2014 senesinden 2015’e girerken Türkiye’den oldukça absürt ve trajikomik 7 arkeolojik haberi sizler için derledik.
7- Kocaeli’de bir Roma Dönemi Mezarını Şantiye Şefi Açıklıyor
Yüksek Hızlı Tren için yapılan inşaat çalışmalarında ortaya bir Roma mezarı çıktı. Kendisi hem tren yolu inşaatı, hem de erken Roma Dönemi mezar mimarisi uzmanı olan şantiye şefinin, yapının tarihi olmadığına karar vermesiyle birlikte talimatı ile yıkıldı. Polisler gelip ifade almak isteyince (benim babam milletvekiline benzer bir söylemle) kendisinin devlet işi yaptığını, devlet demir yollarından yetkililer gelmeden ifade vermeyeceğini (sarhoş olmadığını) ve yapının su kanalı olduğunu iddia etti.
6- Antik Kent ve Süpermarket
Bursa’nın Mudanya ilçesinde bir süpermarket inşaatı sırasında fark edilen antik Myrelia kenti, 2 bin yıllık uykusundan bir sansasyonla uyandı. Gözünü açtığında bir inşaat kepçesi ile karşılaşan kent, duyarlı insanların çabalarıyla en azından varlığını kurtardı. Koruma Kurulu tarafından 1. derece sit alanı olarak ilan edilmesi gerekirken, olasılıkla Bursa’da bundan daha çok olduğu fikir birliğiyle, 3. derece sit alanı olmasına karar verildi. Sonuç: Myrelia altta, süpermarket üstte kaldı. Yine de şuradan bakmak lazım; belki de dünyada ilk kez iki “NİKE”nin (Zafer tanrıçası) buluşacağı tek yer olabilme potansiyeline sahip.
5- Taze Mozaik Üzerinde Ufak Bir Gezi
Gaziantep’teki dünyaca ünlü Zeugma Antik Kenti’nde ortaya çıkan üç yeni mozaiğin tanıtımı, kazı başkanı Kurtarmış Görkay, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ve beraberindeki heyet tarafından yapıldı. Heyet, tanıtım sırasında yeni ortaya çıkarılan üç mozaiğin üzerine ayakkabılarıyla çıkıp gazetecilere poz verdi. Bu görüntüler haliyle uzman olsun olmasın herkesin tepkisini çekti. Kutalmış Görkay bir açıklama yaptı: “Mozaikler üzerine basmakla aşınmaz”. Evet bu açıklamaya teorik olarak katılıyoruz ama tuvallerin resim çizmek için yapılmış olması gerçeğini göz önüne alarak, Mona Lisa’yı da çiziktirmenin de bir anlamı olmadığını düşünüyoruz.
4- Arkeoloji Müzesinde Sünnet
Eskişehir Eti Arkeoloji Müzesi’nde cereyan eden bu talihsiz olayı tüm Türkiye oturduk, izledik. Türlü türlü tartışmalar döndü, olay saçma bir noktaya geldi. Kurallardan, uygulamalardan, anlaşmalardan vs bahsedildi ama şurası kesin ki sünnet düğünü salonlarda, tarihi eserler müzede güzel. Bu iki dünyayı bir araya getiren kişiye de gelecekte başarılar diliyor, Türkiye geleneklerini sanatla ve tarihle harmanlama fikrinden dolayı tebrik ediyoruz.
3- Köprü Güzergahında Hiçbir Şey Yokmuş
Ünlü Marmaray gecikmesinin ardından devletin yaptığı bir diğer büyük proje olan üçüncü köprü projesinin yol çalışmaları ayağında hazırlanan ÇED raporlarında, güzergah boyunca hiçbir şey çıkmamış. Fakat çıkmasına gerek kalamadan bilinen onlarca arkeolojik eser ve sit alanının varlığı tartışma konusu yaratmıştı. Sonuç: Devlet Isparta’da İstanbul için 3. köprü yapamayacağına göre arkeologlar “OUT” inşaat makineleri “IN” oldu .
2- Bizans Sarnıcını Betonla Kapatmak
Darelfunun alt geçitinin yenileme çalışmaları sırasında bir Bizans yapısı ortaya çıktı. İşi üstlenen firma, tam işi bitirecekken çıkan bu yapı, tüm firmayı hayretler içinde bıraktı. Yeni Türkiye arkeolojisinde, yeni bir düşünce sistemi olan; “çaktırmadan buluntuları yok et, eksik parçaları rastgele tamamla” metoduyla tam gömülecekken bir vatandaş tarafından müzeye verilen ihbarla şimdilik kurtarıldı. İstanbul Üniversitesi öğrencileri de bu yapıya sahip çıkmak için bir takım eylemler düzenledi.
1- Hatay’da İçme Suyuna Arkeolog Engeli
Hatay’ın Antakya ilçesinde yapılan içme suyu kanalı için seçilen alanın 1. derece sit alanı olması üzerine izinsiz yapılan kaçak kazıyı durduran müze arkeoloğu Demet K., Hatay Su ve Kanalizasyon İdaresi (HATSU) tarafından suçlu bulundu. HATSU’nun tabiriyle amacı belli olmayan kişi olan Arkeolog Demet K., her sosyal ortamda hedef gösterildi. Hatsu ayrıca, tam son borunun kelepçelerini takıp vanayı açacakken böyle bir şeyle karşılaştıkları için bunun altında bir art niyet aradıklarını söyledi. Demet K.’ya sahip çıkan Arkeologlar Derneği, bir kınama yazısı yayınladı. (TB/ÇT)
* Bu yazı arkeofili.com sitesinden alınmıştır.
