16 yaşında Guantanamo’da hapsedilen Yasser Talal Al Zahrani, beş yıllık tutukluluktan sonra, 21 yaşındayken öldü. Ölümü, kayıtlara intihar olarak geçti.
Küba’daki Guantanamo Körfezine ilk tutuklu götüreli 13 yıl oldu.
Körfezdeki hücrelerden yaklaşık 800 kişi geçti, 112’si hala orada. (Tabii tahliye edilenleri hiçbir ülkenin kabul etmemesi gibi bir sorun da var.)
Kısa adıyla Gitmo, “terör” şüphelilerinin süresiz olarak tutulması ve sorgulanması için kuruldu. (Kuruluşu kanuni ancak hapishanenin içerisi dünya yüzündeki tüm kanunlardan muaf.)
ABD Başkanı Barack Obama, içinde Guantanamo Hapishanesi'nin kapatılmasını engelleyen hükümlerin de olduğu 607 milyar dolarlık 2016 yılı Ulusal Savunma Yetki Tasarısı'nı geçen hafta imzaladı. (Aslında tasarının ilk halinde, Guantanamo’nun kapatılması öngörülüyordu. Ancak Cumhuriyetçi senatörlerin ağırlığı oluşturduğu, tutukluların ABD'ye getirilmesine karşı çıkan Kongre tasarının bu haline karşı çıktı. Cumhuriyetçiler kazandı. Obama “hayal kırıklığına uğradığını” açıkladı.)
Açıldığı günden bu yana, 13 yılda, “dünyanın ucundaki ada”da neler olduğunu rakamlarıyla derledik:
77911 Ocak 2002’de açılan hapishanede, o zamandan beri tutulmuş olan mahpusların sayısı. 112Ekim 2015’te hapishanede bulunan tutuklu sayısı. |
DELİL53Hükümet tarafından tahliye edilmesine karar verilmiş olmasına rağmen, halen turuncu üniformayı giyenlerin sayısı. 28ABD’nin aleyhlerinde delil olmadığını kabul ettiği, ancak “çok tehlikeli oldukları düşünüldüğü için” hapiste olanların sayısı. % 92ABD hükümeti verilerine göre, El Kaide savaşçısı olmayanların oranı. |
BAŞKAN532Bush yönetimi döneminde serbest bırakılanlar. 130Obama yönetimi döneminde serbest bırakılanlar. |
İŞKENCETutukluların maruz kaldığı işkenceler: Uyku mahrumiyeti, “su tahtası”yla boğulma hissi/nefessiz bırakma, kaba dayak, stres pozisyonlarında uzun süre prangayla bağlı tutmak, soğukta bırakmak, (açlık grevindekilere) zorla besleme… |
ÖLÜM13En küçük Guantanamo tutuklusunun yaşı. 89En büyük Guantanamo tutuklusunun yaşı. 21Çocuk mahpusların sayısı. 9Ölen tutukluların sayısı. |
ÖDÜL% 5ABD kuvvetlerince yakalanmış tutukluların sayısı. % 86Para ödülü karşılığında koalisyon güçlerine teslim edilenlerin sayısı. (Pakistan ve Afganistan köylülerine önerilen para ödülüyle ilgili bir köylünün tanımı: "Milyonlarca dolar… Ailene, köyüne, kabilene hayatını sonuna dek bakmaya yetecek kara para…") |
ADALET8Yasadışı askeri komisyonlarda suçlu bulunan tutuklu sayısı. 1Yargılanmak üzere federal mahkemeye gönderilen tutuklu sayısı. 7Eylül 2008’den beri, Guantanamo askeri komisyonları adaletsiz olduğu için istifa eden ya da görev değişikliği isteyen askeri savcıların sayısı. |
KİM?Tutukluların vatandaşı olduğu ülkeler:Afganistan: 220 tutuklu Suudi Arabistan: 135 tutuklu Yemen: 115 tutuklu Pakistan: 72 tutuklu Cezayir: 26 tutuklu Tutukluların getirildiği ülkelerAfganistan: 203 tutuklu Suudi Arabistan: 124 tutuklu Pakistan: 63 tutuklu Yemen: 22 tutuklu Cezayir: 17 tutuklu |
* American Civil Liberties Union, Close Guantanamo sitesinden derledik.
* Fotoğraflar: CNN International
(AS)