Nükleer Neden Aceleye Getiriliyor?

Mersin Akkuyu'da yapılması planlanan nükleer santral projesine karşı olan çevre örgütleri ve bölge halkı, yarın Akkuyu'da protesto eylemi gerçekleştirecek.

21 Mart'ta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2013'de başlaması planlanan Mersin Akkuyu nükleer santral projesi için genelge yayınlayıp daha hızlı çalışılması konusunda uyarıda bulundu.

Bunun üzerine Greenpeace, Mersin Akkuyu'da kurulması planlanan nükleer santral projesi için hazırlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) dosyasına yasal itirazını sundu. İtirazda, ÇED dosyasının hukuka aykırı olduğu kaydedildi.

ÇED dairesine yapılan yasal itirazın nedeni, santrali kurması planlanan Rosatom firmasının hazırladığı dosyanın yasal gereklilikleri karşılamaması ve içeriğinin yetersiz olması.

Akkuyu nükleer santrali için hazırlanan ÇED başvuru dosyasının ciddiyetten uzak olduğunu söyleyen Greenpeace Akdeniz iklim ve enerji kampanyası sorumlusu Cenk Levi "Akkuyu ÇED Başvuru Dosyası, bizzat Bakanlık tarafından hazırlanan Rehber'de belirtilen içerikten yoksun. Bu haliyle de ÇED sürecinin başlatılması için yeterli değil. Kaldı ki Mersin'de halkın yüzde 70'i nükleer santral istemiyor. Böyle bir durumda halkın katılımından söz etmek mümkün değil. Bu hukuksuz ÇED süreci bir an önce iptal edilmelidir" dedi.

Dosya uygunsuz

Greenpeace, ÇED Başvuru Dosyası'na yaptığı hukuki itirazın gerekçelerini şöyle açıkladı:

* Çevre Bakanlığı tarafından, çevresel etki değerlendirme dosyaları için rehberler oluşturulmuş durumda. Bu rehberler arasında nükleer enerji santralleri ile ilgili rehber de bulunuyor. Bu rehberde, "ÇED Başvuru Dosyası"nın neleri içermesi gerektiği açık bir şekilde ele alınıyor. Ancak Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi ÇED Başvuru dosyasında bu rehberde sözü edilen konuların pek çoğu yer almıyor.

* Başvuru dosyasında farklı reaktör tipleri üzerinden bir değerlendirme yok. Bu konu tamamıyla es geçiliyor ve neden bu reaktör tipinin "uygun bulunduğu" anlaşılmıyor.

* Rehber'de yer verilen "eylemsizlik" yani projenin gerçekleşmemesi ihtimali Akkuyu başvuru dosyasında yer almıyor. Bu maddeye göre, Nükleer enerji santralinin gerekli olup olmadığının değerlendirilmesi için enerji tasarruf ve yönetim önlemlerinin uygulanması ve enerji verimliliğinin arttırılması için kullanılabilecek yöntemler araştırılmalıdır.

* Başvuru dosyasında, tesisin "gerekli" görüldüğü ifade ediliyor ancak neden gerekli görüldüğü bilimsel bir çalışma şeklinde ortaya koyulmuyor.

*  Rehber'de "Etkiler" başlığı altında yer verilen "Santralin Hizmetten Çıkarılması ve Sökümü (Kapatma Sonrası)" etkiler Akkuyu Başvuru Dosyası'nda yer almıyor. Rehberde yer verilen bir bölümün Başvuru dosyasında yer almaması, tek başına Başvuru dosyasının uygunsuzluğu için yeterli sebeptir.

Greenpeace Akdeniz, "Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi"ne ilişkin 29 Mart 2012 Perşembe günü Akkuyu'da yapılacak ÇED halkın katılımı toplantısına dair süreci takip etmek üzere bugünden itibaren Mersin Akkuyu'da.

Ne olmuştu?

21 Mart'ta Erdoğan, temelinin Ruslar tarafından 2013'te atılması planlanan ve çevrecilerin tepki gösterdiği santralle ilgili bir genelge yayımladı ve Akkuyu nükleer santrali projesiyle ilgili, kamu kurum ve kuruluşlarına daha hızlı çalışmaları konusunda uyarıda bulundu.

Koordinasyonun Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından sağlanacağının belirtildiği genelgede, "gecikmeye mahal vermeden" ve "ivedilikle" ifadeleri bulunuyordu.

"Projenin gecikmeye mahal vermeden zamanında tamamlanabilmesi için, kamu kurum ve kuruluşlarımızca her türlü iş ve işlemler ivedilikle sonuçlandırılacaktır."

Akkuyu için, 12 Mayıs 2010'da Rusya ile imzalanan işbirliği anlaşması 6 Ekim 2010'da Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmişti.

ÇED başvuru dosyası ne diyor?

Akkuyu Nükleer Santralı için hazırlanan ÇED başvuru dosyasında  "Güneş ve rüzgâr enerjisi daha sorunlu" deniliyor. Nükleer enerjinin performansının enerji ihtiyacı artan Türkiye için rüzgâr ve güneşten üstün olduğu savunuluyor. (IC)