Cumartesi Anneleri/İnsanları Galatasaray Meydanı’nda 500 haftaya varan mücadelelerinde pek çok ödül aldı.
Kuşaktan kuşağa aktarılan bu mücadele filmlere, müziklere konu oldu.
Cumartesi Anneleri/İnsanları’na verilen ödüller, onlar hakkında ya da onlar için yazılan şarkılar ve çekilen filmlerden bir derleme yaptık.
Ödüller
* Carl von Ossietzky 1996 İnsan Hakları Ödülü
* Ahmet Kaya 10 Şubat 1999'da Magazin Gazetecileri Derneği'nin Princess Otel kongre salonunda düzenlenen ödül töreninde aldığı yılın en iyi sanatçısı ödülü için İnsan Hakları Derneği, Cumartesi Anneleri, tüm basın emekçileri ve Türkiye halkına teşekkür etti:
"Ben bu ödül için İnsan Hakları Derneği’ne, Cumartesi Anneleri’ne, tüm basın emekçileri ve tüm Türkiye halkına teşekkür ediyorum. Bir de bir açıklamam var: Şu anda hazırladığım ve önümüzdeki günlerde yayımlayacağım albümde bir Kürtçe şarkı söyleyeceğim ve bu şarkıya bir klip çekeceğim. Aramızda bu klibi yayınlayacak yürekli televizyoncular olduğunu biliyorum, yayınlamazlarsa Türkiye halkıyla nasıl hesaplaşacaklarını bilmiyorum" dedi.
* Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV), her yıl verdiği İnsan Hakları, Demokrasi, Barış ve Dayanışma Ödülünü 2013 yılında Cumartesi Anneleri adına Berfo Kırbayır'a verdi. Ödül açıklaması şöyleydi:
"2001’den bu yana her yıl “insan hakları, demokrasi, barış, dayanışma” alanlarında, o yıl içinde olağanüstü başarı kaydetmiş ve örnek oluşturabilecek çabalar göstermiş bir kişi, grup ya da kuruma “SODEV Ödülü” vermektedir. 2012 yılı SODEV Ödülü’nün, toplumsal vicdandaki yarayı onlarca yıldır kanatan bir konuda, geçtiğimiz yıllardaki çabalarını bu yıl boyunca da göstermiş bulunan Cumartesi Anneleri’ne verilmesi uygun görülmüştür."
* Yönetmen Adli Aydın bir kayıp öyküsünü anlattığı “Küf” filmiyle Venedik Film Festivali'nde kazandığı Geleceğin Aslanı (Lion of the Future) ödülünü “Cumartesi Anneleri”ne adadığını açıkladı. (Eylül 2012)
Yönetmen Ali Aydın ödül konuşmasında: "Bugün dünyada binlerce kayıp var. Ödülü kayıplarını aramaktan asla vazgeçmeyen Cumartesi Anneleri'ne adıyorum" dedi.
* 15 Eylül 2013'te Uluslararası Hrant Dink Ödülü’nün beşincisini Türkiye’den Cumartesi Anneleri / İnsanları ve Sırbistan’dan Nataša Kandić’e verildi.
Emine Ocak "Çocuklarımızın kemikleri bulunsun, toprağı olsun. Herkese çok teşekkürler" dedi.
Hanım Tosun ise "Hrant Dink'le yan yana olduğumuz için büyük bir gurur duyuyoruz o hep bizim yanımızdaydı biz de onun yanında olacağız. Gerçekleri yazmaktan hiç çekinmedikleri için katledilen Ape Musa, Vedat Aydın ve Hrank Dink'i selamlıyorum. Ahmet Kaya da cumartesi anneleri adına bir ödül alacakken Kürtçe şarkı söylediği için linç edildi. Anadilleri için mücadele eden herkese selam yolluyorum. Ve cumartesi anneleri için mücadele eden insan hakları savunucularına da çok teşekkür ediyorum" dedi.
İkbal Eren, "Hrant Dink'i düşündüğümde aklıma hep onun her konuşmasında halkların kardeşliği ve barıştan bahsetmesi gelir. Biz de cumartesi anneleri olarak bunları dile getirdiğimiz için bu ödüle layık görüldük" diye konuştu.
* Ötekilerin Postası’nın 3 Kasım 2013'te düzenlediği Nar Ödülleri’nde Nar Taneleri ödülü ayrımcılıktan, ötekileştirmeden, ırkçılıktan, şiddetten arınmış, daha özgür ve adil bir dünya için çalışan, bu idealler uğruna örgütsel risk alan, ezber bozan, barışın dilini kullanan; bunları yaparken, insanlara mücadeleye devam etme yolunda ilham ve umut veren kurum veya kuruluşlara verileceği açıklanan ödülün sahibi 1995'ten beri her Cumartesi oturma eylemi düzenleyerek gözaltında kaybolan yakınlarını ve faili meçhul cinayetlere kurban giden yakınlarının faillerini arayan Cumartesi Anneleri'nin oldu.
Müzik
* Beni Bul Anne, Ahmet Kaya, 1995
Kaya, albüme ismini veren “Beni bul anne” şarkısını Cumartesi Anneleri için yazdı.
Dün gece gördüm düşümde |
* Cumartesi Türküsü, Sezen Aksu, 1997.
"Cumartesi Türküsü" 1997 yılında Aktüel dergisinin, okurlarına 5. yıl armağanı olarak yayınlandı.
Bekleye bekleye geçiyor günler Allahım bu nasıl dünya Ben anayım |
* Benim Annem Cumartesi, Bandista, 2009.
Cumartesi oturmaları yeniden başladığı tarihlerde hazırlanan "Benim Annem Cumartesi" meydanda büyüen çocukların ağzından seslendi.
Benim annem pazarları uyandırmaz yavrusunu Benim annem cumartesi her bir dilde çıkar sesi |
Film
* İstanbul’un Kaçık Kadınları (Les folles d'Istanbul), Bernard Debord.1996
La Sept/Arte, Amnesty International; France yapımı belgesel Uluslararası Görsel Programlar Festivali FIPA'da 1997 Belgesel Büyük ödülünü aldı.
* Boran, Hüseyin Karabey, 1999.
Emine Ocak, Elif Tekin, Zübeyde Tepe’nin de aralarında olduğu kayıp yakınlarının yer aldığı filmde artık öldüğü düşünülen ama cesetleri bulunamayan üç gencin öyküsünü ve annelerin oğullarından haber almak için giriştikleri mücadele anlatılıyor.
* Hiçbiryerde, Tayfun Pirselimoğlu, 2002.
Filmde oğlu kaybedilen bir annenin mücadelesi anlatılıyor.
* Küf, Ali Aydın, 2012
Bir kayıp öyküsü.
* "Berxwedana 33 salan-dayika berfo/33 yıllık direniş-berfo ana", Veysi Altay, 2013.
Film, 33 yıl oğlu Cemil Kırbayır'ı arayan Berfo Kırbayır'ın hikayesinin anlatıldığı filmde kayıp yakınlarının mücadelelerini ve 12 Eylül'ün insanlık dışı uygulamalarını gözler önüne seriliyor.
Kitap
Cumartesi Anneleri, Berat Günçıkan röportajları, Erzade Ertem fotoğraflarıyla, İletişim Yayınları, 1996.
Gözaltında Kayıp Onu Unutma, Yıldırım Türker, Şaban Dayanan fotoğraflarıyla, Metis, 1995
Cumartesi Anneleri Anımsamanın Zaferi, Aydın Öztürk, İnsancıl Yayınları, Şiir dizisi
Cumartesi Anneleri Fotoğraf Albümü, Aclan Uraz, Cumhuriyet Kitapları (BK)