Dünya Sosyal Forumu 2013’ün Ardından

“Arap Baharı” olarak adlandırılan halk isyanlarının fitilinin ateşlendiği ülkelerden olan Tunus, toplumsal hareketlerin küresel çaptaki en büyük işbirliği ağı olan Dünya Sosyal Forumu’na ev sahipliği yaptı.

Tek bir sonuç metni yayınlamasa da Forum’un en geniş kapsamlı birimi olan “Toplumsal Hareketler Asamblesi Deklarasyonu” açıklandı.

Ancak metnin açıklanması sırasında bazı Faslı katılımcıların müdahalesi tepkiyle karşılandı. Metnin duyurulmasının ardından, bu müdahaleyi protesto eden ikinci bir metin daha yayınlandı.

Müdahalenin, açıklamadaki  “Filistin, Batı Sahra ve Kürdistan halklarının egemenlik ve kendi-kaderini tayin haklarını savunuruz” cümlesine karşı yapıldığı belirtildi.

26-30 Mart tarihleri arasında başkent Tunis’te El Manar Üniversitesi Kampüsü’nde gerçekleşen 13. Dünya Sosyal Forumu, Mağrip Sosyal Forumu ve Tunuslu çeşitli sendika ve derneklerin öncülüğünde düzenlendi.

İlki 2001 yılında Brezilya’nın Porto Alegre kentinde toplanan Sosyal Forum, küreselleşmenin neoliberal değerlerine karşı küresel bir sivil toplum yaratma amacıyla ve “Başka Bir Dünya Mümkün” sloganıyla çalışmalarına devam ediyor.

İlk dört buluşmanın Porto Alegre’de yapılmasının ardından Forum farklı kıtalara yayıldı ve Hindistan, Pakistan, Katar ve Senegal’de Forumlar düzenlendi; ayrıca 2008 ve 2010’da ise çok-merkezli organizasyonlar gerçekleşti.

2012’de tekrar Brezilya’ya dönen Forum, 2013’te Arap isyanlarının eş başkentlerinden Tunus’ta organize edildi. 10 yılı geride bırakan Sosyal Forum deneyimi, kurumsal olma-olmama,  bağlayıcı açıklama yapılmalı-yapılmamalı etrafındaki tartışmalarla ivme kaybetmişti.

Tunus’taki Sosyal Forum’un açılış yürüyüşüne yaklaşık 25 bin tüm etkinliklere ise yaklaşık 50 bin kişi katıldı. Forum’un yürütücülerinden Toussaint, Tunus ve bölgedeki hareketlerin, bir süredir krizde olan Sosyal Forum sürecini de güçlendirdiğini söyledi.

Forum, çeşitli konularda 1000’e yakın atölye ve organizasyona sahne oldu. Farklı kıtalardan toplumsal hareketlerin temas kurma ve yeni stratejiler geliştirme alanı olarak Sosyal Forum’da farklı komitelerin sonuç metinleri yayınlanıyor.

Bunların içinde yaklaşık 50 örgütün imza attığı en geniş kapsamlı metinlerden Toplumsal Hareketler Asamblesi metni, Forum’un da sonucu olarak kabul ediliyor.

Hareketleri bağlayıcı ve keskin ifadelerden kaçınılan bu metinde, Forum boyunca yapılan çalışmaların ve ele alınan temaların özeti yer alıyor.

Metinde siyasal istikrar ve ekonomik büyüme illüzyonu altında sermayenin baskılarına karşı tüm kıtadan halkların mücadele içinde olduğu vurgulanırken, Mağrip-Maşrek bölgesindeki kalkışmaların, pek çok ülkedeki mücadeleye ilham verdiğini altı çizildi.

Metnin duyurulmasını ardından Via Campesina ve CADTM’nin (Committe For the Abolition of the Third World Debt/Üçüncü Dünya Ülkelerinin Borçlarının Lağvı Komitesi) de aralarında olduğu dokuz örgüt ikinci bir açıklama ile metne yönelik  müdahaleyi protesto ettiklerini duyurdu.

Buna göre, açıklamadaki, “Filistin, Batı Sahra ve Kürdistan halklarının egemenlik ve kendi-kaderini tayin haklarını savunuruz” ifadesi Faslı temsilciler tarafından protesto edilirken açıklamanın yapıldığı kürsüye fiziksel müdahalede bulunulması eleştirildi.

Öte yandan Toussaint, Faslı delegelerin bu tür bir müdahaleyi 2011 Dakar Forum’unda da yaptığını kaydetti. (YY/HK)