E-kitapla ilgili daha önceki yazılarımın gördüğü büyük ilgiyi, bu alandaki beklentilerin de bir yansıması olarak değerlendiriyorum. İlk e-kitap notlarında ücretsiz indirebileceğiniz Türkçe ve İngilizce e-kitap kaynaklarını tanıtmıştık (http://bianet.org/biamag/kultur/121989-ucretsiz-e-kitap-icin-10-adres). Daha sonraki yazımızda e-kitaba özel üretilen okuyucu cihazları incelemiş, e-okuyucularda öne çıkan format ve trendlere göz atmıştık ( http://bianet.org/biamag/medya/123307-en-iyi-10-e-kitap-okuyucu ). Bu hafta bir adım daha ileriye gidiyor, "nasıl e-kitap hazırlanır, e-kitapla basılı kitapları nasıl, hangi platformlarda buluştururum ve bütün bunları nasıl herhangi bir ek ücret ödemeden yapabilirim?" sorularına yanıt arıyoruz. Çözüm bulduğumuz bazı adresler şöyle:
Createspace ( https://www.createspace.com/ )
Amazon, 2005 yılında BookSurge, Mobipocket.com ve CreateSpace.com gibi bir dizi siteyi satın alarak bunları tek bir "medya çatısı" altında topladı. Eli kalem tutan, müzik aleti çalabilen ve film çekebilen amatörlere "yarat, paylaş, dağıt" sloganı çerçevesinde mükemmel bir platform sunuluyor.
Kayıt sırasında size tam olarak ne yayınlamak istediğiniz soruluyor. İşin ilginci kitap, audio (müzik, sesli hikaye vs.) ve videonun yanı sıra "hepsi birden" ve "henüz karar vermedim" seçenekleri de mevcut. Amazon, eserinizi sadce PDF formatında kabul ediyor.
Metnin yanı sıra kapak da PDF olarak isteniyor. Kapaklar için Amazon'un sunduğu ücretsiz kitap kapağı şablonlarından yararlanabilirsiniz. ( http://www.youtube.com/watch?v=Bg6jcOkwuXQ&p=0D686DB11A6FF5ED&playnext=1&index=3 ) PDF'lerin yanı sıra eserin birkaç paragraflık bir özeti ve kısa biyografinizi de hazırladıktan sonra, ayrıntısı bol kayıt işlemine geçiliyor. ISBN'iniz yoksa o da ayarlanıyor.
Her şeyi tamamlayıp 15 günü bulabilen bir kontrol sürecinden sonra eseriniz Amazon'un online raflarına çıkıyor. Artık kitabınızın basılı halini -tabii basım giderleri ve kargo ücretini karşılamak kaydıyla - sipariş edebilirsiniz.
Smashwords ( http://www.smashwords.com )
2008 Şubat'ında Mark Coker tarafından kurulmuş. Kurucunun adını özellikle anıyorum, çünkü bu site, e-kitap yayıncılığı anlamında gerçekten de ihtiyaçları kavramış. Yarın öbür gün „bilmem kaç yüz milyon dolara el değiştirdi" diye sağda solda haberine rastlarsanız sakın şaşırmayın. Kendi ifadeleriyle „bağımsız e-kitap yayıncılığında lider". Smashwords'e eserinizi Word formatında yüklüyorsunuz. Bunun için tek dikkat etmeniz gereken, Smashwords'ün biçem rehberi. Uygun şekilde formatladığınız Word belgesini yükledikten sonra e-kitaba fiyat biçiyorsunuz. Kitap gelirinin yüzde 85'i size veriliyor. İşin güzel yanı eserinizin Apple, Barnes & Noble, Sony ve Amazon gibi sitelerin online raflarında yer alıyor olması. Ayrıca Mobil e-kitap okuyuculardan Aldiko, Stanza, Kobo, FBReader ve Word-Player uygulamalarında da yer buluyorlar.
ePubBud ( http://www.epubbud.com/ )
E-kitabı online üretmek isteyenlere kullanışlı bir ortam sağlıyor. ePubBud, özellikle çocuk kitapları yayınlamak isteyenlere sesleniyor.
E-kitabı hazırlamak, uygun formata çevirmek, dönüştürmek, ePub Bud'ın yanı sıra Apple iBookstore'da satışa çıkarmak ya da bir başka cihazda kullanmak üzere indirmek ücretsiz. Üyelik işlemleri 5-10 saniye içinde tamamlandıktan sonra e-kitap üretimine hemen geçebiliyorsunuz. Elinde malzemesi olup da uygun platform arayanlar için dört dörtlük bir site.
Blurb ( http://www.blurb.com/ )
Blurb, üye kaydından sonra size kitap tasarımında kullanılmak üzere BookSmart adlı yazılımı indirmenize izin veriyor. 6 farklı boyutta tasarlayabildiğiniz kitabınıza kendi resimlerinizin yanı sıra Flickr, PhotoBucket, Picasa ve SmugMug gibi sitelerden fotoğraf indirip ekleyebiliyorsunuz.
BookSmart iyi hoş, gayet kullanışlı, ama sadece Blurb'a e-kitap üretmeye yarıyor, herhangi bir çalışmanızı kaydetmenize izin vermiyor. Özellikle fotoğraf kitapları üretmek için bire bir olan site, size eserlerinizi herkese açıp satma imkanı da tanıyor. ( http://www.youtube.com/watch?v=zqRYh7OJ1jU )
Sigil ( http://code.google.com/p/sigil/ )
Web çözümlerinden sonra sıra geldi e-kitap hazırlayabileceğiniz masa üstü programlara... Ücretsiz Sigil burada tek tavsiyem olur. Strahinja Markovic tarafından geliştirilen bu yazılım, Windows, Linux ve Mac OS X işletim sistemlerinde çalışıyor. Epub formatında kaydedebileceğiniz e-kitabınıza görsel malzemeler de serpiştirebiliyorsunuz. Kapsamlı rehberine buradan göz atabilirsiniz: http://web.sigil.googlecode.com/hg/contents.html
Adobe InDesign ( http://www.adobe.com/tr/ )
Profesyonel çözüm arayanlara öneri listemizin başında ise Adobe InDesign geliyor. Yalnızca e-kitap değil gazete ve dergi de tasarlayabileceğiniz InDesign'ın fiyatı yaklaşık bin euro ( http://www.adobegunlugu.com/adobe-indesign-ile-epub-tasarlamak-bolum-1/ ).
Legend Maker ( http://www.zapptek.com/legendmaker/ )
50 dolar fiyat etiketli Legend Maker, yalnızca Mac'lerde çalışıyor. Legend Maker tarafından hazırlanan e-kitaplar MacKindle, iPad, Sony Reader, Kobo, ibis reader ve bookworm'un da aralarında bulunduğu, ePub standardını destekleyen cihazlarda okunabiliyor.
Türkiye'den birkaç adres
Maalesef Türkiye'de henüz Smashwords, Createspace ya da ePubBud benzeri bir site yok. Varsa da ben rastlayamadım. Kıyaslama yapmak için bu alanda faaliyet gösteren bazı sitelerin adreslerini veriyorum.
http://www.ciniusyayinlari.com/index.asp
http://www.ceresyayinlari.com/index.html
http://www.kitapyazar.com/
http://www.kitapbasimi.com/ (NH/EÖ)