Basın dosyalarına şartlı af getiren 3. Yargı Paketi 12 gazetecinin tahliyesini sağladı. Gazeteciler yine hapis meslektaşlarının serbest bırakılması için sokaklarda, adil yargılanmaları için mahkemelerde hak arama peşindeydi.
Bu dönem boyunca 15 gazeteci tartışmalı nedenlerle işlerinden çıkarıldı. Bu gelişme otosansürün arttığını gösteriyor.
72 gazeteci ve 35 dağıtımcı Ekim ayına hapiste girdi. 72 gazeteciden 51'i ve 34 dağıtımcının tümü Kürt medyasından. Üç aylık dönemde biri gazeteci, biri dağıtımcı üç kişiye TMK'dan 20 yıl 7 ay 15 gün hapis cezası verildi. Dokuzu gazeteci 20 kişi hakkında 371 yıl 3 ay hapis istendi. Ekim 2011'de 66 gazeteci hapisteydi. Mahkemeler üç ayda 44 yıl 8 ay hapis cezası vermiş, 223 yıl hapis istemişti.
Hapis gazeteci ve dağıtımcılar yargılamalar ve soruşturmalarda genellikle "haber takibi", "kitap yazımı", "iktidara eleştirel habercilik" ve "Kürt medyasında çalışmak" gibi iddialardan yola çıkan, özetle yaptıkları gazetecilik faaliyetini "yasadışı örgütün medya ortamı" eylemliliğine dayandıran bir "suç"la karşı karşıyalar.
Suçlamalar "örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleyen kişi", "örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dâhil olmamakla birlikte örgüte bilerek ve isteyerek yardım etmek" "silahlı ya da silahsız örgüt kurmak, sevk ve idare etmek, üye olmak" iddialarına dayandırılıyor.
Sadece Aram Yayınları imtiyaz sahibi ve Hawar gazetesi sorumlusu Bedri Adanır doğrudan açılan davada yargılanıyor.
Bağımsız İletişim Ağı (BİA) Medya Gözlem ve İfade Özgürlüğü 2012 Temmuz-Ağustos-Eylül Raporu "Gazeteci cinayetleri/yargılama", "Hapisteki gazeteciler", "Dağıtımcı-çalışanlar", "Tahliyeler", "Saldırı, tehdit ve engellemeler", "Soruşturmalar, açılan/süren davalar ve kararlar", "Kürt politikacıların davaları", "TCK 285, 288", "Hakaret, kişilik hakları ve tazminat davaları", "Muzır Kurulu kararları", "Yasaklamalar, kapatmalar, toplatmalar", "AİHM'e başvurular, kararlar" ve "RTÜK uyarıları" başlıklarından oluşuyor.
Rapor hapisteki gazeteci sayısını, uzun tutuklulukları, ifade özgürlüğü kapsamındaki soruşturma ve yargılamaları, ifade ve basın özgürlüğünü kısıtlayan Terörle Mücadele Kanunu (TMK) 7/2 başta olmak üzere, Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 215, 220, 285, 288, 314. maddeleri bağlamındaki davaları ortaya koyuyor.
Yargılamalarda TMK 7/2'ye genellikle TCK 220/7 (örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüte yardım etmek) ve TCK 314/2 (silahlı terör örgütü üyesi olmak) maddeleri eşlik ediyor.
BDP'lilere fezleke
BDP'li vekillerin fezlekeleri: Çeşitli savcılıklarca Barış ve Demokrasi Partisi'nin (BDP) 29 milletvekilinden 24'ü hakkında bu dönemde toplam 75 fezleke düzenlendi. Yedi fezleke ile Nursel Aydoğan hakkında en çok fezleke düzenlenen milletvekili.
''Hakaret''ten
Rapor döneminde hakaretten yargılanan 20'si gazeteci 28 kişinin davaları sürdü. "Hakaret", "kişilik haklarına saldırı" iddiası ve tazminat talebiyle üçü gazeteci altı kişiye 5 yıl 5 ay 4 gün hapis 26 bin TL para cezası verildi. Geçen yıl bu dönemde bir gazeteci 'hakaret'ten 7500 TL adli para cezasına ve 375 gün gazetecilikten men cezasına çarptırılmıştı.
Yasaklamalar, Kapatmalar, Toplatmalar
Üçüncü çeyrek döneminde iki gazete ve iki dergiye el konuldu, TV kanallarında iki film, bir şarkı, bir tablo ve bir yarışmacı sansürlendi, bir filmin gösterimi engellendi. Müslümanların Masumiyeti filmi internette yasaklandı, Nurjuvazi kitabının toplatma davası sürdü. Yedi gazete AKP'nin Olağan Kongresi'ne giriş izni alamadı. Dönem boyunca MEB Eğitim-Sen sitesine girişi yasakladı, bir fotoğrafçının eserleri sakıncalı bulundu. Cezaevindeki mahkûmlara iki gazete, üç dergi ve bir kitabın verilmesi sakıncalı bulundu, bir TV kanalı izlettirilmedi. Cezaevindeki bir gazeteciye iletişim yasağı verildi. Halil Savda'nın Barış Yürüyüşü 28 Eylül'de Osmaniye girişinde durduruldu.
AİHM'e Başvurular ve Kararlar
2012'nin üçüncü çeyrek döneminde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye'yi vicdani retçi Mehmet Tarhan'a ve Eğitim-Sen'e 'düşünce, vicdan ve din özgürlüğü'ne ilişkin 9. ve 'ifade özgürlüğü'ne ilişkin 10. maddeleri ihlalden 17 bin 911 euro (42.037 TL) ödemeye mahkûm edildi.
RTÜK
RTÜK Temmuz-Eylül 2012 döneminde televizyon kuruluşlarına 18 uyarı, 34 para cezası ve GÜN TV'ye 'terörü övme'den bir program durdurma, radyolara ise 47 uyarı ve beş para cezası verdi. (Kurul kararları 19 Eylül'e kadar açıklandığı için raporda o tarihe kadar verilen cezalar yer alıyor.) (EG/BA)
