Diyarbakır'da İnsan Hakları Derneği (İHD), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), Mezopotamya Yakınlarını Kaybedenler Derneği (MEYA-DER), Yakınlarını Kaybedenler Derneği (YAKAY-DER) ve Demokratik Toplum Kongresi (DTK) tarafından düzenlenen "Türkiye'de Toplu Mezarlar Gerçeği" konferansı bugün Kasaplar Deresi'nde (Newala Qesaba) sonuç bildirgesinin açıklanmasıyla sona erdi.
"Türkiye Cumhuriyeti devleti kimliğini ver"
"Türkiye'de Toplu Mezarlar Gerçeği" sonuç bildirgesini okuyan İHD Merkez Yürütme Kurulu üyesi Avukat Serdar Çelebi, bianet'e yaptığı açıklamada, hazırladıkları sonuç bildirgesinde taleplerini, "Devletin kayıp yakınlarından özür dilemesi", "Hakikatleri Araştırma Komisyonu kurulması" ve "Mezarların Minnesota Protokolü esas alınarak açılması" olarak üç ana başlık altında topladıklarını söyledi.
"Türkiye'nin gündemine artık toplu mezarların girmesi lazım" diyen Çelebi, Türkiye devleti nezdinde bunun yansımasını henüz göremediklerini ifade etti.
Devletin bu konuda bir adım atmasını sağlamak ve acıların dindirilmesi için duyarlılık yaratmak amacıyla konferansı gerçekleştirdiklerini söyleyen Çelebi, Kasaplar Deresi'nde sonuç bildirgesini okurken başlarından geçenleri şöyle özetledi:
"Biz Kasaplar Deresi'ne gittiğimizde, çok sayıda polis bizi kameraya kaydetti. Sonuç bildirgesini okumamızın ardından etrafımızı onlarca polis sardı ve kimliklerimizi toplayarak GBT kontrolü yaptı. Ben avukat kimliğimi verdiğim zaman, üstüne basa basa ve tehditvari bir üslupla "Türkiye Cumhuriyeti devleti kimliğini ver" dedi.
"En azından bir özür"
Kayıpların devlet tarafından öldürüldüğü konusunda bir tartışma kalmadığını ifade eden Serdar Çelebi, devletin bu gerçekle yüzleşmesinin zamanı geldiği görüşünde. "Devlet bu insanları öldürürken amacı neydi? Bu insanları öldürerek nereye varmayı amaçlıyordu? Biz artık devletin bu politikalarının kamuoyu ile paylaşılmasını istiyoruz" diyen Çelebi, devletin kayıp yakınlarından özür dilemesini beklediklerini ifade etti.
Bu insanların vatandaşları oldukları Türkiye Cumhuriyeti tarafından mağdur edildiğini söyleyen Çelebi, bu mağduriyetin giderilmesi için en azından bir özür dilenmesi gerektiği görüşünde.
"Kepçeyle açacaklarına hiç açmasınlar"
Mezarların açılması konusunda Minnesota protokolünün esas alınması gerektiğini savunan Çelebi, mezarların kepçeyle açılacağına hiç açılmamasının daha iyi olacağını, bir, iki savcının oraya giderek sanki kaçırırcasına insanların kimliklerini tespit etmesinin üzüntüye üzüntü kattığını söyledi ve ekledi:
"Biz, bu insanların ne zaman, nasıl ve kim tarafından öldürüldüklerinin tespit edilmesini istiyoruz."
"Bağımsız komisyon şart"
Bağımsız kişilerden ve heyetlerden oluşacak, anayasal güvenceye alınmış Hakikatleri Araştırma Komisyonu'nun geçmişle yüzleşme adına kurulması gerektiğini söyleyen Çelebi, bu komisyonun soruşturma için gerekli tüm bilgileri elde etme yetkisi olması gerektiği görüşünde.
"Ülke dışındaki kuruluş ve tanıkların da kanıt elde yetkisi olmalı" diyen Çelebi, komisyonun olay yerini ziyaret etme yetkisinin ve halka açık rapor yayınlama yetkisinin olması gerektiği görüşünde. (EKN)
* Toplu Mezarlar Sonuç Bildirgesi'nin tam metni için tıklayınız.
