
Toplantıda “hakların bölünmezliği ve devredilemez olduğu ilkesinden hareketle devletin Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin çekince koyduğu 17, 29 ve 30’uncu maddelerini imzalaması” talepleri de dile getirildi.
Rapordaki veriler
İHD’nin açıkladığı rapora göre, 661 hak ihlalinin yaşandığı 2012’de toplam 41 çocuk hayatını kaybetti, 71’i yaralandı, dokuz tecavüz, beş taciz olayı kaydedildi.
Raporda yer alan bazı veriler şöyle:
* Mayın ve sahipsiz bomba patlaması sonucu ölen/yaralanan çocuklar: 7 ölü, 16 yaralı
* Faili meçhul saldırılar sonucu ölen/yaralanan çocuklar: 5 ölü
* Kuşkulu çocuk ölümleri: 2 ölü
* Resmi hata ve ihmal sonucu ölen ve yaralanan çocuklar: 5 ölü
* Güvenlik güçlerince şiddete uğrayan çocuklar: 2 ölü, 43 şiddet/yaralı
* Aile içi şiddete uğrayan çocuklar: 11 ölü, 3 şiddet/yaralı, 1 taciz
* Toplumsal alanda şiddete uğrayan çocuklar: 9 ölü, 9 yaralı, 9 tecavüz, 4 taciz
* Çocuk intiharları: 20 intihar, 4 teşebbüs
* Gözaltına alınan / tutuklanan çocuklar: 439 gözaltı, 71 tutuklama
* Fuhuşa zorlanan çocuklar: 1 (YY)
