Mersin’de seçime günler kala seçim atmosferi şehrin hiçbir yerinde kendini hissettirmiyor. Mersin sokaklarını süsleyen siyasi parti bayrakları 7 Haziran’a oranla daha az görünüyor. Mersinlilerin siyasi gündemi ise patlamalar, IŞID, Kürt bölgelerindeki çatışmalar.
Buradaki halk kendine küçük Türkiye diyor. Bunun sebebi Mersin’in oy oranının Türkiye oranıyla nerdeyse aynı olması. Halka göre Mersin her kesimden insanların yaşadığı karışık bir şehir. 7 Haziran’da Mersin’de AKP yüz 41, CHP yüzde 25, MHP yüzde 16.3, HDP yüzde 13.2 oranında oy almıştı. Türkiye genelinde ise AKP yüzde 40.8, CHP yüzde 24.9, MHP yüzde 16.2, HDP yüzde 13.1 almıştı.
Mersin’in Akdeniz ilçesi zorunlu göçle gelen Kürtlerin çoğunluğunu oluşturduğu HDP’nin oy oranının en yüksek olduğu bölge. İlçenin Yenihal, Güneş mahallerinde hayat 7 Haziran öncesinden oldukça farklı. Seçim havası olmaması dışında mahalle halkı saldırılardan endişeli.
Baran: Biz hala barış istiyoruz
Yenihal mahallesinde yaşayan 60 yaşındaki Tole Baran, 10 Ekim’de barış istemek için Ankara’ya gitmiş. Tesadüfen hayatta kalmasını “Allah beni korudu” diye açıklıyor. Tole Baran’nın kızı Şerife Baran (YPJ komutanı Sterk) Kobane’de IŞID’e karşı savaşırken yine bir bombayla hayatını kaybetmiş.
“Ben patlayan 2 bombanın tam arasındaydım. İlki önümde halay çeken gençlerin arasında patladı. Patlamadan sonra kafama bir kol düştü. Ben sonrasında yere düştüm. Daha ayağa kalkmadan ikinci patladı.
"O halay çeken gençler hiçbirisi kurtulamadı. Patlamadan sonra herkes canının derdine düşmüşken polis bir de gaz sıktı. Biz oraya barış istemeye gitmiştik. Barış isteyen insanlar parçalanarak öldü. Ama ben hala barış istiyorum. Bu katliamlar, ölümler bitsin barış gelsin istiyorum.”
Seçimler Tole Baran’nın birinci siyasi gündemi olmasa da “Vicdanlı olmayanlar Erdoğan’a verecek. Eğer Mersin’nin vicdanı varsa HDP kazanır” diyor.
Tamur: Gündemimiz Erdoğan bizi nasıl tehdit edecek
Mahalledeki pazarda esnaflık yapan İskender Tamur, 90’lı yıllarda korucu olmayı kabul etmediği için Yüksekova’nın Mıçiç köyünden Mersine göç etmek zorunda kalmış. “Kimsenin gündeminde seçim yok” diyor.
Tamur’a göre Mersin’de bir sessizlik hakim:
“7 Haziran’daki bir seçim çalışmaları yapılmıyor. Mersin’de bir sessizlik var. Bu sessizliğin sebebi bombalar, tutuklamalar. hHrkes korkuyor. HDP diyen barış diyen herkes ya tutuklanıyor ya da ölüyor. Mersin’in gündeminde Erdoğan’ın konuşmaları var. Herkes bunları takip ediyor. Erdoğan bugün bizi nasıl tehdit edecek? Bunu takip ediyoruz.”
Tamur seçimlerde hile yapılarak HDP’nin baraj altında bırakma ihtimali olduğundan da endişe ediyor:
“Bomba patlatan seçimde de hile yapabilir. Bundan çok endişe ediyoruz ama aklımıza bile getirmek istemiyoruz. Çünkü HDP baraj altında kalırsa Mersin de Doğu gibi olur.”
Demirci: Eskiden oyumu CHP’ye veriyordum
Mersin Milletvekili adayları |
HDP Dengir Mir Fırat, Çilem Öz Küçükkeleş, Mehmet Alıç, İkram Vural, Ali Tanrıverdi, Pelin Kahiloğulları, Özlem Şen, Haluk Çeliktaş, Gülhan Özlü, Süleyman Eroğlu, Hülya Doğan. CHP Hüseyin Çamak, Durmuş Fikri Sağlar, Aytuğ Atıcı, Mustafa Baysan, Serdal Kuyucuoğlu, Sibel Gazi Tabel, Ebru Çalışkan, Seyit Özananar, Ali Koç, Nevin Zaimoğlu, Celal Çelik. MHP Oktay Öztürk, Baki Şimşek, Ali Öz, Ali Yücelen, Duran Kara, Mehmet Ali Gökmen, Ali Rıza Bozkurt, Hüseyin Ateş, Özgür Özcan, Mustafa Kunt, Hayal Funda Önder. AKP Lütfi Elvan, Yılmaz Tezcan, Ali Cumhur Taşkin, Hacı Özkan, Zeynep Gül Yilmaz, Alpaslan Gürgenç, Halit Çortul, Taner Boz, Nafiz Deniz, Koral Parça, Adem Ali Keskin. |
Mersin’de seçmen kitlesinin bir bölümünü ise Arap Alevi kesimi oluşturuyor. Arapların en yoğun yaşadığı mahallelerden biri olan Karaduvar’da 20 yıllık komşular Belgin Sahilli ve Müzeyyen Demirci’nin siyasi sohbetlerinde endişe hakim.
Müzeyyen Demirci: “Bu ölen insanlar bizi çok etkiledi. Seçimi düşünemiyoruz. 7 Haziran seçimdi ama sanki şimdi bir seçim yok gibi. Mahallemizde CHP hariç seçim bürosu açılmadı. HDP de bizi ziyarete geliyor”.
Belgin Sahilli: “Seçim konuşmuyoruz. Bu aralar kafamız çok karışık. Bu olaylar bizi çok etkiliyor. Askerle ölüyor, patlamalar oluyor. Çocuklarımızı askere, okula, sokağa çıkarmaya korkuyoruz. Burada da bomba patlayabilir. Ölecek miyiz diye korkuyoruz”.
Arap Alevilerin geleneksel olarak CHP’ye oy verme eğilimi var. Ancak bu durum 7 Haziran seçimleriyle değişiklik göstermeye başlamış. Müzeyyen Demirci bu durumu şöyle açıklıyor:
“Ben eskiden oyumu CHP’ye veriyordum. 7 Haziran’da HDP’ye verdim. Çünkü eğer HDP barajı geçemezse sadece Mersin değil her yer çok kötü olacak. Erdoğan başımızda olduğu sürece her şey daha kötüye gidecek.”
Sahilli: Oyumu MHP’ye veriyordum
Belgin Sahilli ise oyunu MHP’ye verirken 7 Haziran’da tercihini HDP’den yana kullanmış:
“Ben önceden MHP’ye veriyordum. Sonra Fazıl Bey’in (Akdeniz Belediyesi eş başkanı) çalışmaları, yaptıkları çok hoşuma gitmeye başladı. Sonra HDP’yi takip etmeye başladım. Onların söyledikleri de hoşuma gitti.”
Arap Alevilerin sandık seçimindeki değişikliğin en önemli sebepleri arasında AKP’nin tek başına mecliste söz sahibi olmasını istememek, son yaşanan patlamalarda (Suruç, Ankara, Diyarbakır), Kürt bölgelerindeki çatışmalarında rolü bulunuyor.
Özay: Erdoğan milli irade ile dalga geçiyor
Ancak CHP kararlılığını koruyan Araplar da hala hatırı sayılır düzeyde. Karacailyas mahallesinde yaşayan Ali Özay, sandıkta seçimini CHP’den yana kullanıyor. Ancak onun da siyasi gündeminde seçim üst sıralar da yer almıyor:
“Biz her yerdeki patlamaları konuşuyoruz. Ankara, Suruç, Diyarbakır. İçinde bulunduğumuz gergin durumu konuşuyoruz. Doğu’daki saldırıları konuşuyoruz. Çünkü biz biriz orada bir şey olsa bizim de canımız yanar. Bu yüzden üzgünüz CHP de seçim çalışması pek yapmıyor. Ama seçim çalışması pek olmasa da Mersin’de aynı sonuçlar çıkar diye düşünüyorum. Hatta CHP ve HDP oy oranını arttırır diye düşünüyorum. Çünkü Erdoğan milli iradeyle dalga geçiyor. IŞID’e kendi halkını öldürten bir hükümet var. Halkı rahat bıraksa aslında kimse bir sorun yaşamayacak. “
Karakaya: Türkiye bu seçimi hak etmedi
Mersin’deki AKP seçmeni HDP ve CHP seçmeninden farklı olarak siyasi gündemlerini seçimle dolduruyor. Patlamalar, ölümler, Kürt bölgelerindeki çatışmalar onların sohbetlerinde pek yer bulmuyor. Mahmut Karakaya, Mersin’de çiftçilik yapıyor. Karakaya’ya göre seçim tekrarlandığı için 7 Haziran’daki kadar heyecanlı değil:
“Türkiye bu seçimi hak etmedi. Hiçbir parti koalisyon kurmaya yanaşmadı. Tekrarlandığı için de bu seçimde heyecan yok. “
Ankara patlaması AKP seçmeninin gündemine şöyle yansımış:
“Ankara’daki patlamada devletin ihmali var. Devlet önlem almadı. Eğer önlemler alınsaydı o kadar insan ölmeyebilirdi. Bombalamayı da ABD yaptı. Dış güçler bizi zayıflatmak istiyor.”
“AKP fazladan bir vekil alır”
Karakaya’ya göre AKP bu seçimlerde Mersin’deki oy oranını arttıracak ve 3 milletvekilini 4’e yükseltecek:
“Biz bu seçimde 4 vekille çıkacağız. Çünkü Lütfü Elvan milletvekili adayımız Mersinlilere şehirle ilgili çok vaatlerde bulunuyor. Bir başka adayımız Hacı Özkan da burada tanınan bir aileden geliyor. Bu iki sebepten oyların artacağını düşünüyorum.”
Karakaya’nın AKP’yi tercih etmesinin sebebi ise AKP politikalarının hayatı kolaylaştırdığı. Yolların daha düzgün olması ve çiftçiye verilen tarım kredileri. 18 yaşındaki erkek bir AKP seçmeni ise Erdoğan’ın karizmatik olmasına oy veriyor.
7 Haziranda Mersin HDP’ye 2 MHP, CHP ve AKP’ye 3’er vekillik vermişti. (EK/HK)
