Diyarbakır’da 3 Ocak 2008'de yaşanan bombalı patlamadan sonra ili ziyaret eden Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt, gazetecilere verdiği bir demeçte, Diyarbakırspor’u Türkiye Süper Lig’inde görmek istediğini söylemişti.
Diyarbakırspor’a yakın ve sıcak ilgisi yeni olmayan Büyükanıt’ın kulübü Turkcell Süper Lig’de görmek istemesi elbette anlamlı. Altay, Göztepe, Eskişehirspor gibi köklü kulüplerin aksine Diyarbakırspor’la böyle yakından ilgilenmesi ayrıca düşündürücü de. Bu ilgiyi anlamlı ve düşündürücü kılan en önemli faktör, PKK ile yaşanan savaş. Bunu, “Geri Pas-Diyarbakırspor’un 33 yılı” isimli kitabımda detaylarıyla anlatmaya çalışmıştım.
90'lar, 2000'ler...
Kaderi, bölgede yaşanan çatışmalar paralelinde gelişen Diyarbakırspor, PKK’nin silahlı saldırılarını artırdığı 90’lı yıllarda adeta sahipsiz kalmıştı. Kulüp devletin geliştirdiği psikolojik mücadele kapsamında 2000’li yıllarda yakın ilgiye mazhar oldu. 2001 yılında Gaffar Okkan’ın mirası, devletin özel çabası ve federasyonun ayrıcaklı yaklaşımıyla kulüp 1. lige çıkarıldı. Öyle görünüyor ki, kulüp yakın bir gelecekte yeniden Süper Lig’e çıkarılacak. Keza emir büyük yerden geldi.
Büyükanıt’ın kulüple ilgilenmesinin altında yatan temel nedenin Kürt sorunu olduğu açık. Kitleleri futbolla uyutma mantığını Kürtler için halen geçerli sayan iktidar, Diyarbakırspor kulübünün Türkcell Süper Lig’inde yer almasıyla, tıpkı Çaykur Rize, Kayserispor gibi siyasi bir farklılık ya da siyasi bir etki yaratmadan yerel halka, “Türkiye’nin futbol vizyonunda siz de varsınız” mesajını vermek istiyor.
Büyükanıt'ın eski görev yeri
Bilindiği gibi Büyükanıt daha önce Diyarbakır’da 7. Kolordu Komutanlığı görevinde bulundu. Diyarbakırspor’a ilgisi de bu dönemde gelişti. Zira kendisi, Diyarbakırspor’un futbolun zirve liginde yer almasını siyasi anlamda bir kazanç olarak görüyordu. Bunun için ilkin, 1996’da Diyarbakırspor Taraftarlar Birliği’nin kurulmasında önayak oldu. Hatta birliğe Onursal Başkan bile seçildi. Dernekte Büyükanıt'ın fotoğrafı asıldı. Maçlarını kaçırmamaya özen gösterdi. Kulübe yardım edilmesini kendisine yakın sivil isimlerden istedi. Hatta bazı maçları halkın arasına karışarak tribünlerden izledi, kulübün sorunlarıyla yakından ilgilendi.
Büyükanıt görevi gereği Diyarbakır’dan ayrıldıktan sonra da kulübe ilgisi azalmadı. Özellikle ilin Emniyet Müdürü Gaffar Okkan cinayetinin ardından Diyarbakırspor’un özel bir ilgiye mazhar kalmasında onun da payı vardı. Gaffar Okkan Diyarbakır’dayken yakın çevresine sık sık, Diyarbakırspor’u zirve ligde görmek ve o dönem Halkın Demokrasi Partisi'nin (HADEP) temsil ettiği siyasi akımın oylarını yüzde 10’un altına indirmek istediğini dile getiriyordu.
Okkan cinayetinden sonra dediğim gibi artan bu ilgiye Büyükanıt da Ankara’dan elinden geldiğince katkı sundu. Okkan cinayetinden önce, 10 Eylül 1999’da Ankara’da onunla görüşen dönemin Diyarbakspor Kulübü Başkanı Adnan Öktüren ve arkadaşları, Büyükanıt'tan destek istemişlerdi. Bu görüşmede Öktüren, Diyarbakırspor’un mutlaka 1. Lig’e çıkması gerektiğini, aksi takdirde bölgede PKK ve yandaşlarının devamlı güçlü kalacağını anlatmıştı. Bu görüşe, dönemin Anavatan Partisi (ANAP) milletvekili Dr. Salih Yıldırım da destek vermişti. Aynı görüşmede Büyükanıt, Diyarbakırspor’a ellerinden geldiğince destek sunacakları söylemişti. Bunları kitabımda geniş geniş anlattım ve tekzip edilmedi.
Statta Diyarbakırlı, dışarıda Kürt
Yine Okkan cinayetinden sonra, yani Diyarbakırspor’un lige çıktığı 2001 yılında, kulübün ikinci yarı maçlarına göz atılırsa şunları rahatlıkla görebiliriz. Kitabı hazırlarken görüştüğüm kulüp çevrelerinden gelen bazı iddialara göre, federasyon kulübün maçlarına asker kökenli hakemler atıyor, o dönem Genelkurmay 2. Başkanı olan Büyükanıt da hakemleri arayarak Diyarbakırspor lehine düdük çalmalarını istiyordu.
PKK’nin güçlerini sınır dışına çektiği o dönemde Diyarbakırspor olaylı ve tartışmalı geçen maçlarının ardından lige çıkmıştı. Bugüne baktığımızda ise tersi bir durum söz konusu. Artan çatışmalar ve yüksek yoğunluklu operasyonlar sürüyor. Kürt sorununa karşın yenilenmiş bir reçetenin devreye girdiği belli.
PKK’nin askeri çözümlerle bitiremeyeceğini artık devlet de anladı. Bunun için de PKK’yi güçlü kılan damarları kesmeye yönelik bir politika içine girildi. Büyükanıt'ın Diyarbakırspor’u Türkcell Süper Lig’de görmek istemesini bu reçete içinde hastaya yan etkisi ancak ve ancak ekonomiyle karşılık bulacak bir ilaç olarak görülebilir. Yani kulübün ligde yer alması ile ekonomi bir canlılık getireceği doğru.
Ancak Diyarbakırspor’un zirve ligde yer alması, sorunu çözmeyecek, en fazla ertelenmiş olacak. Keza bir Diyarbakırlı stad içinde ne kadar bir taraftar ise, dışında da o kadar Kürt’tür.Maçlarında “PKK dışarı” diye tezahüratlara maruz kalan Diyarbakırspor taraftarının stad içinde zaman zaman Kürtçe marşlar okuyarak kendini ifade etmeye çalıştığını biliyoruz
Yine Öktüren, yine Büyükanıt
Dikkat çeken ilginç bir detay daha vermek istiyorum. 2001 yılında Diyarbakırspor 1. Lig’e çıktığında kulübün başında, bugün Büyükanıt’ın desteğini yine alan Öktüren vardı. Bu, sadece bir tesadüf olamaz sanırım.
Diyarbakır ziyaretinde Org. Büyükanıt, Diyarbakırspor yönetimiyle Ankara’da görüşmek için randevu verdi. Kulüp Başkanı Öktüren gazetelere verdiği demeçte, "Yıllar önce Diyarbakırspor’da kulüp başkanıydım. Büyükanıt da burada görev yapıyordu. O dönem takımı birinci lige çıkardık" diye konuşmuştu.(FA/EÜ)
* Faruk Arhan, gazeteci