Türkiye'nin İlk Feminist Yazıları 4. Sayfa'da
12 Eylül döneminde faaliyet gösteren Yazarlar Kooperatifi Yazko'nun haftalık yayını Somut'un kadınlara özel 4. Sayfa'sı kitap oldu.
1980 sonrası ortaya çıkan bağımsız feminist hareketin kıvılcımlarını atan ilk feminist yazılarla, 30 yıl önce yazısı yayınlanan kadınların kaleme aldıkları yeni yazılardan derlenen 4. Sayfa isimli kitap, Kadın Kültür İletişim Vakfı, Stella Ovadia ve Evfin Doğu tarafından yayına hazırlandı.
04 Şubat - 27 Mayıs 1983 tarihleri arasında yayınlanan Somut Dergisi, pek çok kadının feministleşme sürecinde ilk göz ağrısı oldu.
Yayın hayatının kısalığına rağmen Türkiye’deki kadın hareketine önemli katkılar sağlayan, feminist teorinin bu topraklarda yeniden yeşermesine yol açan, kadınların kamusal tarihleri kadar bireysel tarihleri açısından da önemli bir eşiği işaretleyen 4. Sayfa, o dönem gelen eleştirilere rağmen feminist fikirlerin karşı konulamaz bir hızla yayılmasına sebep oldu.
Bugün hala feministlerin gündeminde olan pek çok konunun, 30 yıl önce de ele alındığı 4. Sayfa'yı yayına hazırlayanlardan Stella Ovadia, sunuş yazısında kitabın kadınlar için önemini şöyle açıklıyor: "O günlerin enerjisini olsa olsa geçen ay Gezi'de yaşananlara benzetebiliyorum. Gezi Direnişi onu yaşayan gençler için neyse 4. Sayfa da bizim için, sayfa kapandıktan bir süre sonra feminist hareketi oluşturan ve bugüne taşıyanlar için de aynı işleve sahip: ‘orada doğduk’ dedirten büyük bir özgürlük ve kendiyle karşılaşma anı. Bugünlerde korkuyu yenmekle ifade edilen durum, üstlerine sıkılan gaza rağmen eve dönmeyenlerin açtıkları umut kapısı, Gezi Parkı'nda kurdukları komün hayatı 30 yıl önce yaşadığımız kopuşu getiriyor aklıma."
Okurlar 30 yıl sonra kitap için buluştu
30 yıl önceki ilk feminist yazılardan bugünkü mücadelelere uzanan hattın algılanmasına katkıda bulunan, önemli bir arşiv değeri taşıyan ve feminist hareket için yapı taşı olan 30. Yıl Kitabı'nda Somut'un 4.Sayfa'sındaki yazıların tamamı yer alıyor. Kitabın "Bugünlerden 30 yıl öncesine bakan yazılar" bölümünde ise 30 yıl önce yazıları yayınlanmış kadınların bu derleme için kaleme aldıkları yeni yazıları bulunuyor.
Katkıda bulunanlar
“Orada doğduk” yazıları: Aslı Göksel, Ayşegül Devecioğlu, Banu Paker, Berat Günçıkan, Beyza Bürkev, Fatmagül Berktay, Fatma Mefkure, Ferai Tınç, Figan Erozan, Filiz Kerestecioğlu, Füsun Özlen, Gül Özlen, Handan Koç, Melek Özman, Meryem Koray, Minu, Nilgün Yurdalan, Oya Köymen, Özden Dilber, Şahika Yüksel, Sakine Günel, Serpil Çakır, Vildan Erozan, Yaprak Zihnioğlu,
Otuz yıl öncesine bakan yazılar: Şule Aytaç, Nilgün Gedikoğlu, Esin Ergin, Müzeyyen Aytaç, Esen Çamurdan, Evin Doğu, Canan Arın, Şirin Tekeli, Ayşe Durakbaşa, Nilgün Öneş, Firuz Kutal, Füsun Ertuğ, Gülser Öztunalı Kayır, Yankı Yazgan, Gülnur Savran, Ayşe Düzkan, Necla Algan, Muazzez Ünalan, Tomur Atagök, Nalan Barbarosoğlu, Jülide Ergüder, Piraye Oflazer, Ece Abana, Beyza Diler, Tahire Koçtürk,
4. Sayfa yazıları: Şule Torun, Nilgün Tura, Tülay Arın, Dilek Cindoğlu, Esin Ergin, Evin Doğu, Canan Arın, Şirin Tekeli, Ayşe Durakbaşa, Stella Ovadia, Alev Işık, Tomris Uyar, Esin Ergin, Meral Özbek Köroğlu, Feyza Zileli, Gülser Kayır, Oya Yüce, Margaret Sanger, Ayfer Olcay, Gülnur Savran, Yvette Roudy, Müzeyyen Aytaç, Necla Algan, Melek Güneş, S. De Beauvoir, Tomur Atagök, Neşe Akçay, Jülide Ergüder, Nalan Keseroğlu, Piraye Serdaroğlu, Nalan Keseroğlu, Gülden Alp, Ece Abana, Banu Tunalı, Muazzez Ünalan, Sezer Ayvaz, Harriet Clayhilb, Serpil Arıerçetin, Füsun Ertuğ Yaraş.
Yaşam hikayeleri: Aslı Göksel, Ayşe Durakbaşa, Ayşe Düzkan, Ayşegül Devecioğlu, Banu Paker, Berat Günçıkan, Beyza Bürkev, Beyza Diler Canan Arın, Ece Abana, Esen Çamurdan, Esin Ergin, Evin Doğu, Fatma Mefkure Budak, Fatmagül Berktay, Ferai Tınç, Feyza Perinçek (Zileli), Figan Erozan, Filiz Kerestecioğlu, Firuz Kutal, Füsun Ertuğ, Füsun Özlen, Gül Özlen, Gülnur Acar Savran, Gülser Öztunalı Kayır, Handan Koç, Jülide Ergüder, Melek Özman, Meral Özbek, Meryem Koray, Muazzez Ünalan Müzeyyen Aytaç, Nail Satlıgan, Nalan Barbarosoğlu, Necla Algan, Nilgün Gedikoğlu (Tura), Nilgün Yurdalan, Nilgün Öneş, Nur Koçak, Oya Köymen, Oya Yüce, Özden Dilber, Piraye Oflazer (Serdaroğlu), Sakine Günel, Serpil Çakır, Stella Ovadia, Şahika Yüksel, Şirin Tekeli, Şule N. Aytaç (Torun), Tahire O. Koçtürk (Merdol), Tomris Uyar, Tomur Atagök, Tülay Arın Erozan, Yankı Yazgan, Yaprak Zihnioğlu, Zeynep Avcı.
