Bir çocuğun cinsiyet eşitliği, cinsel kimlikler üzerine eğitimi ne zaman başlayabilir? Bu sorunun cevabı çok basit; toplum ona bu konuda bir şeyler dayatmaya başladığı zaman. Ama Türkçede bu yaş grubuna yönelik, cinsiyet ve cinsel kimlik rollerini sorgulayan kitaplar bulunmuyor. Çocuklara yönelik kitaplarıyla dikkatimizi çeken Güldünya Yayınları, bu alanda dünya çapında ilk akla gelen kitaplardan birini Türkçeye kazandırdı; Christine Baldacchino ve Isabelle Malanfante’nin yazıp resimlediği Morris Micklewhite ve Turuncu Elbise, bu konudaki birçok listede yer alan, Stonewall Çocuk ve Genç Yetişkin Edebiyatı Onur Ödülü’ne layık görülmüş bir kitap.
Kitabı bu kadar beğenilir kılan şey, birden fazla temayı ele alması. Bir çocuk kendisine doğuştan atanan cinsiyet kimliğinin onu ifade etmediğini fark ettiğinde yaşadığı zorluklara nasıl göğüs gerebilir? Morris Micklewhite’ın öyküsü, kendisini bu durumda bulan her çocuğa güç verecektir.
Ama bir çocuk kendisini atanan kimliğe ait hissedebilir ama bu kimliğe yakıştırılan toplumsal özellikleri benimsemiyor olabilir. Bir kız süslenmek istemeyebilir örneğin ya da bir oğlan tırnaklarını boyamak isteyebilir.
Sadece bunlar da değil, bir çocuğun hayal gücü arkadaşlarından birazcık daha fazla çalışıyor olabilir ve bu yüzden dışlanabilir. Bazen çok yıpratıcı olabilecek bütün bu durumlarla baş etmek mümkün, yeter ki ebeveyni çocuğun yanında olsun. Bu açıdan kitabın çocuklar kadar anne-babalar için de yararlı olduğunu söylemek gerekiyor; hatta belki onların okuması çok daha elzem. Çünkü çocuklar, içine kapatılmak istendikleri kalıpların, projelerin hiçbirine sığmıyor. Başka şeyler yapmak, başka türlü büyümek istiyorlar ve ne yaparlarsa yapsınlar yalnız kalmamaları gerekiyor.
Morris Micklewhite ve Turuncu Elbise, küçük bir çocukken aldığı eğitim sayesinde tasarıma ilgi duymaya başlayan, grafik sanatçısı ve web tasarımcısı Christine Baldacchino’nun ilk kitabı. Toronto’da yaşayan yazarın bu güzel öyküsünü resimleyense Isabelle Malenfant. Bugüne kadar yirmiye yakın çocuk kitabını resimleyen çizer de Quebec’in kuzeyinde, altın madenlerinin ve göllerin arasında yer alan Val d’Or kentinde doğdu. Ailesiyle birlikte Montreal’de yaşayan Malenfant’ın, illüstrasyon tekniğine duyduğu aşk kitabın sayfalarında da hissediliyor.
Morris Micklewhite ve Turuncu elbise, içinde bir çocuk yaşasın, yaşamasın, her evde bulunması gereken bir kitap. (MY/AS)
* Morris Micklewhite ve Turuncu Elbise, Christine Baldacchino, Resimleyen: Isabelle Malenfant, Yayına Hazırlayan: Arzu Karacanlar, Ayşe Düzkan, Çeviri: Deniz Özülke, 32 sayfa, 2018.
