Sur'da Acele Kamulaştırma

Click here to read the article in English / Haberin İngilizcesi için buraya tıklayın. 

Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesinde Bakanlar Kurulu'nun kararıyla “acele kamulaştırma” ilan edildi.

Kararda, daha önce "afet yasası" olarak bilinen 6306 sayılı yasa kapsamında riskli alan ilan edilen Sur’da 16 mahalle ve Yenişehir’de iki mahallenin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı talebiyle 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 27. maddesine göre Bakanlar Kurulu'nca acele kamulaştırıldığı belirtildi.

Kamulaştırma Kanunu'nun 27. maddesi, sadece savaş, afet gibi olağanüstü hallerde uygulanıyor.

bianet’e konuşan Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi’nden Herdem Doğrul, ibadethane, bazı vakıflara ait hanların olduğu birkaç yapı dışında Sur’un tamamının kamulaştırıldığını söyledi.

Doğrul, bir ilçenin tamamının devletin mülkiyetine geçtiğine dikkat çekerek, acele kamulaştırmada mülk sahiplerinin verilen bedele itiraz etmek dışında bu karara karşı itirazlarının çok güç olduğunu söyledi.

İlçede iki haftadır enkaz kaldırma çalışmaları olduğunu belirten Doğrul, hükümetin ne gibi bir proje düşündüğünü bilmediklerini aktardı.

Doğrul, bu esnada Koruma Kurulu’nun Sur’da yapılacak 12 karakol, güvenlik kulübesi ve kulelerine izin verdiğini buna karşı yürütmeyi durdurma davası açacaklarını ifade etti.

Sur 2. derece sit alanı

Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) “Dünya Kültür Mirası” listesinde yer alıyor.

Yaklaşık 120 bin kişinin yaşadığı Sur ilçesi 2. derece kentsel sit alanı. 158 bin hektarlık alanda yer alan ilçede, 124 anıtsal, 410 adet tescilli sivil mimari yapı mevcut. 

Sur’daki kentsel dönüşüm uzun süredir tartışılan bir konu. 2010’da Sur’daki Alipaşa ve Lalebey mahallesinde TOKİ, Bakanlık ve Belediye işbirliğindeki kentsel dönüşüm kapsamında 850 yapının 330’u yıkıldı. Halkın tepkisini çeken bu süreç 2013 yılının sonunda belediye tarafından durduruldu.

Ancak bu süreçte 4 Aralık 2012’de afet yasası olarak bilinen 6306 sayılı kanun kapsamında Sur’un tamamı riskli alan ilan edildi.

6 Eylül’den itibaren Sur’un çeşitli mahallelerinde başlayan, biten ve hala devam eden sokağa çıkma yasakları sadece sivil ölümlere değil, ilçedeki tarihi eserler dahil birçok yapının da harap olmasına neden oldu.

Uzun süredir ilçede kentsel dönüşüme dair bir tedirginlik vardı. (NV)